Ahmed Dürri Efendi`nin İran Sefaretnamesi

Abstract

ÖZETOsmanlı mparatorluğu ve Safevi ran'ı arasındaki ilişkiler, XVI. yüzyılda başlayıp,XVIII. yüzyılın ilk yarısında Safeviler'in çöküşüne kadar devam etmiştir. Bu ilişkilergenellikle karşılıklı çatışma şeklinde olmuştur.Safeviler ile Osmanlılar arasındaki yaşanan çatışmaların en önemli sebebi DoğuAnadolu topraklarında kimin hakimiyet kuracağı ile alakadır. XVIII. yüzyılın ilk yarısınakadar devam eden bu ilişkiler sırasında iki devlet arasında bazı zamanlarda karşılıklı elçilergönderilmiştir. Bu elçilerden biri de Osmanlı mparatorluğu tarafından ran'a gönderilenAhmed Dürri Efendi'dir.Ahmed Dürri Efendi, zamanının önemli bir devlet adamı olmasının yanı sıra önemlibir şairdir. XVIII. yüzyılın başlarında ran'da meydana gelen iç çatışmalar Osmanlımparatorluğu'nun yönünü bu devlete çevirmesine neden olmuştur. şte Dürri Efendi ran'dayaşanan olayları öğrenmek için 1721 yılında ran'a gitti. ran'da Şah Hüseyin ile görüştüktensonra ran'ın sosyal ve politik koşullarını inceledi. stanbul'a döndükten sonra hazırlamışolduğu sefaretnamesini, III. Ahmed'e sundu.Ahmed Dürri Efendi'nin ran Sefaretnamesi Safeviler'in son zamanları hakkındabilgiler içermesi nedeni ile çok önemli bir eserdir. Ahmed Dürri Efendi'nin ranSefaretnamesi'nin elimizde 7 farklı nüshası vardır. Bu Yüksek Lisans Tez'inde ben, busefaretnamenin orijinal nüshasını bulmaya ve incelemeye çalıştım.

ABSTRACTDiplomatic relations between Ottoman Empire and Safavid persia at the beganing inthe 16 th century and lasted until the collagse of the Safavids in the first half of the 18 thcentury.These relations were generally mutual battles.The most important reason of the battles between Safavids and the ottomans wasabout the control of East Anatolia. These two states sent ambassadors to each other during therelations which lasted until the first half of the 18 th century. Ahmed Dürri Efendi was one ofthese ambassadors who was sent to Persia by the Ottoman Empire.Ahmed Durri Efendi was an important statesmen at that time and he was also animportant poet. The inner conflicts in Persia which occured at the beginning of the 18 thcentury cavsed the Otttoman Empire to head for Persia. Dürri Efendi went to Iran in 1721obtain information. After he had negotiated with Şah Hüseyin in Iran he examined the socialand political conditons of Iran. After his returning to stanbul he prepared his sefaretnameand submitted it to III. Ahmed.Ahmed Dürri Efendi?s sefaretname is a very important work because it containsinformation about the last days of Safavids. There are seven different copies of thissefaratname. In this master thesis, I tried to find and examine the original copy of thissefaratname.