Ispartalı yaşlıların düzenli egzersiz alışkanlığı ve buna etki eden faktörler; düzenli egzersizin ve fiziksel aktivite düzeyinin fiziksel performans, fonksiyonel kapasite, mobilite, el kuvveti, depresyon ve yaşam kalitesi ile ilişkisi

Abstract

Bu çalışmada Ispartalı yaşlıların düzenli egzersiz alışkanlığı ve egzersiz alışkanlığına etki eden faktörleri belirlemek, düzenli egzersizin ve fiziksel aktivite düzeyinin, fiziksel performans, fonksiyonel kapasite, mobilite, el kuvveti, depresyon ve yaşam kalitesi ile olan ilişkisini belirlemek amaçlanmıştır.Çalışmaya 65 yaş ve üstü 200 yaşlı alınmıştır. Yaşlıların demografik özellikleri, egzersiz alışkanlıkları ve egzersiz alışkanlığına etki eden faktörler kaydedilmiştir. Yaşlıların kognitif durumları Mini Mental Durum Testi (MMDT) ile, duygu durumları Geriatrik Depresyon Ölçeği (GDÖ) ile yaşam kaliteleri Nottingham Sağlık Profili (NSP) ile, mobilite durumları Rivermead Mobilite İndeksi (RMİ) ile, fiziksel performansları Kısa Fiziksel Performans Testi (KFPT) ile, fiziksel aktivite düzeyleri Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (UFAA) ile, fonksiyonel kapasiteleri 6 dakika yürüme testi ile, el gücü de Jamar dinamometresi ile değerlendirilmiştir. Çalışmamızda, yaşlıların egzersiz alışkanlığı %12,5 oranında saptanmıştır. Yaşlıların egzersiz engeli olarak en sık belirttikleri durum başta gonartrozlu ve bel ağrılı olgularda olmak üzere egzersizin ağrıya neden olmasıdır. Bunun dışında düşük sosyoekonomik durum, depresyon varlığı, düşme korkusu da egzersiz yapmanın önündeki önemli engeller olarak saptanmıştır. Düzenli egzersiz yapan yaşlıların yapmayanlara göre yaşam kalitelerinin, fiziksel performanslarının, mobilitelerinin, fonksiyonel kapasitelerinin, kas güçlerinin daha iyi olduğu saptanmış ve bu grupta daha az sayıda depresyon varlığı gözlenmiştir. Bunun yanında düzenli egzersiz yapanların günlük yaşam aktivitelerinde daha bağımsız oldukları tespit edilmiştir. Çalışmaya alınan yaşlıların fiziksel aktivite düzeyleri incelendiğinde yeterli derecede aktif olmadıkları tespit edilmiştir. Fiziksel aktivite düzeyi yükseldikçe yaşam kalitesi, fiziksel performans ve fonksiyonel kapasitenin arttığı, depresyon durumunun daha az olduğu saptanmıştır.Anahtar Sözcükler: Dizabilite, egzersiz, fiziksel aktivite, yaşam kalitesi, yaşlı

The aim of this study is to identify the regular exercise habit of older adults living in Isparta and the factors affecting regular exercise habit and the relation of regular exercise and physical activity level with physical performance, functional capacity, mobility, hand grip streght, depression and quality of life.The study was conducted on 200 adults who were aged 65 and older. Demographic feature of the old people, their regular exercise habit and factors affecting this habit were recorded. Cognitive status of the older adults was evaluated with Mini Mental Status Test (MMST), depression with Geriatric Depression Scale (GDS), quality of life with Nottingham Health Profile (NHP), mobility with Rivermead Mobility Index (RMI), physical performances with Shorth Physical Performance Test (SPPT), physical activity levels with International Physical Activity Questionnaire (IPAQ), functional capacities with 6 minutes walk test and hand grip strength with Jamar dynamometer were evaluated.In our research, the proportion of older adults who are regularly exercising was determined as %12,5. The reasons not for exercising regularly were addressed as pain caused by exercise especially in patients with low back pain and knee osteoarthritis. Besides, low socioeconomical situation, presence of depression, fear of falling was determined as the main factors affecting regular exercise habit. It was found that the quality of life and physical performances, mobilities, functional capacities, muscle force of older people who exercise regularly were better than those who do not exercise regularly and the presence of depression was observed in a smaller number in this group. In addition, those who exercise regularly were found to be more independent in activities of daily living. When the physical activity level was examined, it was found that they were not sufficiently active. It was found that the higher physical activity level indicated a higher quality of life, physical performance, functional capacity and less presence of depression.Keywords: Disability, exercise, physical activity, quality of life, older adults