Pulmoner BT anjiografide farklı kv değerlerinin etkinliği ve oksidatif stres parametrelerinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, çok kesitli bilgisayarlı tomografi pulmoner anjiyografi uygulamalarında optimal kilovolt değeri belirlemek ve tanıyı etkilemeyecek mümkün olan en düşük radyasyon maruziyeti ve bunun sonucu olarak en az DNA hasarı ve oksidatif hasar ile tetkikin uygun görüntü kalitesinde yapılabilirliğini araştırmaktır.Bu çalışmada pulmoner tromboemboli ön tanısı ile başvuran toplam 123 olgu 128 kesit bilgisayarlı tomografi (BT) cihazı (Definition AS, Siemens Medical Solutions, Forchheim, Germany) yardımıyla 80, 100 ve 120 gibi üç farklı kilovolt değeri kullanılarak 3 gruba ayrıldı. Tüm gruplardaki olgular; maruz kaldıkları ortalama radyasyon dozu, pulmoner arter atenüasyon değerleri ve opasifikasyonu, görüntü kalitesi ve hareket artefaktları açısından karşılaştırıldı. Çekim öncesi ve sonrasında alınan kan örneklerinde DNA hasarı ve oksidan–antioksidan parametrelere çalışıldı.Maruz kalınan radyasyon dozu açısından üç grup arasında anlamlı farklılık bulundu (p<0.001) ve en düşük radyasyon maruziyeti 80 kilovolt ile çekim yapılan grupta bulundu. Pulmoner arter atenüasyon değerleri gruplar arasında anlamlı farklılık bulundu (p<0,05) ve 80 kilovolt ile yapılan çekimlerde belirgin daha yüksek değerler elde edildi. Görüntü kalitesi , pulmoner arter opasifikasyonu ve hareket artefaktları açısından ise gruplar arasında anlamlı farklılık bulundu (p>0.05). Gruplar arasında çekim öncesi ve sonrası değerlerin farkı baz alınarak yapılan karşılaştırmada comet skoru istatistiksel olarak anlamlı bulundu ve çekim sonrası skorlar her üç grupta yüksek bulundu (p<0.05). 100 ve 120 kV uygulanan gruplarda total antioksidan değerlerinde (TAS), 80 kV uygulanan gruplara göre istatistiksel olarak anlamlı düşüş saptanmıştır (p<0.05).Sonuç olarak; 80, 100 ve 120 kV kullanılarak gerçekleştirilen tetkiklerde benzer görüntü kalitesi saptanmakla birlikte maruz kalınan radyasyon dozu açısından üç grup arasında belirgin farklılık tespit edildi. Eş zamanlı alınan venöz kan örneklerinin değerlendirilmesinde; artan radyasyon dozu ile DNA hasarının arttığı, 100 ve 120 kV kullanılan tetkiklerde TAS değerlerinin azaldığı görülmüştür. Bu çalışmada çıkan sonuçlara göre pulmoner tromboemboli ön tanılı olgularda BT pulmoner anjiyografi çekimlerinde düşük kV değeri olarak 80 kV kullanılması; pulmoner arterlerin opasifikasyonunda artış sağlayıp, maruz kalınan radyasyon dozunu, oksidatif hasarı ve DNA hasarını azaltabilecektir.

The aim of this study is to determine the optimal bias potential value (kV) of the multislice computed tomography angiography and investigate the lowest radiation level for radiation induced mininum DNA damage and oxidative stress and impact on patient in additin to feasibility of a sufficient image quality which was optimized by the lowest radiation exposure which will not affect the diagnosis.In this study, 123 cases who had initial diagnosis of pulmonary thromboembolism were divided into three groups of 80, 100 and 120 kilovoltage bias potential of 128 slice computed tomography (Definition AS, Siemens Medical Solutions, Forchheim, Germany) Radiation exposure doses, attenuation values and opacification of pulmonary arteries, quality of images and movement artifacts were compared in all groups. DNA damage and oxidant-antioxiand level in blood samples were analyzed before and after exposition. Significant differences was detected regarding radiation exposure doses (p < 0,001) where the minimum radiation exposure was achieved with 80 kilovoltage potential. For attenuation values of pulmonary arteries, important differences between groups was reached (p < 0,05) and higher attenuation were achieved by using 80 kilovoltage. No compelling difference for image quality, opacification of pulmonary arteries and movement artifact was seen among the groups. The comet score which was obtained by comparison of radiation level before and after expose, was compared and statistically relevant result was reached where increase was seen in all study groups(p <0.05). Total antioxidant values (TAS) in 100 and 120 kV applied groups was lower than those of 80 kV applied examinees. (p <0.05).As a consequence, concurrent with similar image quality between 80, 100 and 120 kV groups were obtained, different radiation exposure doses were detected between groups. In concurrent evaluation of venous blood samples, increase in DNA damage was observed within increase of radiation dose. Additionally, the decrease of TAS value was found in 100 and 120 kilovolts used examinations. As a result, attenuation value of pulmonary arteries can be increased and radiation exposure, oxidative damage and DNA damage can be lowered, by using multislice computed tomography angiography at 80 kV.