The performance of banking system in Balkan countries and its impact to economy

Abstract

İktisadi büyüme üzerinde etkili olan çok farklı faktörler literatürde birçok çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Özellikle bankacılık sistemi, oluşturduğu sermaye birikimi ve fon aktarım mekanizması ile ekonomilere etki edebilmekte ve iktisadi büyümeyi destekleyebilmektedir. Ayrıca bankaların performansları da büyümeyi destekleyen önemli bir faktör olarak değerlendirilebilir. Finansal sisteminin istikrarının ve finansal erişiminde bankacılık performansı üzerinde etkili olduğunu ifade eden çeşitli çalışmalar bulunmaktadır. Bu çalışmanın konusu bankacılık sistemi performansına etki eden faktörler ile bu faktörlerin ve bankacılık performansının doğrudan ve dolaylı olarak ekonomi üzerindeki etkilerini incelemektir. Buna göre Arnavutluk, Bosna Hersek, Bulgaristan, Hırvatistan, Karadağ, Macaristan, Makedonya, Moldova, Romanya, Sırbistan, Slovenya, Yunanistan ve Türkiye'nin içinde bulunduğu Balkan ülkelerinin yer aldığı örneklem için 2000 – 2015 dönemleri arası yıllık frekanstaki verilerden yararlanılarak konu incelenmeye çalışılmıştır. Panel Sabit Etkiler, Panel Rastsal Etkiler ve Dinamik Panel Veri Analizi olarak bilinen Panel Fark GMM ve Panel Sistem GMM metodolojileri üç farklı amaç çerçevesinde uygulanmıştır. Buna göre çalışmanın ilk amacı bankacılık performansının iktisadi büyüme üzerindeki potansiyel etkisini tespit etmeye yöneliktir. Çalışmanın ikinci amacı ise finansal istikrarın bankacılık performansı üzerindeki potansiyel etkisini tespit etmeye yöneliktir. Çalışmanın üçüncü ve son amacı ise finansal erişimin bankacılık sistemi üzerindeki etkisini belirlemeye yöneliktir. Çalışmanın ilk amacı doğrultusunda elde edilen sonuçlar bankacılık performansının iktisadi büyüme üzerinde pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı etkisinin olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca beşeri sermaye, ticari açıklık, yatırım ve enflasyonunda iktisadi büyüme üzerinde pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ancak kamu harcamalarının iktisadi büyüme üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisine rastlanmamıştır. Çalışmanın ikinci amacı doğrultusunda gerçekleştirilen analiz sonuçları ise finansal istikrarın bankacılık performansı üzerinde istatistiksel anlamlı ve pozitif etkisi olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca beşeri sermayenin, iktisadi büyümenin, ticari açıklığın ve yatırımların bankacılık performansı üzerinde pozitif ve anlamlı etkileri olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ancak kamu harcamalarının bankacılık performansı üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisine rastlanmamıştır. Çalışmanın üçüncü amacı doğrultusunda elde edilen sonuçlar finansal erişimin bankacılık performansı üzerinde istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif etkisi olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca finansal açıklık, beşeri sermaye ve yatırımlarında bankacılık performansı üzerindeki etkisi anlamlı ve pozitif olarak bulunmuştur.

Various factors affecting economic growth constitute the subjects of many studies in the literature. In particular, the banking system can influence economies and support economic growth through its capital accumulation and fund transfer mechanism. Moreover, the performance of banks can be considered an important factor that would support growth. There are several studies that would claim the existence of the financial system's impact on banking performance regarding its financial stability and financial inclusion. This study aims to examine the factors affecting the performance of the banking system and both direct and indirect impacts of those factors along with banking performance on the economy. Accordingly, this issue is explicated over the period from 2000 to 2015 utilizing the data with the annual frequency obtained from a sample of the Balkan countries including Albania, Bosnia and Herzegovina, Bulgaria, Croatia, Montenegro, Hungary, Macedonia, Moldova, Romania, Serbia, Slovenia, Greece, and Turkey. Panel Fixed Effects, Panel Random Effects, and Dynamic Panel Data Analysis (Panel Difference GMM and Panel System GMM) methodologies are performed within the frameworks of three separate objectives. Thus, the first objective of the study is to determine the potential impact of banking performance on economic growth. The second objective of the study is to determine the potential impact of financial stability on banking performance. The third and final objective of the study is to determine the impact of financial inclusion on the banking performance. The obtained results for the first objective of the study reveal a positive and statistically significant impact of the banking performance on economic growth. It is also concluded that human capital, trade openness, investment, and inflation have positive and statistically significant impacts on economic growth. However, no statistically significant impact of public expenditures on economic growth is found. The analysis results pertaining to the second objective of the study indicate that financial stability has a positive and statistically significant impact on banking performance. Also, it is concluded that human capital, economic growth, trade openness, and investments have positive and significant impacts on banking performance. Nonetheless, there is no statistically significant impact of public expenditures on the banking performance. The obtained results in line with the third objective of the study reveal that financial inclusion has a positive and statistically significant on the banking performance. Moreover, the impact of financial openness, human capital, and investments on the banking performance is detected to be positive and statistically significant.