Brokrasi ve ilköğretimde örgütsel sağlık

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ilköğretim okulu öğretmenlerinin görüşlerine göre,ilköğretim okullarındaki bürokrasi ile örgütsel sağlık arasındaki ilişkiyi incelemektir.Çalışmanın evrenini, 2004-2005 öğretim yılında Afyonkarahisar ili merkezindebulunan beş veya daha fazla öğretmenin çalıştığı 71 ilköğretim okulundaki 1380öğretmendir. Özel okullar analizden çıkartılmıştır.Örneklem 40 okuldaki 400 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmanınörneklemini belirlemede tabakalı örnekleme kullanılmıştır. Her okulda belirlenen sayıdaöğretmen, tesadüfi olarak seçilmiştir. Araştırmada kullanılan ölçme aracıYücel(1999)'in geliştirdiği `bürokratikleşme anketi' ile Hoy, Tarter ve Kottkamp(1991)'ın geliştirdiği `İlkokullar için Örgütsel Sağlık Envanteri'dir. Kullanılabilir olarakgeri dönen anket sayısı 340'dır.Verilerin analizinde frekans, yüzde, ortalama, standart sapma, korelasyon, t-testi,regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmada bürokrasinin örgütsel sağlık üzerindeetkisi olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, bürokrasi örgütsel sağlığın bütün boyutlarınıetkilemektedir. Öğretmen görüşlerine göre bürokratik okul sağlıklı okuldur. Örgütselsağlık üzerindeki en etkili bürokrasi boyutu ise kuralların takibidir.Anahtar Kelimeler: Bürokrasi, Örgütsel Sağlık, İlköğretim Okulları

The purpose of this study was to explore relationship between bureaucracy andorganizational health in elementary schools, according to opinions of elementary schoolteachers.The population of study was 1380 teachers in 71 elementary schools inAfyonkarahisar that employed 5 or more teachers in 2004-2005 school year. Privateschools were excluded from the analysis.The sample was composed of 400 teachers in 40 schools. The stratified samplinghas been used to determine the study?s sample. Determined number of teachers in allschools were randomly selected. In the study `bureaucratization questionnaire? whichdeveloped by Yücel (1999) and `Organizational Health in Elementary Schools (OHI-E)?which developed by Hoy, Tarter and Kottkamp (1991) have been used for measuringinstruments. The number of questionnaires which returns as usable were 340.Frequency, percentage, mean, standart deviation, corelation, t- test, regressionanalyses were used to analyze of data. It was found that bureaucracy influenced onorganizational health in the study. Furthermore, bureaucracy effects all organizationalhealth dimensions. According to opinions of teachers, bureaucratic schools are healthyschools. Following the rules is the most efficient dimension of bureaucracy onorganizational health.Key Words: Bureaucracy, Organizational Health, Elementary Schools