Burdur Taşoda Konağı süslemeleri

Abstract

Taşoda Konağı 17. yüzyıl Osmanlı dönemi sivil mimarisi, mimari yapısı ve süslemeleri ile Burdur'da bulunan mimari yapı örneklerinden biridir. Konak, yapı tekniği, kullanılan malzeme ve süslemeleriyle 17. yüzyıl Osmanlı Dönemi süsleme özelliklerini yansıtmaktadır. Konağın bilinen en eski tapu kaydı 1890 tarihli olup Kayışoğlu Ahmet Ağa'nın çocukları üzerinedir.Konak, iki katlıdır, taş, ahşap ve kerpiç yapı malzemesiyle inşa edilmiştir. Yapının iç ve dış kısmında süsleme öğesi olarak taş, vitray, ahşap, hat ve kalemişi süslemeleri görülmektedir. Konakta bulunan kompozisyon planlarında ½ , ¼, ulama ve serbest çıkışlı süslemeler yer almaktadır. Süslemelerde bitkisel, hayvansal, geometrik, sembolik ve nesneli motiflerden oluşan kompozisyonlar kullanılmıştır.Konak, zamana ve tabiat şartlarına karşı koyamadığı için restorasyon geçirmiş ve restorasyon sonucunda motiflerde bozulmalar oluşmuştur. Restorasyon görmeyen kısımlarda ise dönemin süsleme tarzını yansıtmaktadır.Bu çalışmada Burdur ili coğrafi durumu ve tarihçesi hakkında bilgiler; Eski Burdur Evlerinin genel özellikleri, Taşoda Konağı tarihçesi ve mimari özellikleri ile Taşoda Konağı'nda Yer Alan Süsleme Unsurları hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca, Taşoda Konağı'nda kullanılan motifler, dış mekan süslemeleri ve iç mekan süslemeleri tanıtılarak, Taşoda Konağıyla çeşitli yönlerden benzerlik gösteren bazı örneklere yer verilmiştir.Bu çalışmanın amacı yapılmış olan restorasyonların aslına uygun olmasını sağlamak ve şimdiden dökülen, yıpranan bezemelerin gelecekte yapılabilecek herhangi bir işlemde göz önünde tutularak işlem basamaklarının aslına uygun bir şekilde yürütülmesine rehberlik etmektir. Bu amaçla konağın mimari çizimleri yapılmış, bu rehber ile birlikte konağın süsleme içeren her bölümü ayrıntılı olarak incelenmiş, video çekimleri ve fotoğraflarla belirlenen süslemeler, aslına uygun olarak çizilmiştir. Bu şekilde konağın süsleme ve bezemeleri özellikleri belirlenerek mevcut literatürlerle tartışılmıştır. Çizimlerden meydana gelen bir desen katoloğu oluşturulmuştur.Anahtar Kelimeler: Burdur, Taşoda Konağı, vitray, kündekari, hat.

The Stone Room Mansion is one of the example of seventeenth century?s Ottoman Period`s civil architecture, architecture structure and ornaments in Burdur. The Mansion, with its construction techniques, equipments and ornaments reflects seventeenth century Ottoman Period?s ornament features.The ancient land register of the mansion belongs to the children of Kayışoğlu Ahmet Ağa and this land register recorded in 1890.The mansion has got two floors and it was made of stone, wooden and adobe. Inner and outer side of the building, stone, stained glass, wooden, lettering, chisel decorations can be seen as a part of the ornaments. ½ ,¼ , liaison and free decorations are consisted in the composition plans of the mansion.In the ornaments, there are compositions that are made of herbal, zoic, geometric, symbolic and objective motifs. Because Mansion couldn?t set against time and natural conditions, it was restored and as a result of this restoration, motifs were deteriorated. Restoration reflects the ornament style of the period in the invisible parts.Within this study, information was given about the geographical situation and about the history of Burdur, the former general features of their houses in Burdur, the history of Taşoda Mansion, its architectural features and ornaments elements. Also, modifs used Stone Room Mansion, outdoor decorations and interier decorations are introduced are some examples showing similarity with various aspects of Stone Room Mansion.The purpose of this study is to ensure and to guide taking into consideration the already shed and decrepit decorations in any process in the future and process steps should handle in accordance with its origin. With this purpose, architecture drawings of the mansion were built and also every part of the mansion was scrutinized with the help of this guidance and ornaments defined by photographs and videos were drawn in accordance with the original. In this way the ornaments and the decorations of the mansion were discussed in this appropriate literature by defining their properties. A pattern catalog was consisted of combining these drawings.Keywords: Burdur, Stone Room Mansion, Stained Glass, Kundekari, Lettering