Akut methidathion toksisitesinin karaciğer, kalp, pankreas, böbrek, beyin dokularına olan etkisi ve tedavide PAM, atropin ve antioksidanların koruyucu rolünün araştırılması

Abstract

Organofosfat zehirlenmesi özellikle yoğun bakım ünitelerinde sıkça karşılaştığımız sorunlardandır. Antioksidan maddelerin ise günümüzde iyileşme sürecindeki önemi gittikçe artmaya başlamıştır. Çalışmamız; birçok hasara neden olabilen methidathion (MD)'un akut kullanımının sıçan karaciğer, böbrek, pankreas, kalp ve beyin dokularına olası etkisini incelemek ve buna E, C vitaminleri, pralidoksim (PAM) ve atropin kombinasyonlarının olası toksisite üzerine etkinliğini araştırmak amacıyla planlanmıştır.Çalışmada ağırlıkları 250 ± 50 gr olan 50 adet dişi Wistar Albino sıçan kullanıldı. Her grupta 10 sıçan bulunacak şekilde; kontrol, MD, MD + PAM + atropin, MD + vit E + vit C ve MD + vit E + vit C + PAM + atropin kombinasyonu olmak üzere 5 gruba ayrılmıştır.Araştırmamızda MD uygulanan tüm doku örneklerinde, serumda ve hemolizatta lipit peroksidasyon ürünü (TBARS) ve kolinesteraz düzeyleri artarken, P+A+E+C kombinasyonu ile bu değerlerin kontrole yakın olduğu gözlenmiştir.Serumda üre, BUN, kreatinin, AST, ALP, GGT, LDH, CK ve CK-MB düzeyleri MD uygulaması ile anlamlı artarken, P+A+E+C kombinasyon grubunda bu değerler kontrole yakın çıkmıştır. Myoglobulin, troponin-T, amilaz düzeyleri tüm gruplarda istatistiksel olarak farklılık göstermezken, lipaz ve ALT aktivitelerinin MD verilen grupta kontrol grubuna göre anlamlı düşük bulunmuştur.Hemolizat örneklerinde SOD aktivitesi MD uygulanan grupta düşük bulunurken GPx ve CAT aktivitelerinde ise gruplar arası farklılık gözlenmemiştir.Sonuç olarak MD'un dokularda hasara neden olduğu, lipid peroksidasyonunun (LPO) bu hasara aracılık eden mekanizma olabileceği ve MD toksisitesine karşı P+A+E+C kombinasyonun kullanılmasının sinerjik etki ile LPO'nu azaltarak doku hasarını engelleyebileceğini söyleyebiliriz.

SUMMARYOrganophosphate intoxication is one of the most common health problems encountered in intensive care units. On the other hand, the importance of antioxidants is gradually increasing in healing process. Our study was planned to investigate the possible effect of methidathion (MD) usage, which could cause various damages on liver, kidney, pancreas, heart and brain tissues of rats and to reveal the protective effect the combination of vitamin E, vitamin C, pralidoxime (PAM) and atropin on possible toxicity of MD. A total of 50 female Wistar albino rats weighing between 200 and 300 grams were included in this study. Whole animals were equally and randomly seperated into five groups as follows: Controls (n=10), only MD given group (n=10), MD + PAM + atropin given group (n=10), MD + vit E + vit C given group (n=10) and MD + vit E + vit C + PAM + atropin given group (n=10). In our research, we have observed that the lipid peroxidation substrate (TBARS) and cholinesterase levels have increased in whole tissue samples, sera and hemolysates exposed to MD, whereas these values were near to controls when treated with PAM + vitamin A + vitamin E + vitamin C combination. MD exposure has also caused a significant increase in mean urea, blood urea nitrogen (BUN), creatinin, AST, ALP, GGT, LDH, CK and CK-MB levels in sera samples and these measured parameters were near to the control values in group treated with PAM + vitamin A + vitamin E + vitamin C combination. There was no statistically significant difference among the groups by means of myoglobulin, troponin-T and amylase levels, however lipase and ALT enzyme activity levels were significantly lower in only MD given group, when compared with the controls. The mean SOD activity level measured from hemolysate samples was decreased in MD group, whereas there was no prominent difference among the groups by means of GPx and CAT enzyme activity levels. As a result, it can be suggested that MD leads to tissue damage, in which lipid peroxidation (LPO) may involve in the occurance mechanism of this damage and PAM + vitamin A + vitamin E + vitamin C combination treatment against MD toxicity could prevent from tissue damage via lowering the LPO level by synergystic effect.