Hemodiyaliz hastalarında, malnutrisyon-inflamasyon skoru ile endotel disfonksiyonunun göstergesi olan brakial arter akım aracılı dilatasyonun ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi

Abstract

Malnutrisyon-İnflamasyon skorunun HD hastalarında kötü prognoz, yüksek hastane yatış oranı ve yüksek mortalite ile ilişkili olduğu bildirilmiştir. Ayrıca akselere ateroskleroza bağlı KVH'lar bu hasta popülasyonundaki başlıca mortalite nedenidir. Aterosklerozun şiddetinin değerlendirilmesinde ED kullanılmaktadır. Bunun için ise brakial arter akım aracılı dilatasyonun değeri ve serum adezyon moleküllerinin ölçümü çalışmalarda sıklıkla kullanılmaktadır.Bu çalışmamızda da HD hastalarında ED'nun şiddeti ile MİS arasındaki ilişkiyi araştırmayı planladık. Üç aydan uzun süreli düzenli HD'e giren, 18 yaşından büyük, aktif enfeksiyonu olmayan, USG ölçümünde ``monkeberg aterosklerozu'' tespit edilmeyen, kontrolsüz kan basıncı yüksekliği olmayan (sistolik >180mmHg ve/veya diastolik >120mmHg) ve klinik olarak diyaliz yetersizliği olmayan hastalar çalışmaya dahil edildi. Klinik olarak KVH (EKG'de geçirilmiş MI, spesifik anginal ağrı, geçirilmiş koroner by-pass operasyonu), periferik damar hastalığı, serebrovasküler olay öyküsü olan ve invaziv koroner arter girişimi yapılmış hastalar çalışmaya dahil edilmedi. Endotel disfonksiyon değerlendirilmesinde brakial arter akım aracılı dilatasyonun değeri ve serum VCAM-1 ve P-selektin değerleri kullanıldı.Tüm hastaların MİS değerlendirilmesi tek bir hemşire tarafından yapıldı. Çalışmaya toplam 70 hasta dahil edildi. Hastaların çoğu erkek idi (54 E ve 16 K). Hastaların 24'ü diabetikti ve 15'i sigara içiyordu. Ortalama diyaliz süresi 41.2 ± 40.8 ay (3-240) idi ve ortalama yaş 58.8 ± 13.7 yıl idi. Hastalar MİS'na göre 3 gruba ayrıldığında (grup I; MİS<5, Grup II; 5?MİS<8 ve grup III MİS³8) grup I'e göre grup II ve III'te albumin anlamlı olarak düşük iken, hs-CRP ve VCAM-1 anlamlı olarak yüksekti. Ancak brakial arter akım aracılı dilatasyonun şiddeti açısından gruplar arasında fark yoktu. Buna rağmen MİS'nun malnutrisyon ve inflamasyon parametrelerinin yanında serum VCAM-1 düzeyi ile ilişkisi gösterildi.Sonuç olarak MİS ile FMD arasında anlamlı ilişki bulunmadı. Ancak endotel disfonksiyonunun göstergesi olan VCAM-1 ve Okside LDL ile MİS arasında pozitif korelasyon saptandı.Anahtar kelimeler: Endotel disfonksiyonu, hemodiyaliz, malnutrisyon-inflamasyon skoru.

It has been reported that Malnutrition-Inflammation Score (MIS) is related with poor prognosis, high hospitalization and mortality rate in hemodialysis patients. Furthermore, cardiovascular disease associated with accelerated atherosclerosis is the main cause of mortality in this population. Endothelial dysfunction is used in the assessment of atherosclerosis severity. In assesment of endothelial dysfunction brachial artery flow mediated dilatation and serum adhesion molecules are widely used.In this study, we aimed to investigate the relationship between MIS and endothelial dysfunction in hemodialysis patients. Patients treated with hemodialysis more than three months, older than 18 years old, without active infection, no uncontrolled hypertension (systolic >180 mmHg and/or diastolic >120 mmHg), no dialysis inadequacy and Monkeberg?s atherosclerosis were included to the study. Patients with cardiovascular disease (myocardial infarction, angina pectoris, coronary bypass graft operation), peripheric artery disease, cerebrovascular disease and cardiac catheterization were excluded.Brachial artery flow-mediated dilatation, serum VCAM-1 and P-selektin were used for the assessment of endothelial dysfunction. MIS was assessed by an experienced nurse. A total of seventy patients were included. Most of the patients were male (54 M and 16 F). Twenty-four patients were diabetic and fifteen were smokers. The mean dialysis duration was 41.2 ± 40.8 months (3-240) and the mean age was 58.8 ± 13.7 years. When the patients were divided into three groups according to MIS (group I; MIS<5, group II; 5?MIS<8 and group III MIS³8), in groups II and III albumin was significantly lower and hs-CRP and VCAM-1 were significantly higher than group I. However, there was no significant difference between all three groups according to the severity of brachial artery flow-mediated dilatation.In conclusion, no significant relation was found between MIS and FMD. However markers of endotel dysfunction, VCAM-1 and Oxide LDL were found to be positively correlated with MIS.Key words: Endothelial dysfunction, hemodialysis, malnutrition-inflammation score.