İnovasyon Ekonomisinde Teknokentlerin Yeri ve Önemi: Türkiye Örneği

Abstract

Teknokentler, teknoloji geliştirme amacına hizmet eden en önemli mekanizmalardır. Üniversite-sanayi-devlet-toplum işbirliğinin kurulması adına köprü işlevi gören teknokentler son 30-40 yıldır gelişmiş ülkelerin teknolojik ilerlemesinde büyük bir öneme sahip olmuştur. Türkiye'de ise 2001 yılında yürürlüğe giren Teknoloji Geliştirme Bölgeleri kanunu ile gelişim göstermeye ve sayıları günden güne artmaya başlamıştır. Bu çalışmanın amacı; Türkiye'de bilim, teknoloji ve inovasyon politikalarını ve teknokentlerin kurulumuna zemin hazırlayan unsurları belirleyerek, inovasyona dayalı ekonomik sistemin oluşmasında teknokentlerin önemini ortaya koymaktır. Çalışmada öncelikle bilim, teknoloji ve inovasyon kavramları, Türkiye'de bilim ve teknoloji politikalarının tarihsel gelişim süreci ve ulusal inovasyon sisteminin unsurları ele alınmıştır. Türkiye'de teknokentlerin gelişimi, bu yapıların yaygınlaştırılması ile ulaşılmak istenen ekonomik, sosyal ve kültürel hedefler, teknokentlerin önceliği olan Ar-Ge faaliyetlerinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi ve teknolojik inovasyonların ekonomik sorunların ortadan kaldırılması hususunda oynadığı role değinilmiştir. Son olarak, Türkiye'de teknokentlerin ekonomik etkilerini ortaya koymak amacıyla teknokentlere ait değişkenler ile yüksek teknolojili ürün ihracatı arasındaki ilişkiyi belirlemek için regresyon analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda teknokentlerin ekonomik etkisi güçlü olan, önemli bir yapılanma olduğu ortaya konmuştur.

Technoparks are the most important mechanism that serve for developing technology. Technoparks are bridge for collaborating university-industry-state-society. Altough, they have an importance technological progress of developed countries last 30-40 years, they has begun to develop after passing the Technology Development Regions Law in 2001 in Turkey.The aim of this study is to science, technology and innovation policies and actors that prepare the ground of configuration of technoparks in Turkey. After that, advantages and purposes of technoparks have been determine and in the light of informations the importance of technoparks have been revealed to formation of innovation-based economic system. In this study, first of all, the concepts of science, technology and innovation and historical development process of science and technology have been discussed in Turkey. Then, national innovation system have been described and actors of system and their roles have been given. Economic, social and cultural purposes of technoparks and the importance of R&D that technopark's major activity and technological innovation's role to abolish economical problems have been mentioned in the study. Finally, models have been became for dependent variable; high technologic export and independent variables; percentage of patent, number of technoparks, Project number of R&D to investigate economic effects of technoparks in Turkey. Excel regression analysis have been used for it and the conclusion of analysis, the place and importance of technoparks to provide sustainable economic development have been proven conclusively.