Acil durum yönetiminde coğrafyanın rolü: Eskişehir örneği

Abstract

Coğrafi Bilgi Sistemlerinin (CBS) acil durum olaylarına müdahale etmede ve olayların çözümlenmesinde kullanılması, insan hayatı için dakikaların, saniyelerin çok sınırlı olduğu anlarda önemli yararlar sağlamaktadır. Ancak CBS'nin en önemli kullanım alanlarından biri de, olaylar meydana gelmeden önce tehlike unsurları çevresinde yapılan analizlerle tehlike altında kalabilecek etki alanlarının tespit edilmesini sağlaması ve olaylara müdahale etmede optimum çözümler sunmasıdır. CBS'nin bu fonksiyonu gelişmiş ülkelerde kullanılmakta, bu sayede can ve mal kaybı önemli ölçüde azaltılmaktadır.Eskişehir, son dönemlerde hızlı bir kentleşme sürecine girmiştir. Bu süreç içerisinde ilçelerinden ve çevre illerden nüfus çekmeye, yeni konutlar ve yollar yapılmaya başlamıştır. Bu durum karmaşık bir ulaşım ağı ortaya çıkarmıştır. Bu ulaşım ağı içerisinde yol almak ve acil durum olaylarına müdahale edebilmek için, çeşitli planlamalara ihtiyaç duyulmaktadır. Planlama yapabilmek için öncelikle sahanın mevcut durumu ve potansiyeli ortaya konmalıdır. CBS kullanılarak yapılacak analizler, planlamaya yönelik olarak geliştirilecek önerilerin sağlam bir temele oturmasını sağlayabilmektedir.Acil durum olaylarına müdahale etmede en önemli unsurlardan biri de olayları etkileyen nedenlerin coğrafi kurallar içerisinde değerlenlendirilmesidir. Bu amaçla bu tez çalışmasında Eskişehir'de acil durum müdahale kuruluşlarının dağılışında nüfus, yerleşme, iklim, topografya ve ulaşım faktörü gibi coğrafi faktörlerin mutlaka göz önüne alınması gerektiği ortaya konmuştur.Anahtar Kelimeler: Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), Ağ Analizleri, Acil Durum Yönetimi, Tampon Analizleri, Thiessen Poligonları

The utilization of Geographical Information Systems (GIS) in acting in emergency cases and in problem solving brings significant benefits in times when seconds and moments are rather limited for human life. Howewer, one of the most important usage areas of GIS is that it enables us to determine the areas of influence which are likely to be under danger with analyses in the surroundings of factors of danger before events happen and offers us optimum solutions in acting early. This function of GIS is used in developed countries and owing to that, the loss of life and property is minimized.Recently, Eskişehir has gone to through a process of rapid urbanization. In the meantime, it started to attract populations from the cities and towns around it and new houses and roads began to be built. This situation started complex network of transport. In order to drive in this network of transport and to be able to act in emergency cases, various plannig, first of all, the present situation and the potential of the area should be determined. Analyses made by using GIS enable the succestions which are to be developed for planning to create a strong basis.One of the most essential factors in acting in emergency cases is the evaluation of reasons which affect cases in the limits of geographical rules. For this reason, during the study of thesis, it was stated that in the location of emergency institutions in Eskişehir, population, climate, settlement, topography and transport factors are bound to be taken in to consideration.Key Words: Geographical Information Systems (GIS), Network Analysis, Emergency Management, Buffer Analysis, Thiessen Polygons