Akşehir ilçesinde postpartum depresyon sıklığı ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı postpartum dönemde depresif semptomlar gösteren kadınların yaygınlığını saptamak ve postpartum depresyonu etkileyen faktörleri belirlemekti.Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada; Konya ili Akşehir ilçesinde bulunan 11 aile sağlığı merkezine 1 Temmuz 2018 - 31 Aralık 2018 tarihleri arasında başvuran, iki hafta ile bir yaş arası bebek sahibi olan anneler araştırmanın evrenini oluşturmuş olup tamamına ulaşılması hedeflendi. Verilen tarihler arasında 446 kadın aile sağlığı merkezlerine başvuru yaptı. Kadınların 96' sı vakitlerinin olmadığını belirterek, bilgilerini paylaşmak istemeyerek, araştırmaya dahil edilmek istemediklerini söylerek ve bebeklerinin huzursuz olduğunu dile getirerek araştırmaya katılmayı kabul etmedi. Araştırmaya dahil olma kriterlerine uygun olan 350 kadın ile görüşülerek araştırma tamamlandı (%78,5).Veriler sosyo demografik veri formu, Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği kullanarak toplandı. Verilerin analizi Sosyal Bilimler İçin İstatistik Paketi Statistical Package for Social Sciences 17,0 sürüm programında yapıldı. Tanımlayıcı istatistikler için ortalama ± standart sapma, median, minimum ve maksimum değerleri, nominal değişkenler için ise olgu sayısı ve yüzde (%) değerleri kullanıldı. Nominal değişkenler Pearson Ki-Kare veya Fisher exact testi ile değerlendirildi. Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği'ne göre depresif semptomlar açısından yüksek riskli sonuçları etkileyen değişkenlerin bağımsız risk faktörü olup olmadığı çok değişkenli lojistik regresyon analizi yöntemi ile belirlenerek risk katsayıları belirtildi. Değerlendirmelerde anlamlılık düzeyi olarak p<0,05 kabul edildi. Bulgular: Çalışmamızda Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği kesme puanı 13 ve üzeri alınarak hesaplanan depresif semptom yaygınlığı, başka bir deyişle postpartum depresyon olasılığı yaygınlığı %9,1 idi. Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği'ne göre postpartum depresyon olasılığı ile istatistiksel olarak anlamlı ilişkisi olduğu belirlenen faktörler; eşinin eğitim durumu, eşinin çalışma durumu, eş ile evlenme şekli, evde birlikte yaşanan kişiler, gebelikte hastane yatışı, kadının ruh sağlığını nasıl değerlendirdiği, kadında astım varlığı, bebeğinin beslenme şekli, bebeğinin doğum ağırlığı, kadının köy ya da ilçede yaşaması, aylık gelir ile ilişki saptandı.Sonuç: Birinci basamak uygulamalarında tarama ölçeklerinin kullanılması, depresyonun saptanmasına yardımcı olabilir. Risk faktörlerinin azaltılması için daha geniş çaplı çalışmalara ihtiyaç vardır.

Objective: The purpose of this study was to determine the prevalence of women with depressive symptoms in the postpartum period and to determine the factors affecting postpartum depression.Materials and Methods: In this study; The mothers who applied to 11 family health centers in Aksehir district of Konya between July 1 2018 and December 31 2018, with babies between two weeks to one year old, constituted the universe of the study and aimed to reach all of them. Between the given dates, 446 women applied to family health centers. 96 of the women refused to participate in the study, stating that they did not have time, not wanting to share their information, saying that they did not want to be included in the study and that their babies were uneasy. The study was completed by interviewing 350 women who met the inclusion criteria (78,5%). Data were collected using socio-demographic data form, Edinburgh Postpartum Depression Scale. The data were analyzed in the Statistical Package for Social Sciences version 17,0. The mean ± standard deviation, median, minimum and maximum values were used for descriptive statistics and the number of cases and percentage (%) values were used for nominal variables.Nominal variables were evaluated by Pearson Chi-Square or Fisher exact test. The multivariate logistic regression analysis method was used to determine whether the variables affecting high-risk outcomes in terms of depressive symptoms according to Edinburgh Postpartum Depression Scale were independent risk factors. Significance level was accepted as p <0,05.Results: In our study, the prevalence of depressive symptoms, calculated as having an EPDS cut-off score of 13 or higher, ie the probability of postpartum depression, was 9,1%. According to Edinburgh Postpartum Depression Scale, there were statistically significant relationship between the probability of postpartum depression; education status of the spouse, working status of the spouse, the type of marriage with the spouse, people living together at home, hospitalization in pregnancy, how the woman evaluates mental health, the presence of asthma in the woman, the way of feeding her baby, the birth weight of the baby, the woman living in the village or district, with monthly income relationship was detected.Conclusion: The use of screening scales in primary care applications may help to detect depression. Further studies are needed to reduce risk factors.