Farklı üst çene genişletme aygıtlarının tedavi etkinliklerinin ve maksilla ve mandibula üzerine olan etkilerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi

Abstract

Posterior çapraz kapanışın düzeltilmesinde kullanılan tedavi yöntemlerinden hızlı üst çene genişletilmesi (HÜÇG), farklı aygıtlarla uygulanabilir. Destek aldığı yapılara göre bu aygıtların çeşitli avantaj ve dezavantajları vardır. Bu çalışmada, farklı dokulardan destek alan hızlı üst çene genişletme aygıtlarının etkinliklerinin ve maksilla ve mandibula üzerine olan etkilerini karşılaştırılması amaçlanmıştır.Çalışmaya posterior çapraz kapanışa sahip ortalama yaşı 12,9 yıl olan 47 gönüllü birey dâhil edilmiş ve randomize olarak 3 gruba ayrılarak 1) Diş destekli aparey (Hyrax grubu) 2) Kemik destekli aparey (İskeletsel ankraj grubu), 3) Diş-kemik destekli aparey (Hibrit grup) uygulanmıştır. İskeletsel etkiler, HÜÇG öncesinde, sonunda ve 6 aylık retansiyon periodu sonrasında alınan lateral ve antero-posterior (AP) sefalogramlar ile değerlendirilmiştir. Dişsel etkiler, üst çene dijital çalışma modellerinin 3 boyutlu görüntülerinin çakıştırılması ve 3 dönemde alt çene dijital modellerin ölçümü ile değerlendirilmiştir. Ortalama genişletme miktarı 6,5 mm' dir.Grup içi ve gruplar arası karşılaştırmalar için sırasıyla, tekrarların değerlerin varyans analizi (ANOVA) ve çok değişkenli varyans analizi (RANOVA) yapılmıştır.Grup içi değerlendirmede, tüm grupların genişletme etkinliği istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Gruplar arası değerlendirmelerde iskeletsel ölçümlerden OD/SN dışında, tüm aygıtlarla yapılan HÜÇG sonrası üst ve alt çenede görülen sagittal ve vertikal etkiler benzerdir. Antero-posterior radyografi analizinde sağ dişsel genişlik miktarı iskeletsel ankraj grubunda diğer gruplara kıyasla düşüktür. Maksiller dişsel değişikliklerin dijital model çakıştırılması ile incelendiği çalışmamızda, iskeletsel ankraj grubunda genişletme sonrasında ve pekiştirme sonrasında, sağ 1. premolar ve molar dişlerin transversal hareketinin diğer gruplara kıyasla daha düşük olduğu bulunmuştur.

Rapid maxillary expansion (RME), which is a treatment method for correcting posterior cross-bite can be applied by different devices. These appliances have advantageous and disadvantageous due to their supporting tissues. The aim of this study was to compare the treatment efficiency and effects of three RME appliances on maxilla and mandible which are supported by different tissues.The study sample consisted of 47 subjects with a mean age of 12.9 years and had cross-bite. These subjects were divided into 3 groups randomly and treated with 1) tooth-borne appliance (Hyrax), 2) bone-borne appliance (skeletal anchorage group), 3) tooth and bone-borne appliance (Hybrid group). Skeletal effects were assessed by the measurements of lateral and posterior-anterior cephalograms taken before (T0), after (T1), and 6-months after RME (T2). Dental effects were evaluated by digitally superimposed 3D scans of maxillary dental casts and linear measurements of mandibular dental casts in each period. The mean amount of maxillary expansion was 6.5 mm. For intra-group and inter-group comparison 'Repeated measurements of analyses of variance' and 'multivariate analyses of variance' were performed, respectively. Expanding efficiency and effects of all three appliances on craniofacial structures were statistically significant. In the inter-group evaluation, skeletal effects on sagittal and vertical dimensions were similar in these three groups except OD/SN measurement. In skeletal anchorage group, the amount of dental expansion on right side of maxilla was found statistically less than the other 2 groups which were determined by the analyses of posterior-anterior cephalograms and 3D digital dental casts' superimposition.