Türk hat sanatının seramik sanatına biçimlendirme öğesi olarak yansıması

Abstract

Yazı, tarihin en önemli dönüm noktalarından birisidir. Geçmişten günümüze insanoğlu iletişim kurarken ya dasahip olduğu bilginin aktarımında araç olarak çoğunluklakonuşma dilinikullanmaktadır. Yazıdan daha eski kökleri olan ve insanlığın varoluşundan bu yana günlük yaşamın her alanında kullanılan seramik ise en basit tanımıyla pişmiş topraktan yapılmış ürünler anlamına gelmektedir. İnsanın yerleşik hayata geçmesinden günümüze kadar olan süreçte seramiğin tüm dönemlerde gündelik yaşamın yanı sıra sanatsal açıdan da çok fazla kullanılması, bu malzemenin çok zengin bir içeriğe sahip olduğunu göstermektedir. Zaman içerisinde estetiğe önem veren insanoğlu yapmış olduğu seramiklere farklı değerler yüklemiştir. Bunlardan biri de yazı sanatıdır. Yazı türlerinden biri olan Arap kaligrafisi Türk hat sanatında kullanılan yazı karakteridir. İslam ülkelerinde soyut veya stilize desenlerin çok fazla tercih edilmesi nedeniyle sevilerek kullanılan Arap yazısı gerek iletişim maksadıyla gerekse kültürel veya dinsel ritüel amaçlı olarak insanoğlunun hayatında tarih boyunca kullanılan süsleme unsurları arasında yerini almıştır. Günümüzde halen daha varlığını sürdüren ve kullanmakta olduğumuz hat sanatı yeni arayışlar içerisinde bulunan sanatçıları, tasarımcıları da estetik ve plastik yapısıyla etkilemiş yazının sanat içindeki kullanımına yeni bir boyut farklı bir bakış açısı kazanılmasını sağlamıştır. Seramik sanatında ise kaligrafi, İki boyutlu yüzey anlayışı kavramından çıkıp üçboyutlu biçimde sanatta ve günlük yaşamda yerini almasını sağlamıştır. Bu çalışmada; sanatın interdisipliner olabilme özelliğinden yola çıkılarak Türk Hat Sanatının seramik sanatında form ve anlatı dili olarak nasıl yansıdığı konusu üzerinde durulmuştur.

Writing is one of themostsignificantmilestones of history. Throughout history, human kind have used language as a means of communication and of exchanging information. Ceramics, having older roots than writing and being used in any field of daily life since thebeginning of human life, is baked soil in its simplest definition. The fact that ceramics has been used in artistic ctivities as well as in daily life throughout the process beginning with settled life till the recent times shows that it is very rich in its content. Through time, human kind, who pay importance to aesthetics, have added a variety of development soothe ceramics they have produced. One of these developments is calligraphy, Arabic calligraphy, one of many writing styles, is the one which is used in Turkish calligraphy. Being a popular style among the Islamic countries because of its abstract or stylized characters, Arabic writing have been placed among the elements of calligraphy yused throughout thistory both witht hepurpose of communicationandwithculturalorritualisticpurposes. Calligraphy, whichstillexistsand is usedtoday, providesnewperspectivestatehouse of writing as an artisticmeans, whichinfluenciesartistsanddesignerswhoare in search of newdimensionswithitsaestheticandplasticcharacteristic. In the art of ceramics, calligraphyleavesthetwo-dimensionalperspectiveandachievesto be three-dimensional in itsartisticanddailyuse. In thiscontext, regarding art as an interdisciplinaryfield, thisthesisfocuses on thereflections of Turkishcalligraphy in ceramics as a form andnarrativelanguage.