Sıçanlara gebeliklerinin ilk yarısında uygulanan trimetobenzamidin postnatal dönemde yavru sıçanların karaciğeri üzerine etkisinin ışık mikroskobunda incelenmesi

Abstract

60ÖZETDişi sıçanlara gebeliklerinin ilk yarısında uygulanan trimetobenzamid'inpostnatal dönemde yavru sıçanların karaciğeri üzerine etkilerinin ışık ve elektronmikroskop düzeyinde araştırılması.Trimetobenzamid ilk defa 1959'da bir antiemetik ajan olarak tanınmıştır.Kimyasal olarak fenotiyazinlerden farklı olarak, yapıca dimetil amino-etoksiantihistaminlere benzer. Proflaktik ve terapötik amaçlı olarak; ilaçlara, radyasyonterapisine, enfeksiyon ve taşıt tutmasına bağlı bulantı ve kusmalarda yaygın olarakkullanılmaktadır.Gebelikte ilaç kullanımı ve fetal risk için yapılan sınıflamaya göre,trimetobenzamid'in Kategori C'ye girdiği bildirilmektedir. Kategori C'ye giren ilaçlarınya hayvan çalışmalarında fetüs üzerinde istenmeyen etkileri saptanmış (teratojenik,embryositik veya diğer) ve kadınlarda yapılmış kontrollü çalışma yoktur veya kadınlardaya da hayvanlarda yapılmış çalışma bulunmamaktadır.Çalışmamızda, trimetobenzamid'in gebe sıçanlarda kullanımı sonucuyavrularında gelişebilecek karaciğer toksisitesini değerlendirmek üzere, gebe sıçanlardanoluşan deney grupları oluşturuldu (Kontrol, Grup I ve Grup II). Grup I'e 5 mg/kg dozda,Grup II'ye ise 10 mg/kg dozda trimetobenzamid, gebeliklerinin ilk 11 günü boyunca hergün intramüsküler olarak uygulandı. Kontrol grubuna ise, aynı süre boyunca serumfizyolojik (im) enjekte edildi. Doğumdan 3 gün sonra, yavru sıçan karaciğeri çıkarılıp,meydana gelen yapısal değişiklikler ışık ve elektron mikroskobik düzeyde incelendi.Çalışmamızda, Grup I ve Grup II gebe sıçanların yavrularının karaciğerdokusunda benzer yapısal değişiklikler gözlendi. Portal alanlarda akut inflamatuar hücreinfiltrasyonları, safra kanalı dilatasyonları ve parankimde fokal hücre nekroz odaklarıgözlendi. Ayrıca, hepatositlerde hidropik (vakuoler) ve granüler dejenerasyon izlendi.Yer yer fokal sinüzoidal genişlemeler görüldü. Bazı damarların çevresinde inflamatuarhücre infiltrasyonları ile birlikte bağ dokusu miktarında artış belirgindi. Her iki gruptahepatositlerin sitoplazmasında glikojen içeriğinin de kontrol grubuna göre arttığı izlendi.6110 mg/kg dozunda trimetobenzamid uygulanan sıçanların yavrularında daha ağır olmaküzere yapısal değişiklikler gözlendi.Sonuçlarımıza göre, gebeliklerinin ilk yarısı boyunca trimetobenzamid verilensıçanlardan doğan yavruların postnatal dönem karaciğer dokusunda harabiyet meydanagetirdiğini ve bu harabiyetin doz artışıyla paralellik gösterdiğini saptadık. Yenidoğanyavru sıçan karaciğerinde çini mürekebbi gözlenmezken, anne sıçanda gözlenmiş olmasınedeniyle, plasentanın bu geçişi engellediği sonucuna vardık.Anahtar Kelimeler: Trimetobenzamid, karaciğer, gebelik, sıçan.

58trimetobenzamidden zarar gördüğü ve bu zararın doz artışıyla arttığını tespit ettik.Çalışmamızda bir diğer önemli nokta olarak, çini mürekkebinin plasenta yoluyla veemzirmeyle yavru sıçanlara geçmediğini gözlemledik.Trimetobenzamid?in, gebelik esnasında kullanımının güvenilirliği ile ilgiliolarak yapılacak değerlendirmeler için, çalışmamızda elde edilen karaciğere ait yapısaldeğişikliklerin faydalı olacağı inancındayız. Bu çalışmamızın ileride yapılacakçalışmalara ışık tutacağını ve daha geniş serilerde, daha detaylı çalışmaların yapılmasıgerektiğini düşünmekteyizSUMMARYThe effects of gestational administration of the anti-emetic agenttrimethobenzamide on postnatal offspring rat liver observed in light microscopy.Trimethobenzamide is a compound introduced in 1959 as an antinauseant-antiemetic. Chemically unrelated to the phenothiazines it is structurally closer to thedimethylamino-ethoxy histamines. It is widely used prophylactically and therapeuticallyin nausea and vomiting induced by drugs, radiation therapy, infection, and motionsickness.It is reported that according to the classification for drug therapy duringpregnancy and fetal risk, trimethobenzamide belongs to the Category C. Drugs whichbelong to Category C, were detected to have unwanted effects (teratogenic, embryocyticor other) on fetuses in animal studies and there is no controlled study on women, or thereis no study persued on women or animals.In our study, in order to evaluate the toxic effects of gestational administrationof trimethobenzamide on postnatal rat liver, experimental groups from female rats are59built (Control, Group I and Group II). 5 mg/kg/day and 10 mg/kg/dayTrimethobenzamide, im was applied in the first 11 days of pregnancy to the Group I andGroup II pregnant rats, respectively. Serum physiologic is injected to the control groupfor 11 days.Three days after birth, offspring rat livers were extracted and structural changeswere evaluated on light microscopy and ultrastructural level (electron microscopy).In our study, similar histopathologic findings were detected in offspring rats ofboth Group I and Group II. The portal channels were infiltrated by inflammatory cells.Bile duct dilatations in portal areas and regions of focal cell necrosis in paranchyme werealso seen. Exceptionally, hydropic (vacuoler) and granular degeneration in hepatocyteswere observed. Occasionally, focal sinusoidal dilatations were seen. Inflammatory cellinfiltrations and increased connective tissue around some of the vessels were observed.Structural changes were more severe in offspring rat liver of pregnant rats whichwere applied 10 mg/kg trimethobenzamide. Increased glycogen content were observed inthe cytoplasms of hepatocytes from both Group I and II offspring rat tissues.According to our results; we concluded that trimethobenzamide, when applied topregnant rats during first half of pregnancy, causes degeneration on postnatal rat liverand that the degeneration is correlated with dose enhancement. When given china ink topregnant rats, Kupffer cells became visible on light microscope in liver tissues of motherrats, but not in offspring rats. So, we concluded that the plasenta prevents the transitionof trimethobenzamide.Key Words: Trimethobenzamide, liver, pregnancy, rat