Eskiçağ`da Maraş başlangıçtan M.S. 376 yılına kadar

Abstract

Kahramanmaraş coğrafyası bütün insanlık tarihi boyunca yaşam alanı olmuştur.Bölgede çok sayıda plato, yeraltı suyu, ova ve nehirlerin olması Kahramanmaraş'ıntarih öncesi zamanlardan günümüze kadar iskân görmesini sağlamıştır. Bunu sonyıllarda bu bölgede yapılan kazılarda ele geçen eserler kanıtlar.Kahramanmaraş'ın tarihi en erken dönemlere kadar gitmektedir. Ancak bölgeninPrehistoryası, yapılan araştırmaların azlığından dolayı tam anlamıylaaydınlatılamamıştır. Paleolitik Çağın tekno-tipolojik gelişimleri Kahramanmaraş'tagörülür. Buradaki Neolitik iskânla ilgili en önemli buluntu merkezi ise Domuztepeyerleşmesidir. Bu yerleşme Mezopotamya kültürleri ile ilişkinin anlaşılması bakımındanda önemlidir. Yerleşmedeki Halaf Kültürüne ait buluntular bunun kanıtıdır.Bölgedeki akarsuların oluşturduğu vadiler, yolların güzergâhlarını dabelirlemiştir. Bu bölge Anadolu ve Mezopotamya arasındaki ticaretin de geçiş noktalarıarasındadır. Bu ticaretle ilgili olarak Asur Ticaret Kolonileri Döneminin önemli birsüreç olduğu görülmektedir. Asur Koloni Çağında Mezopotamya ve Anadolu arasındaçeşitli ticaret merkezleri (Karum, Wabartum) kurulmuştur. Bölgede bulunan KaraHöyük ve Yassı Höyük gibi yerleşimler çevresinde bulunan arkeolojik kalıntılardanburaların bu tür yerler olduğu anlaşılmaktadır. Kara Höyük ve Yassı Höyük başta olmaküzere birçok höyükte, benzerleri Kültepe'de de olan boyalı çanak çömlek örnekleribulunmuştur. Bu örnekler Asur Koloni Çağında Bölgenin Mezopotamya Anadoluarasında önemli bir güzergâh olduğunun kanıtıdır.Bölgede ele geçen mezar stelleri ve yazıtlar, Geç Hitit Şehir Devletlerininetkisini gösterdiği için önem taşır. Geç Hitit Şehir Devletleri sonrası bölgede Asur,Med, Pers, Büyük İskender İmparatorluğu, Seleukos, Roma İmparatorluğunun etkilerigörülmektedir. Ancak bu bölgenin geçiş güzergâhında bulunması, sürekli askeri seferlerve bunun sonucunda ortaya çıkan yıkımlarla karşılaşmasına neden olmuştur. Ayrıcaburada cereyan eden depremler de bu yıkımlara eklenmiştir. Bu durum, Kahramanmaraşçevresinin tarihi dokusunu ve eserlerini de etkilemiştir.Anahtar Kelimeler: Epipalaeolitik, Neolitik, Stel, Yazıt, Çanak Çömlek,Höyük, Geç Hitit Krallıkları.

Throughout the history, the geography of Kahramanmara had been a residental area.In order that Kahramanmaraş possesses a lot of plateaues, groundwater sources, plainsand rivers, it has provided settlement in this area from prehistoric times to present.Remains which came out in the lately excavations prove it.Kahramanmaraş?s past dates back to early ages. But because of the lack ofhistorical researches prehistoric background of it couldnt have been identified clearly.Techno-typological evolutions of Paleolithic era could be seen in Kahramanmaraş.Domuztepe is the most important remain centre related to Neolithic settlement, becauseremains which acquired at Domuztepe excavations are important as they provideinformation about its term.The valleys constructed by the streams had specified directions of the roads.This region is located in the passage points between Mesopotamia and Anatolia. Incolonial era of the Assyrian various trade centres (Karum, Wabartum) had been set upbetween Mesopotamia and Anatolia. It is understood from the ruins that places like ofKara Höyük and Yassı Höyük are the examples of such trade centres. Especially in KaraHöyük and Yassı Höyük, a lot of pottery samples were found similar as in Kültepe.These samples prove that this region was on the route of Mesopotamia and Anatolia incolonial era of the Assyrian.The Inscriptions and grave stellers found in the region have a great importanceas they reflect the effects of the Late Hittite City States. After the Late Hittite CityStates the effects of such empires: Asur, Med, Persian, Alexander The Great, Seleukosand Roman could be seen in this region. But as the region was located in the passageroutes it was always destroyed by military attacks and faced with permanent invasionsand destructions. The earthquakes affected this destructions in the area as well.Accordingly, this situation affected Kahramanmaraş's historical fabric and artifacts.Key Words: Epipaleolithic, Neolithic, Stela, İnscription, Pottery, Mound, LateHittites Kingdoms.