Prenatal dönemde saptanan anomalilerle ilgili gebenin karar verme süreçlerinin etik analizi

Abstract

Tez çalışmasında prenatal tanı sonrası kadınların gebeliğin devamı veya sonlandırılması ile ilgili karar verme sürecinde yaşadıklarını nasıl anlamlandırdıkları üzerine odaklanılmıştır. Bu süreçte; yaşanan sorunların yaşayanlar tarafından dile getirilişi ve onların karar verme deneyimleri tıp etiği açısından analiz edilmiştir. Tez kapsamında biyoetik disiplininin yöntembilgisi çerçevesinde gebeliğin sonlandırılması ile ilgili değersel sorunlar hakkında bilgi üretmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda değer, kişi, yaşamın başlangıcı, maternal fetal haklar ve ilgili kavramlar açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışma amacına ulaşabilmek için niteliksel alan araştırması olarak yürütülmüştür. Tez çalışmasında gebeliği devam ettirme kararı veren kadınlar ve gebeliği sonlandırma kararı veren kadınlar ile derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Katılımcıların demografik bilgileri yanısıra karar verme sürecine ilişkin deneyim, davranış, bilgi ve duygularını belirlemeye yönelik soru formu hazırlanmıştır. Derinlemesine görüşmelerden elde edilen veriler, tematik analiz yöntemi ile değerlendirilmiştir. Görüşmelerde öne çıkan değersel söylemler, bağlam, ana tema ve alt temalara ayrılmıştır. Elde edilen verilerin değerlendirilmesi sonucunda bir tıp etiği sorunsalı olan gebeliğin sonlandırılması hakkında sürdürülen tartışmalarda temellendirmelere gerekçe olabilecek önemli bazı bilgiler elde edilmiştir. Aynı zamanda çalışmada gebeliğin sonlandırılması kararının kişiye özgü, zor bir karar olduğu, kararda kişisel faktörlerin ve kişinin değersel dünyasının belirleyici olduğu gözlenmiştir.Çalışmada ulaşılan her deneyimin, tüm süreçleri göz önüne alınarak kendine özgü bir etik vaka olarak değerlendirilmesi ve analiz edilmesi, hem konuyla ilgili değer yükünün ortaya konulması, hem de etik tartışmalar için zemin oluşturması açısından önemlidir. Araştırma, bu kapsamda yapılan ilk niteliksel çalışma olması açısından özgün bir çalışmadır.Anahtar Kelimeler: Etik, Gebeliğin Sonlandırılması, Karar Verme Süreci, Prenatal Tanı.

The present thesis study has been focused on how the women make sense of what they experience in the decision-making process about continuing or terminating the pregnancy after the prenatal diagnosis. In this process; the expression of the problems experienced by residents, and their decision-making experiences have been analyzed in terms of medical ethics. Within the scope of thesis, it was aimed to create information about the value problems related with terminating the pregnancy within the frame of methodology of bioethics discipline. In parallel with this objective, it was aimed to explain the `value`, `person`, `beginning of life`, `maternal fetal rights` and related concepts.The study was carried out as a qualitative field research in order to achieve the aim of it. During the thesis, in-depth interviews were conducted with women who decided to continue the pregnancy and women who decided to terminate the pregnancy. Besides the demographic data of the participants, the survey form was prepared to determine experience, behavior, knowledge, and emotions regarding the decision-making process. The data obtained from the in-depth interviews were evaluated by thematic analysis method.The prominent discourses in the interviews were divided into context, main theme, and sub-themes. As a result of the evaluation of the data obtained in this process, some important information that can be used as basis for justification in discussions on terminating the pregnancy, which is a problem in medical ethics, were obtained. At the same time, it was also observed that the decision on terminating the pregnancy is a personal and difficult decision and the personal factors and person's world of values play determinant role in this decision.Analyzing each experience as an idiosyncratic ethic case by considering all the processes is important both for revealing the relevant value load and establishing a basis for ethical discussions. The present study is an original study since it is the first qualitative study carried out on this subject. Keywords: Ethics, Terminating the Pregnancy, Decision-making Process, Prenatal Diagnosis