TRT repertuvarındaki türkü sözlerinin konu tür ve biçim açısından incelenmesi

Abstract

Türküler, halkın yaşam biçiminin bir yansımasıdır. Halkın bir türküyü yaratırken hangi konuları işlediği, hangi tür ve biçimleri kullandığını tespit etmek, halk kültürüne ve halk bilimine katkı sağlaması bakımından önemlidir. Bu yolla halkın türkü yakma aşamasındaki bilinci ve bir türkü yaratma sitilinin olup olmadığı ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda, öncelikle konuya bir temel olabileceği düşünülen Türk halk müziği, türkü, tür ve biçim kavramları verilmiştir. Sonraki aşamada ise, araştırmanın evrenini teşkil eden TRT'nin, 2000 yılında çıkarmış olduğu en son sözlü eserler Antolojisinin 1. ve 2. ciltleri içerisinde yer alan yaklaşık 4222 türkü, betimleme yöntemi kullanılarak tek tek konu, tür ve biçim açısından incelenmiş ve elde edilen bulgular istatistiksel bir şekilde sunulmuştur. Bunu yaparken ağırlıklı olarak asıl hedef olan şiirsel yapı üzerinde durulmuş, tereddüt edilen durumlarda yer yer ezgisel yapı da incelemeye tabi tutulmuştur. Sonuç ve öneriler bölümünde ise, bu bulgular değerlendirilmiş ve bir sonuca ulaşmaya çalışılmıştır. Türkülerin ezgisel yapısında var olan tür ve biçimlerin tespit edilmesi hususu da bir araştırma konusu olarak önerilmektedir.

Folksongs are a reflection of society's culture. In terms of contribute to the advancement of society's culture and folklore, it is important that society is deal with which topics, use which kind and form when they create a folksong. Thereby, it has been introduced that whether or not societies have any consciousness and a creation style when creating a folksong. For this purpose, initially presented Turkish Folk Music, folksong, kind and form concepts which can be take as a base for this case. Subsequently, approximate 4222 folksongs take place in the 1st and 2nd volumes of the Anthology of verbal performances published on 2000 by TRT, constitutes the keystone of this study, are analyzed in terms of topic, kind and form with description method and the findings are presented statistically. In the meantime, the poetical structure, is an essential target, has especially been emphasized, melodically structure also submitted a careful examination. In the part of conclusion and suggestions, these findings are evaluated and reach a conclusion. The subject of determining of the kind and forms in the structure of folksongs suggested as another research base.