Tek taraflı üreteral obstrüksiyonun böbrekten salgılanan serbest oksijen radikallerine olan etkilerinin araştırılması

Abstract

Serbest radikaller pek çok patolojik ve fizyolojik reaksiyonlar esnasında üretilen, bir ya da daha fazla eşleşmemiş elektronu bulunan atom ya da moleküllerdir. Son yıllarda oldukça önem kazanan serbest oksijen radikalleri kanserden yaşlanmaya kadar pek çok hastalığın fizyopatolojisinde rol oynamaktadır. Ureteral obstrüksiyonlar tümör, enfeksiyon, taş gibi nedenlerle oluşmakta ve hidronefroza sebep olmaktadır. Hidronefroz sonucu böbrekte iskemi oluşmakta, iskeminin de oksidatif stresi artırdığı bilinmektedir. Tavşanlar üzerinde yapılan bu çalışmada, tek taraflı ureteral obstrüksiyonun kandaki antioksidan enzim aktivitelerine yaptığı etkiler araştırılmıştır. Bu amaçla değişik süreli (1, 3 ve 5 hafta) obstrüksiyonlar oluşturulmuştur. Antioksidan enzimler SOD (süperoksit dismutaz), GPx (glutatyon peroksidaz) ve CAT (katalaz)'ın kandaki aktiviteleri araştırılmıştır. Sonuçlar ort. ± SD olarak kaydedilmiştir. Kontrollerle, 1 hafta obstrüksiyona maruz bırakılan grup karşılaştırıldığında GPx aktivitesinde anlamlı azalma görülmezken (p>0.05), CAT aktivitesindeki düşüş anlamlı olmuştur (p<0.05). 1. Haftada SOD ise anlamlı olmayan bir yükselme göstermiştir (p>0.05). Kontrollerle 3 hafta obstrüksiyona maruz bırakılan grupta GPx ve SOD aktivitelerinde anlamlı olmayan (p<0.05, p<0.05), CAT aktivitesinde ise çok anlamlı (p<0.001) düşüş gözlenmiştir. 5 hafta obstrüksiyona maruz bırakılan grupta ise tüm enzim aktivitelerinde oldukça anlamlı düşüşler gözlenmiştir (p<0.01, p<0.01, p<0.01, sırasıyla, GPx, SOD ve CAT). GPx, SOD ve CAT, H202 ve diğer radikaller tarafından inhibe edilmektedir. Bu antioksidan enzim aktivitelerindeki azalmayı açıklamakta ve oksidatif stresin arttığını göstermektedir. Oksidatif hasara maruz kalmış enzimler proteolize daha yatkındır. Proteoliz de enzim aktivitelerindeki düşüşte fonksiyonel olabilir. Sonuç olarak ureteral obstrüksiyonlann sebep olduğu hidronefrozlarda özellikle uzun süreli obstrüksiyonlarda oksidatif stres artmakta ve antioksidan savunma sistemleri disfonksiyonel hale gelebilmektedir. İskemi sonrası reperfüzyonda oksidatif stresin daha da arttığı göz önünde bulundurulursa ureteral obstrüksiyon tedavilerinde antioksidanların önemi aynı oranda artacaktır.

Free radicals are atoms, or molecules that have one or more unpaired electrons, produced by many pathological or physiological processes. They became important in recent years that they play an important role in physiopathology of many diseases as cancer and aging. Ureteral obstructions, caused by tumors, infections, and stones, give rise to hydronephrosis. Ischemia occurs in kidney as a result of hydronephrosis and it has been shown that oxidative stress has been increased by ischemia. In this study, it has been investigated the effects of unilateral ureteral obstruction on blood antioxidant enzyme activities on rabbits. Rabbits were obstructed during 1, 3 and 5 weeks. Activities of SOD (superoxide dismutase), GPx (glutathion peroxidase), CAT (catalase) and were measured. Results were registered as mean ± SD. 1 week obstructed group's GPx activity has been decreased but, not significantly (p>0.05). CAT activity decreased significantly (p<0.05), relatively to controls. lsl week SOD activity increased insignificantly (p>0.05). 3 weeks obstructed group's GPx and SOD activities were decreased but not significantly (p>0.05, p>0.05), but CAT decreased very significantly (pO.OOl). In 5 weeks obstructed group all three enzyme activities were decreased rather significatly (p<0.01, p<0.01, p<0.01), relatively to controls. SOD, GPx and CAT might have been inhibited by H202 and other radicals. The decrease in enzyme levels may be explained by these inhibitions which also have been a good indicator of oxidative stress. Enzymes exposed to oxidative stress were more inclined to proteolysis which may function in the decrease of enzyme activities. Consequently, hydronephrosis caused by ureteral obstruction, particularly in long term obstructions, oxidative stress is increased and however, antioxidant defense mechanism may be depleted. If we consider that the oxidative injury will be much more in reperfusion after ischemia, one can understand the importance of antioxidants in ureteral obstruction therapies.