İzole hipertansif hastaların retinal damar çapları ile arteriyel sertlik parametrelerinin arasındaki ilişkilerin araştırılması

Abstract

Tbp.Kd.Ütğm.Abdullah Burak UYGUR `İzole hipertansif hastaların retinal damar çapları ile arteriyel sertlik parametrelerinin arasındaki ilişkilerin araştırılması` Gülhane Askeri Tıp Akademisi Askeri Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Bilim Dalı, Tıpta Uzmanlık Tezi, Ankara, 2016.Hipertansif hastalarda endotel disfonksiyonunu (ED) gösteren güçlü kanıtlar vardır. Son zamanlarda nabız dalga hızı (NDH), güçlendirme indeksi (Gi) ve santral aortik basınç (SAB) gibi endotel disfonksiyonunu gösteren yeni parametreler ateroskleroz tahmininde kullanılmaktadır. Ülkemizde ve diğer ülkelerde kan basıncı ile arteriyel sertlik parametreleri arasındaki ilişkiyi gösteren çok sayıda çalışma mevcut iken, izole hipertansiyonu (İHT) olan hastalarda arteriyel sertlik parametreleri (NDH, Gi, SAB) ile fundus fotoğraflarıyla ölçülen retinal damar çapları arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik çalışma son derece azdır. Bu çalışmada izole hipertansif hastalarda retinal damar çapları ile arteriyel sertlik parametreleri arasındaki ilişki araştırılmıştır.Çalışmamıza Ekim 2015 - Mayıs 2016 tarihleri arasında GATA İç Hastalıkları BD. polikliniğine başvuran veya İç Hastalıkları BD. kliniğinde yatan, ESH/ESC 2013 kılavuzunun önerileri doğrultusunda HT tanısı alan veya HT tanısıyla takip edilen 20-80 yaş arası 101 hasta (54 kadın, 47 erkek) ve 25-60 yaş arası sağlıklı 31 birey (16 kadın, 15 erkek) olmak üzere farklı 2 gruptan toplam 132 kişi dahil edildi. Çalışmaya alınan bireylerin yaş, cinsiyet, ailede erken kardiyovasküler hastalık öyküsü (babada veya erkek kardeşte < 55 yaş, annede veya kız kardeşte < 65 yaş), sigara içiciliği (aktif/pasif), alkol kullanımı, sedanter yaşam, HT yaşı, kullandığı antihipertansif ilaçlar ile son 3 ay içerisinde alınmış olan laboratuvar verileri hasta takip formuna kaydedildi. Tüm hastaların antropometrik ölçümleri yapıldı. NDH, Gia, Gib ve SAB' ı içeren arteriyel sertlik parametreleri ölçüldü ve dijital retinal kamera ile fundus fotoğrafları çekildi. Hasta grubunda yer alan katılımcıların ayrıca AKBÖ' leri yapıldı. Fundus fotoğraflarıyla ölçülen retinal damar çapları ile arteriyel sertlik parametreleri arasındaki ilişki araştırıldı. Çalışmaya katılan izole hipertansif hastalarda ve sağlıklı bireylerde retinal damar çapları ile NDH, Gia, Gib, SAB ölçümleri arasında ilişki saptanmadı. Hasta ve kontrol grupları yaş, nabız sayısı, NDH, SAB, AKŞ, kreatinin, trigliserid, ürik asit, spot idrarda hesap mikroalbüminüri bakımından karşılaştırıldığında anlamlı fark saptandı. Hasta grubunda yaş (p=<0,001), nabız sayısı (p=0,023), NDH (p=<0,001), SAB (p=<0,001), AKŞ (p=0,028), kreatinin (p=0,046), trigliserid (p=0,045), ürik asit (p=0,014), spot idrarda hesap mikroalbüminüri (p=0,004) anlamlı olarak daha yüksekti. Hasta ve kontrol grupları VKİ, bel çevresi, Gia, Gib, LDL, HDL, total kolesterol, retinal damar çapları bakımından karşılaştırıldığında ise anlamlı fark saptanmadı. HT yaşı ile retinal damar çapları arasında anlamlı ilişki saptanmaz iken, HT yaşı ile arteriyel sertlik belirteçlerinden NDH arasında anlamlı, pozitif yönlü zayıf korelasyon (r=0,224, p=0,024), Gia arasında iyi düzeyde anlamlı, pozitif yönlü orta düzeyde korelasyon (r=0,279, p=0,005), Gib arasında anlamlı, pozitif yönlü zayıf korelasyon (r=0,246, p=0,013) saptandı. Dipping grupları arasında yaş ve bel çevresi bakımından anlamlı fark saptandı (sırasıyla p=0,013, p=0,035).Çalışmamız ile izole hipertansif hastalarda böbrek hasarının göz hasarından daha önce başladığını saptadık. Ayrıca hipertansif hastaların incelenmesinde arteriyel sertlik belirteçlerinden NDH ölçümünün yanı sıra SAB ölçümünün ve HT yaşı ilerledikçe takipte NDH ölçümünün yanı sıra Gia ve Gib ölçümlerinin de önemli olabileceğini düşündük. Dipping bulunmamasının olası nedenleri arasında yaşlılığın ve şişmanlığın yanı sıra bel çevresi artışının da sayılabileceğini düşündük.Anahtar Kelimeler: İzole hipertansiyon, arteriyel sertlik, nabız dalga hızı, santral aortik basınç, güçlendirme indeksi, retinal damar çapı, mikroalbüminüri, dipping

Tbp.Kd.Ütğm.Abdullah Burak UYGUR `Investigation of the correlation between the retinal vessel diameters and arterial stiffness parameters in isolated hypertensive patients` Gulhane Military Medical Faculty, Department of Internal Medicine, Medical Specialization Thesis, Ankara, 2016.There are strong evidences showing that hypertensive patients have endothelial dysfunction (ED). Recently, some novel endothelial dysfunction parameters such as pulse wave velocity (PWV), augmentation index (Aix) and central aortic pressure (CAP) have been investigated as predictive markers of atherosclerosis. Although there are several studies demonstrating the correlation between the blood pressure and arterial stiffness parameters in our country and other countries, only very few studies were conducted to determine the correlation between the arterial stiffness parameters (PWV, Aix, CAP) and retinal vessel diameters measured by the fundus photos in patients with isolated hypertension (IHT). In this study, the correlation between the retinal vessel diameters and arterial stiffness parameters were investigated in patients with isolated hypertension.101 patients (54 females, 47 males) between the ages of 20-80 years and 31 healthy subjects (16 females, 15 males) between the ages of 25-60 years; total 132 subjects, who applied to the outpatient clinic of GATA Internal Diseases Department between October 2015 – May 2016 or who were already hospitalized in GATA Internal Diseases Department, were included in our study. They were diagnosed with HT and followed up with this diagnosis in our clinic according to the recommendations of the ESH/ESC 2013 Guideline. The characteristics of the included subjects such as age, gender, cardiovascular medical history in the family (in father or brother below the age of 55 years, in mother or sister below the age of 65 years), smoking habits (active/passive), alcohol consumption, sedentary lifestyle, age of HT, used antihypertensive drugs and laboratory findings within the last 3 months were recorded in the patient charts. The anthropometric measurements were carried out for all patients. Arterial stiffness parameters including PWV, augmentation index aortic (AIA), augmentation index brachial (AIB) and CAP were measured and photos of fundus were taken by a digital retinal camera. Ambulatory blood pressure monitoring (ABPM) was also performed for the subjects in the patient group. The correlation between the retinal vessel diameters measured by fundus photos and arterial stiffness parameters was investigated.We did not find out any correlation between the retinal vessel diameters and PWV, AIA, AIB, CAP measurements regarding to the patients with isolated hypertension and healthy subjects. However, there was a significant difference between the patient group and the control group in respect of age, pulse rate, PWV, CAP, fasting blood sugar (FBS), creatinine, triglyceride, uric acid, microalbuminuria in the spot urine. In the patient group the following parameters were significantly higher: Age (p=<0,001), pulse rate (p=0,023), PWV (p=<0,001), CAP (p=<0,001), FBS (p=0,028), creatinine (p=0,046), triglyceride (p=0,045), uric acid (p=0,014), microalbuminuria in the spot urine (p=0,004). There was no significant difference between the patient and control group regarding to BMI, waist circumference, AIA, AIB, LDL, HDL, total cholesterol, retinal vessel diameters. Although there was no significant correlation between the HT age and retinal vessel diameters, there was a significant direct but weak correlation between HT age and PWV (an indicator of arterial stiffness) (r=0,224, p=0,024); between HT age and AIA highly significant, direct and moderate correlation (r=0,279, p=0,005), between HT age and AIB a significant, direct and weak correlation (r=0,246, p=0,013). There was also a significant difference between the dipping groups considering the age and waist circumference (p=0,013, p=0,035 respectively).In this study, we demonstrated that kidney damage started before the retinal damage in patients with isolated hypertension. Considering our findings in hypertensive patients, we believed that along with PWV (one of the indicators of arterial stiffness) CAP measurement and with the increasing HT age along with PWV AIA and AIB measurements might be important. Additionally, we believed that along with old age and obesity, increasing waist circumference also might be considered among the reasons for the absence of the dipping.Key Words: Isolated hypertension, arterial stiffness, pulse wave velocity, central aortic pressure, augmentation index, retinal vessel diameter, microalbuminuria, dipping.