İşletme kuluçkaları destek hizmetlerinin firma hayatta kalma üzerindeki rolü: COX orantılı hazard regresyon modeli ile iş geliştirme merkezlerine (İŞGEM) yönelik ampirik bir analiz

Abstract

Bu çalışmanın amacı; işletme kuluçkaları programlarının ve kuluçkalarda sunulan hizmetlerin kiracı firma performansına etkisinin araştırılmasıdır. Bu kapsamda; işletme kuluçkalarında sunulan hizmetlerin hayatta kalmaya etkisi Türkiye'de İş Geliştirme Merkezleri (İŞGEM) örneğinde araştırılmaktadır. Araştırmanın odağını; Adana, Diyarbakır, Elazığ, Ereğli, Eskişehir, Mersin, Nevşehir, Samsun, Tarsus, Van, Yozgat ve Zonguldak İŞGEM'lerde mevcut bulunan 238 firma ve söz konusu İŞGEM'lerden daha önce çıkış yapmış 176 firma olmak üzere toplam 414 firma oluşturmaktadır.Oluşturulan araştırma modeli çerçevesinde; İŞGEM hizmetleri (1) büro hizmetleri, (2) paylaşılan/ortak hizmetler, (3) eğitim hizmetleri ve (4) danışmanlık hizmetleri olmak üzere 4 kategoriye ayrılmış ve toplam 22 hizmetten oluşturulmuştur. Uygulama yöntemi olarak Kaplan-Meier hayatta kalma grafikleri ve Cox Orantılı Hazard Regresyon Modeli kullanılmış ve araştırma modeli sonucunda tüm hizmet gruplarının firmaların hayatta kalma olasılıkları üzerinde önemli ve pozitif etkileri olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu kapsamda; sonuçlar büro hizmetlerinin, kiracı firmaların hayatta kalma olasılıklarını 13,5 kat, ortak hizmetlerin 6,3 kat, danışmanlık hizmetlerinin 3,2 kat, eğitim hizmetlerinin ise 6,5 kat arttırdığını ortaya koymaktadır. Ayrıca, kiracı firmalar ve kiracı firmalar ile dışsal firmalar/kurumlar/aktörler arasındaki ağbağlaşma faaliyetleri de hayatta kalma olasılığını 30,3 kat arttırmaktadır. Bununla birlikte; söz konusu hizmetlerin sunulması ve firmaların bu hizmetlerden yararlanması bakımından İŞGEM'ler arasında bazı farklılıklar bulunduğu ve bu farklılıkların, İŞGEM'ler arasında firma başarısı açısından farklılıklara yol açtığı sonucuna ulaşılmıştır.Bu çalışmada elde edilen bulgular; kuluçka firmaları, kuluçka yöneticileri, iktisadi gelişme kuruluşları ve politika kurumları (Kalkınma Ajansları ve KOSGEB gibi) ve ilgili diğer kurum/kuruluşlar için öneriler ve öngörüler sunmaktadır. İŞGEM'lerin işleyişi hakkında ortaya koyulan sonuçların ilgili aktörler için yararlı olacağı ve gelecekteki İŞGEM'lerin kuruluşu için yol gösterici olacağı düşünülmektedir.Bu çalışma, TÜBİTAK tarafından `İş Kuluçkalarında Yeni Kurulan Girişimlerin Hayatta Kalma ve Büyüme Performansını Etkileyen Faktörler: KOSGEB İş Geliştirme Merkezleri (İŞGEM) Üzerine Bir Araştırma? konulu 109K139 numaralı proje ve Süleyman Demirel Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri tarafından 2684-D-11 numaralı doktora projesi kapsamında desteklenmiştir.

The aim of this study is to examine the effects of business incubator programs and its services on tenant firm performance. In this context, the effect of business incubator services on firms? survival was examined through the case of Turkey?s Business Development Centers (İŞGEMs). The scope of this research consist of 414 firms, 238 firms which exist in incubators located in Adana, Diyarbakır, Elazığ, Ereğli, Eskişehir, Mersin, Nevşehir, Samsun, Tarsus, Van, Yozgat and Zonguldak İŞGEMs and 176 firms which left these incubators before.Within the framework of research model, business incubator services were categorized as (1) office services, (2) shared/common services, (3) education/training services and (4) counseling services and include total of 22 sub-services. As a research methodology, Kaplan-Meier survival estimates and Cox proportional hazard regression model were used. As a result of the research models, it was concluded that all service groups have significant and positive effects on firms? survival probabilities. In this context, results show that office services increase the tenant firms? survival probability 13.5 times, shared/common services 6.3 times, education/training services 6.5 times and counseling services 3.2 times. Furthermore, internal and external networking activities among tenant firms and between tenant firms and other firms/institutions/actors also increase the survival probability 30.3 times, the highest effect on survival among the all support service groups. Besides, it was found that there are some differences among İŞGEMs in terms of providing these services and using these services by tenant firms, and these differences cause significant performance disparities among İŞGEMs in terms of firm performance.The findings of this study offer some suggestions and foresights for incubator firms, incubator managers, economic development and policy institutions (regional development agencies and KOSGEB etc.) and other related institutions. It is considered that results about functioning of current İŞGEMs will be helpful for policy makers and practitioners and will be directive for the establishment of future İŞGEMs.This study was supported by TÜBİTAK through the ?Factors Affecting Survival and Growth Performance of Newly Established Enterprises in Business Incubators: An Investigation on KOSGEB Business Development Centers (İŞGEM)? (Project No: 109K139) and was also supported by Suleyman Demirel University Scientific Research Projects Unit (SDU-BAP) through the dissertation project (Project No: 2684-D-11).