Isparta ili Keçiborlu ilçesindeki yaşlılarda ev kazaları sıklığı ve konut durumunun buna etkisinin incelenmesi

Abstract

Yaşlılık, fizyolojik bir olaydır. Fiziksel ve ruhsal güçlerin bir daha yerine gelemeyecek şekilde kaybedilmesi, organizmanın iç ve dış etmenler arasında denge kurma potansiyelinin azalması, kişinin fiziksel ve ruhsal yönden gerilemesi şeklinde tanımlanabilir. Tüm Dünya'da ve Türkiye'de toplumun yaşlanması ile birlikte yaşlıların sorunlarıyla karşılaşılması kaçınılmazdır. Yaşlıların karşılaştığı sorunların önemli bir kısmını ev kazaları oluşturmaktadır.Bu araştırma iki aşamalı olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın birinci aşamasında; 60 yaş ve üstü bireylerin sağlık ve sosyal durumları, günlük yaşam aktivitelerindeki bağımlılık durumları, son bir yıl içerisinde ev kazası geçirme sıklığının belirlenmesi, ikinci aşamasında ise; ev kazasının tanımlayıcı özelliklerinin ve yaşlıların yaşadıkları konuta ilişkin risk faktörleri ve diğer özelliklerin nedensel ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.Araştırmanın birinci aşaması kesitsel tipte, ikinci aşaması ise vaka-kontrol çalışmasıdır. Araştırmanın birinci aşamasında 564, ikinci aşamasında 87'si vaka grubundan 87'si kontrol grubundan olmak üzere 174 kişiye ulaşılması hedeflendi. Araştırmanın birini aşamasının sonunda 526 (%93.3) kişiye ve ikinci aşamasının sonunda 163 (%93.7) kişiye ulaşıldı. Araştırmaya katılan yaşlı bireylerin %57.2'si kadın, %42.8'i erkek, yaş ortalaması 70.5±7.3 idi. %66.3'ünün kronik hastalığı vardı. Hipertansiyon (%62.3) ilk sıradaydı. Temel günlük yaşam aktivitelerinde en fazla tek başlarına yapamadıkları aktivite banyo yapma, yardımcı günlük yaşam aktivitelerinde en fazla tek başlarına yapamadıkları aktivite seyahat etme idi.Yaşlı bireylerin %16.5'i son bir yıl içerisinde ev kazası geçirmiştir. Kazaların tipine göre, en fazla görülen kaza tipi %53.8 ile kaygan zeminde düşme, ikinci sıklıkta %19.8 ile kesici delici aletlerle yaralanma, üçüncü sıklıkta %11.0 ile sıcak su ile yanmadır. Kazalar sıklıkla kış mevsiminde, banyo veya lavaboda görülmektedir. Evdeki kaygan zeminleri kolayca kayabilecek malzemeden yapılmış olanlar anlamlı şekilde daha fazla ev kazası geçirmektedir.Sonuç olarak yaşlıların ev koşullarının kazaları önlemeye yönelik düzenlenmesi ve yaşlıların kazalar konusunda eğitilmesinin yaşlılarda görülen ev kazaları sıklığını azaltacağı düşünülmektedir.Anahtar Sözcükler: Yaşlılık, ev kazaları, kaza tipi.

ABSTRACTOld age is a physiological fact. It may be defined as losing physical and psychological powers in a way that never replace, slowing down the balancing potency of the organism between interior and exterior factors and also retrogression of the person?s physical and psychological view. It is inevitable to encounter the problems of the old along the society in Turkey and all around the world is getting older. The significant part of the problems that the old encounter forms home accidents.This research has been carried out in two-steps. In the first step of the study; the health care and social status of the individuals aged 60 and over , their dependency in daily living activities, and determining the frequency of having a house accident within the recent year, in the second step as well, the descriptive characteristics of a home accident and the risk factors regarding the accommodation where the old live and also the study of the casual relationship of the other characteristics have been aimed at.The first step of the study is a cross-sectional type and the second one is case-control. It has been aimed at reaching 174 individuals, in the first step 564 people, in the second step 87 people from the case group, and 87 people from the control group. At the end of the first step of the study, 526 people (%93.3) and at the end of the second one, 163 people (%93.7) have been reached.%57.2 of the old individuals who have gone in for the study was women, %42.8 was men and the average age of them was 70.5 ±7.3. %66.3 had chronic diseases. Hypertension (%62.3) was in the first sequence. The activity that they couldn?t perform daily living activities themselves, was ?bathing?, the other one that they couldn?t do on their own in their utilitarian daily actions was ?traveling?.%16.5 of these old individuals has had a home accident within the recent year. According to the types of accidents, the most seen accident type is, that %53.8 of those have fallen down on the slippery ground, the second one %19.8 have often been injured with cutting-drilling tools and also the third one %11.0 of those have been burnt with hot water. Accidents have been seen in winter and also in the bathroom or in the sink. Those, whose slippery grounds in the house were built with slippery structures, significantly have had more accidents than the others.As a result, it has been thought that arranging the housing conditions of the old according to preventing from accidents and educating the old about accidents will lessen the frequency of having accidents seen on.Key Words: Old age, home accidents, type of accident.