Şizofreni hastalarında algılanan sosyal desteğin işlevsel iyileşme üzerine etkisi

Abstract

Amaç: Şizofreni hastalarında işlevsel iyileşmenin sağlanması, hastaların topluma ve iş hayatına yeniden entegrasyonuna imkân vermekte, sosyal yükü ve sağlık bakım maliyetlerini önemli derecede azaltmaktadır. Literatürde şizofreni hastalarında iyileşmeyi etkileyen faktörleri belirlemeye yönelik çok sayıda araştırma olmasına rağmen, algılanan sosyal desteğin işlevsel iyileşme üzerine etkisini araştıran çalışmalar sınırlıdır. Bu araştırma; şizofreni hastalarının algılanan sosyal desteğin işlevsel iyileşmeye etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı nitelikteki araştırma, Ankara Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Polikliniği'nde Ocak 2018 - Haziran 2018 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya şizofreni tanısı ile ayaktan takip ve tedavisi devam eden 152 hasta dahil edilmiştir. Verilerin toplanmasında Tanıtıcı Bilgi Formu, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ) ve Şizofrenide İşlevsel İyileşme Ölçeği (ŞİLÖ) kullanılmıştır. Analizler IBM SPSS (Sosyal Bilimler İçin İstatistik Paket Programı) versiyon 24.0 (IBM Corporation, Armonk, NY, USA) ile yapılmıştır. Normal dağılıma uyan verilerin üç grup ve üzerindeki karşılaştırmaları için Tek Yönlü Varyans Analizi (One-way ANOVA Testi), normal dağılıma uymayan verilerin üç grup ve üzerindeki karşılaştırmaları için ise Kruskal Wallis Testi kullanılmıştır. Kategorik verilerin karşılaştırmasında Ki-Kare Testi kullanılmış olup, ölçekler arası doğrusal ilişki Pearson Korelasyon Testi ile analiz edilmiştir. Regresyon Analizinde, Çoklu Lineer Regresyon Modellemesi tekniği kullanılmıştır.Bulgular: Araştırma kapsamındaki şizofreni hastalarının ŞİLÖ puan ortalamaları ile yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim, çocuk sahibi olma, çalışma durumu, ailede ruhsal hastalık öyküsü, hastalık süresi ve hastaneye yatış sayısı arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Çoklu Lineer Regresyon analizi ile ŞİLÖ ve ÇBASDÖ arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif bir ilişki olduğu belirlenmiştir (p<0.05).Sonuç: Araştırma bulguları şizofreni hastalarında algılanan sosyal desteğin işlevsel iyileşmeyi etkilediğini göstermektedir. Ayrıca hastaların tanıtıcı özelliklerinden yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim, çocuk sahibi olma, çalışma durumu, ailede ruhsal hastalık öyküsü, hastalık süresi ve hastaneye yatış sayısının işlevsel iyileşmeyi etkilediği bulunmuştur. Bu çalışmanın sonuçlarının şizofreni hastalarının işlevsel iyileşme düzeylerini artırmaya yönelik girişimlerin planlanmasında ve hemşirelik girişimlerinde yol gösterici olacağı düşünülmektedir.

Objective: Achieving functional remission in patients with schizophrenia allows patients to be reintegrated into society and business life, significantly reducing social burden and health care costs. Although there are many studies in the literature to determine the factors affecting remission in schizophrenia patients, studies investigating the effect of perceived social support on functional recovery are limited. This research; the aim of this study was to determine the effect of perceived social support on functional remission of schizophrenia patients.Materials and Methods: This descriptive study was carried out in Ankara Gülhane Training and Research Hospital Mental Health and Diseases Polyclinic between January 2018 and June 2018. The study included 152 outpatients with schizophrenia. Data were collected using the Descriptive Information Form, the Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS) and the Functional Recovery Scale for Schizophrenia (FROGS). Analyzes were performed using IBM SPSS (Statistical Package for Social Sciences) version 24.0 (IBM Corporation, Armonk, NY, USA). One-way ANOVA was used for comparison of data with normal distribution and three groups and Kruskal Wallis Test for comparison of data with three groups and normal distribution. The chi-square test was used for the comparison of categorical data and the linear relationship between scales was analyzed by Pearson Correlation Test. In the regression analysis, Multiple Linear Regression Modeling technique was used.Findings: A statistically significant difference was found between FROGS mean scores of schizophrenia patients and age, gender, marital status, education, having children, working status, family history of mental illness, duration of hospitalization and number of hospitalizations. There was a statistically significant positive correlation between FROGS and MSPSS by multiple linear regression analysis (p <0.05).Conclusion: The findings of the study indicate that perceived social support affects the functional remission in schizophrenia patients. In addition, age, gender, marital status, education, having children, working status, family history of mental illness, duration of hospitalization and number of hospitalizations were found to affect functional remission. The results of this study are thought to be guiding in the planning of the interventions aimed at increasing the functional remission levels of schizophrenia patients and nursing interventions.