Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen okuryazarlığı ve alan bilgisi yeterliliklerinin karşılaştırılması: SDÜ-MAKÜ örneği

Abstract

Çağımızın gerektirdiği koşullara ve sürekli gelişen teknolojilere uyum sağlayabilmek için bireylerin eğitimi önemli bir durum haline gelmiştir. Eğitimin kalitesini arttırabilmenin bir koşulu da öğretmenlerin kalitesini arttırabilmektir. Ülkemizde yapılan araştırmalarda ve oluşturulan tezlerde öğretmen adaylarının alan bilgisi yeterlilikleri ve bir disiplin alanına yönelik okuryazarlık karşılaştırılmaları kısıtlı olduğu için bu çalışmada farkındalık kazandırmak amaçlanmıştır. Bu araştırma, 2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılı Güz Döneminde iki farklı üniversitede öğrenim gören 4. sınıf Fen Bilgisi öğretmen adayları ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın amacı, son sınıf Fen Bilgisi öğretmen adaylarının mesleğe başlamadan önceki son aşamalarında ne kadar yeterli alan bilgisine sahip oldukları ve fen okuryazarlıklarının ne derecede gelişmiş olduğunu belirlemektir. Bu amaçlar doğrultusunda araştırmalar, yapılmış ve yapılacak olan benzer çalışmalara örnek teşkil etmek ve eksiklerin farklı çalışmalar ile belirlenerek eğitimin planlanmasına katkıda bulunmak açısından önem taşımaktadır. Çalışmada kullanılması için gerekli olan veriler, kolay ulaşılabilir örneklem olarak belirlenen Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi ve Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi'nde öğrenim görmekte olan 4. sınıf Fen Bilgisi öğretmen adayları üzerinden elde edilecektir. Fen bilgisi öğretmen adaylarına, Ölçme Seçme Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından hazırlanmış, 2013-2016 yıllarını kapsayan Öğretmenlik Alan Bilgisi Testinde (ÖABT) çıkmış ve ÖSYM tarafından yayımlanmış olan yapı geçerliliği test edilmiş sorular içeren 20 maddelik (5 Fizik, 5 Kimya, 5 Biyoloji, 3 Alan Eğitimi, 1 Çevre Bilimi ve Yer Bilimi, 1 Dünya ve Evren) Fen Bilimleri testi uygulanmıştır. Bacanak (2002) tarafından geliştirilmiş olan geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılan 25 soruluk fen bilgisi okuryazarlık ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizinde t-testi, frekans ve yüzde dağılım, tek yönlü ANOVA, Pearson korelasyonu yöntemleri kullanılmıştır. Edinilen bulgular frekans, yüzde, t-testi değeri, ortalamalar, standart sapmalar şeklinde tablolar ve grafikler halinde belirtilmiştir.Araştırma sonucunda elde edilen verilere göre; iki farklı devlet üniversitesinde öğrenim gören Fen Bilgisi öğretmen adayları farklı değişkenler (cinsiyet, bilgisayar sahipliği vb.) açısından kıyaslandığında oluşan bulgular yorumlanmıştır. Elde edilen verilere göre değişkenlerin alan ve fen okuryazarlık düzeylerinde etkiye sebep olmadığı ama fen okuryazarlık ve alan yeterlilik ortalamaları arasında orta düzeyde bir ilişki olduğu anlaşılmıştır. Bu araştırma ve benzer araştırmalar nitelikli öğretmen yetiştirilmesinde, büyük bir öneme sahiptir.

Education exerts significance for people to adapt to evolving conditions of current era and rapidly developing and changing technologies. One of the prerequisites of boosting the quality of education is to boost the caliber of teachers. This study has the objective of raising awareness regarding the field competencies and related field literacy of candidate teachers as there are few studies and researches on this issue. This study was conducted with senior students of Science Education (year 4) Departments of two universities during Fall Semester of 2018-2019 Academic Year. The objective of the study is to set the level and extent of field literacy of candidate Science teachers as well as their field competencies at their senior years before getting started with teaching. The study also holds significance in that it will set a model for the previous and prospective similar studies in related fields and in that it will determine the deficiencies and help improve the planning of education. The data used in the study was obtained from year 4 students of Science Education Departments of Isparta Süleyman Demirel University and Burdur Mehmet Akif Ersoy University of Turkey as these universities are their students are easy to access. Candidate Science Teachers took a Science Test of 20 questions (5 Physics, 5 Chemistry, 5 Biology, 3 Educational Field Education, 1 Environmental Science and Geology and 1 Earth and Universe questions) designed by Student Selection and Placement Center of Turkey (ÖSYM) and asked in Teaching Field Knowledge Test from 2013 to 2019 and whose structural validity was confirmed by Student Selection and Placement Center of Turkey (ÖSYM). A science literacy test of 25 questions, designed by Bacanak (2002) and the reliability and validity of which was also confirmed, was applied. T-test, frequency and percentage distribution, one-way-ANOVA and Pearson correlation methods were used to analyze the data. The data obtained were identified as frequencies, percentages, t-test values, averages, standard deviations as well as in tables and graphics. The findings and outcomes of the study involved the analyses and interpretation of the data coming from candidate science teachers studying at two different state universities of Turkey regarding various variables like sex, owning a laptop, etc. The outcomes demonstrated that the variables had no impact on field and science literacies of candidate teachers while it was found that a medium-level correlation between science literacy and field competencies averages. This study and related other studies hold significance in growing high-caliber teachers.