Bazı kent ağaçlarının biyokütle ve karbon depolama kapasitesinin belirlenmesi

Abstract

Günümüzde insan faaliyetlerinden dolayı atmosferde artan sera gazları, dünya üzerinde küresel ısınmaya bağlı olarak iklim değişikliği etkilerinin giderek artan bir biçimde hissedilmesine neden olmaktadır. Kentler ve kentleşme, küresel ısınmanın başlıca nedenleri arasında yer alan, küresel ısınmadan en çok etkilenen ve bu nedenle küresel ısınma ile mücadelenin başlatılması gereken alanlardır. Dünya nüfusunun % 65'i ve ülkemiz nüfusunun da % 80'i kentlerde yaşamaktadır. Bu nedenle küresel ısınma ile mücadelede kentler büyük önem taşımaktadır. Bu kapsamda kentlerde, karbon tutma açısından ağaçların önemli bir rolü bulunmaktadır. Bu bağlamda kent ağaçlarının atmosferdeki sera gazı miktarının azaltılmasındaki rolünün belirlenmesi için biyokütle ve karbon depolama miktarının ortaya koyulması gerekmektedir.Bu çalışmada Isparta Kenti Bulvarları'nda yaygın biçimde kullanılan 10 adet kent ağacı türünün envanter verileri elde edilmiş, özkütle, toprak üstü biyokütle ve karbon depolama kapasitesi belirlenmiş, ağaçların biyokütle ve karbon depolama miktarının belirlenmesine yönelik formüller oluşturulmuştur. Oluşturulan formüller ile ulaşılan sonuçlar literatürdeki biyokütle ve karbon depolama hesaplama yöntemleri ile karşılaştırıldığında uygun sonuçlara ulaşıldığı anlaşılmıştır. Elde edilen formüller bir yazılım dili ile programlanarak KARBİYOSİS (Karbon Depolama ve Biyokütle Hesaplama Sistemi) adlı masa üstü program geliştirilmiştir. KARBİYOSİS, envanter verilerinin sisteme girilmesi suretiyle ağaçlara yönelik toprak üstü biyokütle ve karbon depolama miktarları hesaplayabilen bir programdır. Bu program ile Türkiye'de ilk kez ağaçların biyokütle tahminleri ve karbon depolama kapasitesinin belirlenmesine yönelik hesaplama sistemi oluşturulmuş, ulusal ve uluslararası koşullarda kullanıcıların hizmetine sunulmuştur. KARBİYOSİS kullanımı kolay, anlaşılabilir, uygulanabilir ve güncellenebilir niteliklere sahip özgün bir programdır.

Nowadays, harmful gases that increase in the atmosphere due to human effects are rapidly increasing the effects of global warming on our earth. Cities and urbanization are among the main causes of global warming, the most affected by global warming and therefore the combat against global warming should be initiated. 65% of the world's population and 80% of our country's population live in cities. For this reason, cities have great importance in the fight against global warming. In this context, trees play an important role in cities in terms of carbon sequestration. Biomass and carbon storage should be calculated in order to know the effective role of urban trees in reducing carbon emissions.In this study, land inventory studies, density measurements and laboratory analyzes and above-ground biomass estimations and carbon storage capacity formulas of 10 commonly used urban tree species in Isparta City were formulated. The results obtained with the formulas were compared with the calculation methods in the literature and appropriate results were obtained. Then the formulas obtained were programmed with a software language and a desktop program called KARBİYOSİS (Carbon Storage and Biomass Calculation System) was developed. KARBİYOSİS is an easy-to-use program in which the above-ground biomass and carbon storage quantities can be calculated by entering the data obtained through the inventory study. Through this work, the program for estimation of biomass and determination carbon storage capacity of trees in Turkey for the first time has been developed. In addition, KARBİYOSİS program is original in terms of its structure and calculated parameters.