Ankilozan spondilitli hastalarda serum leptin, sitokin ve oksidatif stres düzeylerinin araştırılması

Abstract

Ankilozan spondilit HLA-B27 ile ilişkili etyolojisi bilinmeyen kronik inflamatuvar bir hastalıktır. AS patogenezinde sitokinlerin rolünün olabileceği gösterilmiştir. Leptin çoğunlukla adipoz doku tarafından salgılanan, primer ve sekonder lenfoid organlarda da bulunan, önemli immünmodülatör ve metabolik etkileri olan bir hormondur.Serbest radikallerin çeşitli romatizmal hastalıkların etyopatogenezindeki rolleri ve önemi üzerine araştırmalar yoğunlaşmıştır. Bununla birlikte AS'nin sebep olduğu inflamatuvar hasarda oksidatif stresin kesin rolü henüz aydınlatılamamıştır.Süperoksid anyonu, hidroksil radikali ve hidrojen peroksid gibi ROS'lar katıldıkları fizyolojik süreçlerdeki inflamatuvar cevaplarda rol oynar. ROS'ların belirlenmesinde MDA reaksiyon metodu kullanılmaktadır. Bu metot ROS'lar için spesifik olmadığı halde biyolojik örneklerde ROS aktivitesinin göstergesi olarak kullanılan tiyobarbitürik asid reaksiyonunun ölçümü kolay ve güvenilir bir metottur. GSH ve GSH-Px endojen antioksidanlardır.Çalışmaya Modifiye New York (1994) tanı kriterlerine uyan, yeni tanılı 13 AS'li (8 erkek, 5 kadın) hasta ve 13 (8 erkek, 5 kadın) sağlıklı kontrol alındı. Hasta ve konrol grubunda serum leptin düzeyleri yanında oksidatif stres parametrelerinden serum MDA, GSH, GSH-Px düzeylerine ve sitokin (TNF ?, IL-6, IFN ?) düzeylerine bakıldı. Ayrıca, BASDAI ve BASFI skor ölçümleri yapıldı.Çalışmamızda AS'li grup ile kontrol grubu arasında serum leptin düzeyleri, TNF ?, IL-6, IFN ? düzeyleri arasında anlamlı farklılık saptamadık. Kan plazma ve eritrosit MDA düzeyleri AS'li hastalarda kontrol grubuna göre anlamlı olarak daha yüksek bulundu (p<0.05). GSH-Px aktivitesi, plazma GSH düzeyleri ise anlamlı olarak daha düşük bulundu (p<0.05).Sonuç olarak, serum leptin düzeyleri AS'li hastalarda kontrol grubuna göre değişiklik göstermemektedir. Serum MDA seviyelerindeki artış ile serum GSH ve GSH-Px değerlerindeki azalma ise AS ile oksidatif stres arasındaki ilişkiyi teyid etmektedir.Anahtar kelimeler: Ankilozan Spondilit, Glutatyon, Glutatyon peroksidaz, Leptin, Malondialdehit, Oksidatif Stres

Ankylosing spondylitis (AS) is a human leukocyte antigen-B27 (HLA-B27)-associated chronic inflammatory disease of unknown etiology. A potential role for cytokines has been shown in the pathogenesis of AS. Leptin is a hormone with important immunomodulatory and metabolic effects, mostly secreted by adipose tissue and exists in primary and secondary lymphoid organs.Recently, role and importance of free radicals in etiopathogenesis of various rheumatic diseases is widely investigated. However, certain role of oxidative stress in inflammatory damage caused by AS is not clarified yet.Reactive oxygen species (ROS) such as superoxide anion, hydroxyl radical and hydrogen peroxide play a role in the physiological process of inflammatory responses. Malondialdehyde (MDA) reaction method is used in determination of ROS levels. Although this method is not spesific for ROS, measurement of thiobarbituric-acid reaction is an easy and reliable method, which is used as an indicator of ROS activity in biological samples. Glutathione (GSH) and glutathione peroxidase (GSH-Px) are endogen antioxidants.Objective thirteen patients (8 men, 5 women) newly diagnosed as AS according to the Modified New York (1994) Criteria and 13 (8 men, 5 women) healthy controls were included in the study. Serum leptin levels, oxidative stress parameters as MDA, GSH, GSH-Px levels, and cytokines (TNF ?, IL-6, IFN ?) were measured in both patient and control groups. In addition BASDAI and BASFI scores were recorded.In our study, there was no significant differences between patients with AS and healthy controls in serum leptin, TNF-?, IL-6, IFN ? levels. Blood plasma and erythrocytes MDA levels were significantly (p<0.05) higher in patients with AS than in control. Activities of GSH-Px and levels of plasma GSH were significantly (p<0.05) lower in patients with AS than in controls.In conclusion, serum leptin levels showed no significant difference between the patients with AS and control group. Increase in serum MDA levels and decrease in serum GSH and GSH-Px levels were confirming the relationship between AS and oxidative stress.Keywords: Ankylosing spondylitis, Glutathione, Glutathione peroxidase, Leptin, Malondialdehyde, Oxidative stress