Kısa vadeli sermaye hareketlerinin seçili makroekonomik değişkenler üzerinde etkileri: Türkiye örneği

Abstract

1970'li yıllardan sonra önem kazanan sermaye hareketleri türünden biri olan kısa vadeli sermaye hareketleri vadesinin kısa olması ve daha çok spekülatif amaç gütmesinden dolayı giriş yaptığı ülkelerin ekonomik göstergeleri üzerinde etkilerinin olduğu tespit edilmiştir.Bu çalışmanın amacı, kısa vadeli sermaye hareketleri ile makroekonomik değişkenler arasında ki ilişkiyi incelemektir. Bu doğrultuda bağımlı değişken olarak kısa vadeli sermaye hareketleri, bağımsız değişkenler olarak ise mevduat faizi, TÜFE bazlı reel döviz kuru indeksi, Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, enflasyon oranı, Gayrisafi milli hasıla, işsizlik oranı ve cari açık (ithalat-ihracat) gibi makroekonomik değişkenler arasındaki ilişki araştırılmıştır.Bu çalışmada, Türkiye'de 2002:Q4-2016:Q4 dönemine ilişkin üçer aylık veriler kullanılarak kısa vadeli sermaye hareketleri ile makroekonomik değişkenler arasında ki uzun dönemli ilişkinin varlığı ARDL sınır testi yaklaşımı ile sınanmıştır. Analizler sonucunda kısa vadeli sermaye hareketleri ile döviz kuru ve cari açık değişkenleri arasında uzun dönemli bir ilişkinin varlığına dair bulgular ortaya çıkmaktadır. Diğer yandan değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisinin tespiti için yapılan Granger nedensellik testi sonucuna göre ise, GSMH'dan kısa vadeli sermaye hareketlerine doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi olduğu bulgusuna rastlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Kısa Vadeli Sermaye Hareketleri, ARDL

Short-term capital movements, one of the most important types of capital movements after the 1970s, have been determined to have an impact on the economic indicators of the countries in which it is engaged due to short-term capital movements and more speculative purposes.The aim of this study is to investigate the relationship between short-term capital movements and macroeconomic variables. The relationship between short-term capital movements as dependent variables, and the macroeconomic variables such as deposit interest rate, CPI-based real exchange rate index, central bank gross foreign exchange reserves, inflation rate, gross national product, unemployment rate and current account deficit (import-export) were investigated.In this study, the existence of a long-term relationship between short-term capital movements and macroeconomic variables was tested by using quarterly data for the period 2002:Q4-2016:Q4 in Turkey. As a result of the analyses, there is a long-term relationship between short-term capital movements and the exchange rate and current account variables. On the other hand, according to the Granger causality test conducted to determine the causality relationship between variables, it was found that there is a one-way causality relationship from GNP to short-term capital movements.Key Words: Short-Term Capital Movements, ARDL