Türkiye``deki alabalık işletmeciliğinin ekonomik fayda açısından değerlendirilmesi ve Isparta örneği

Abstract

ÖZET Bu çalışmada su ürünlerinin beslenmedeki önemi ve insanların beslenme konusunda bilinçlenmeleri nedeniyle, bu sektörün ekonomik boyutu irdelenmeye çalışılmıştır. Fakat konunun oldukça geniş kapsamlı olması (hem içsu balıklarını hem deniz balıklarını, hem avcılık üretimini hem yetiştiricilik üretimini kapsaması) nedeniyle sadece alabalık yetiştiriciliğinin ekonomik yapısı üzerinde durulmuştur. Çalışma ili olarak da Isparta ili seçilmiştir. Tezin ilk bölümü su ürünleri sektörünün dünyadaki ekonomik durumunu göstermektedir. İkinci bölüm ise Türkiye açısından; hem su ürünlerinin, hem de alabalık işletmeciliğinin ekonomik değerlerinin ortaya koymaktadır. Son bölüm ise; çalışma alanı olarak seçilen Isparta ilinin alabalık yetiştiriciliğine uygunluğunun ortaya konduğu ve yöredeki tüm alabalık üretim ve yetiştiricilik tesisleri sahiplerine uygulanan anket çalışmasının değerlendirildiği bir bölüm olmuştur. Çalışma kapsamına yöredeki tüm alabalık üretim ve yetiştiricilik tesisleri dahil edilmek istenmiştir. Bu niteliği taşıyan 15 adet resmi işletme yörede faaliyet göstermektedir. Bunların dışında 11 adet de küçük aile işletmesi bulunmaktadır. 15 büyük tesis sahibinden 2 tanesi ankete cevap vermek istemediklerinden, küçük aile işletmelerinden 7 tanesi de çok düşük düzeyde üretimde bulunduklarından çalışma kapsamına alınmamışlardır. Çalışma sonuçlarına göre; işletme sahiplerinin hiç birisinin bu işin eğitimini almadıkları ve genellikle bu işi ek iş olarak yaptıkları görülmüştür. İşletmelerin verimliliği; teorik kapasitelerinin üzerinde üretimde bulunmaları nedeniyle % 140 olarak bulunmuştur. Ayrıca bir işletme ortalama 4 kişiyi istihdam etmektedir. Tarım ve ormancılık dışında iş sahalarının kısıtlı olması nedeniyle bu sonuçlar oldukça önemlidir. Son dönemlerde yağışların azlığı nedeniyle zaman zaman suyun yetersiz gelmesi, etkin bir pazarlama ağının olmaması ve kullanılan ithal yemin maliyetleri yükseltmesi, işletmecilerin en çok yakındıkları konular olmuştur.

ABSTRACT In this study, the importance of aquatic products in nourishment and as people have become conscious of nourishment, the economical dimension of this sector has been tried to find out. However, as this subject covers a wide area (fresh water fish, marine fish, fishing production and aqua-marine) only the economical aspect of (rainbow) trout farming has been considered. The working area was chosen as Isparta district. The first part of the thesis shows the economical situation of aquatic products sector in the world. Second part reveals the economical values of both aquatic products and trout (rainbow) farming from Turkey's point of view. As for the last part, Isparta district was chosen as a working area for trout farming and the convenience of this region for trout farmers was searched. Also, the poll studies being applied to the trout farmers were evaluated. All trout farming facilities in the region were desired to take part in this study; 15 Official Trout Farms work together in the region. ( Except for these, 1 1 low capacity farms.) As two facility owners out of 15 did not want to respond to the poll,( 7 low capacity farms produce less product,) they were not included in this study. According to the study results, none of these farm owners have enough education on the issue and do this job as a supplementary one. Productivity of Farms was found to be 140 % as they produce over their theorical capacities. In addition, a farm employs 4 people in average. These conclusions are of vital importance as the working areas are limited except for Agriculture and Forestry. Trout farmers in the region have mostly been grumbling about the lack of water, marketing problems and increasing costs of imported baits recently.