Türkiye Türkçesi ve Kazak Türkçesinde hayvan adı içeren atasözleri üzerine karşılaştırmalı bir çalışma

Abstract

Türkçenin söz varlığının önemli birimlerinden olan atasözleri, atalarımızın birlikte yaşamış tecrübelerine, gözlemlerine dayanılarak kısaca söylenen, halka mal olan öğüt sözlerdir. İlk metinlerden bu yana, Türk halklarının ortak değeri ve kültürlerinin bir parçasıdır. `Türkiye Türkçesi ve Kazak Türkçesinde Hayvan Adı İçeren Atasözleri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma` adını taşıyan bu çalışmada, günümüz Türkiye Türkçesi ile günümüz Kazak Türkçesi arasındaki hayvan adları ile ilgili atasözleri incelenmiştir. Her iki lehçedeki atasözlerin karşılıkları ele alınmış ve hayvan türleri ve bu türlere ait adların geçiş sıklığı gösterilmiştir. Ortaya çıkan sonuca göre milletimizin günlük hayatındaki çeşitli alanlarında kullanılmakta olan atasözlerinin birçok önemli işlevleri var olduğu görülmektedir. Bunun yanı sıra Türkiye Türkçesi ve Kazak Türkçesindeki hayvan adlarıyla kurulan atasözlerinde sosyal hayatın etkisinin olduğu varsayılmaktadır. Hayvanların belirgin özelliklerini kendi özellikleriyle bağdaştırarak kişiselleştirme yoluyla insanla özdeşleştirilmesi ve insan karakterine ait olumlu ve olumsuz niteliklerin hayvanlarla simgelenmesinin atasözlerine yansıdığı anlaşılmaktadır.

Proverbs, one of the important units of our language and the words of advice that are said to be based on observations and experiences of our predecessors. Since the first texts, it is a part of the common values and cultures of the Turkish people. Proverbs related to the names of animals between today's Turkish people and today's Kazakh people have been examined in this study, titled `A Comparative Study on Turkey Turkish and Kazakh Turkish Proverbs Containing Animal Names`. The provisions of the proverbs in both dialects are addressed and the frequency of passage of animal species' names and their species have been shown.According to the result, the proverbs used in various fields of daily life of our nationality seem to have many important functions. Beside this, it is assumed that the proverbs established with the names of animals in Turkish and Kazakh people are the effect of social life. It is understood that it reflects the proverbs of identification with human beings through personalization by associating the distinctive features of animals with their own characteristics and the proverbs of symbolizing animals with positive and negative qualities of human character.