Sınıf öğretmeni adaylarının matematiksel inançları ve matematik öğretme kaygıları üzerine bir araştırma

Abstract

Bu araştırmanın amacı, sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimine ilişkin kaygı düzeyleri ile matematik öğretimi ve öğrenimine ilişkin inanışları ve matematiksel problem çözmeye ilişkin inançları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bununla birlikte öğretmen adaylarının matematik öğretimine ilişkin kaygı düzeylerinin, matematik öğretimi ve öğrenimine ilişkin inanışlarının, matematiksel problem çözmeye ilişkin inançlarının cinsiyet ve sınıf düzeyi değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Verilerinin toplanmasında genel tarama (survey) yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği programında 3. ve 4. sınıfta öğrenim gören 250 öğretmen adayı katılmıştır. Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimine yönelik kaygı düzeylerini belirlemek için Peker (2006) tarafından geliştirilen Matematik Öğretmeye Yönelik Kaygı Ölçeği, matematik öğretimi ve öğrenimine ilişkin inanış düzeylerini belirlemek için Kayan, Haser ve Işıksal Bostan (2013) tarafından geliştirilen Matematik Öğretimi ve Öğrenimine İlişkin İnanışlar Ölçeği ve matematiksel problem çözmeye ilişkin inanç düzeylerini belirlemek için Kloosterman ve Stage (1992) tarafından geliştirilen ve Hacıömeroğlu (2011) tarafından Türkçeye uyarlanan Matematiksel Problem Çözmeye İlişkin İnanç Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde; üç ölçekten elde edilen verilerin cinsiyet ve sınıf düzeyi değişkenine göre farklılığının belirlenmesi amacıyla bağımsız örneklemler için t-testi uygulanmıştır. Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretmeye ilişkin kaygı düzeyleri ile matematik öğretimi ve öğrenimine ilişkin inanışları ve matematiksel problem çözmeye ilişkin inançlar arasındaki ilişkiyi belirlemek için korelasyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimine ilişkin kaygılarında cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir farklılığın bulunduğu ve kız öğretmen adaylarının kaygı düzeylerinin erkek öğretmen adaylarına göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimi ve öğrenimine ilişkin inanışlarında ve matematiksel problem çözmeye ilişkin inançlarında cinsiyet değişkenine göre anlamlı farklılık olmadığı, üç ölçekten elde edilen verilerin de sınıf düzeyi değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir. Ayrıca korelasyon analizlerinin sonuçları incelendiğinde; sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimine ilişkin kaygı düzeyleri ile matematik öğretimine ve öğrenimine ilişkin inanışları arasında negatif yönde, orta düzeyde ve anlamlı bir ilişki olduğu, öğretmen adaylarının matematik öğretimine ilişkin kaygı düzeyleri ile matematiksel problem çözmeye ilişkin inançları arasında negatif yönde, orta düzeyde ve anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Kaygı, matematik öğretme kaygısı, inanç, matematiksel inanç, sınıf öğretmeni adayı.

The aim of the current study is to analyze the relationship between elementary school teachers' anxiety and beliefs about teaching mathematics and mathematical problem solving. Moreover, it has been researched whether mathematic teaching anxiety, mathematics learning and teaching beliefs, mathematical problem solving beliefs have any significant difference in terms of gender and grade. The survey method has been used to collect data from 250 third and fourth grade elementary school pre-service teachers studying at Afyon Kocatepe University. Teaching Mathematics Anxiety Scale developed by Peker (2006) was used to identify pre-service teachers' anxiety about teaching mathematics. Teaching and Learning Mathematics Beliefs Scale by Kayan, Haser and Işıksal Bostan (2013) was used to identify their teaching and learning mathematics beliefs. Mathematical Problem Solving Beliefs Scale developed by Kloosterman and Stage (1992) and adapted to Turkish by Hacıömeroğlu (2011) was used to identify their mathematical problem solving beliefs in the analysis of the data; t-test was performed for independent samples in order to identify the differences between these three scales related to gender and grade. The correlation analysis was performed to identify the relationship between elementary pre-service teachers' teaching and learning mathematics and mathematical problem solving.According to the results of the study, it has been understood that there is a significant difference at elementary pre-service teachers' anxiety about teaching mathematics in terms of gender variable, and female candidates have higher anxiety than male candidates. It has been identified that there isn't any significant difference between elementary school pre-service teachers' beliefs about teaching and learning mathematics and beliefs about mathematical problem solving in terms of gender variable. The data obtained from the three scales didn't show any significant difference in terms of grade variable. Furthermore, when the results of correlation analysis were investigated, it has been found that there is a significant, negative relationship between elementary pre-service teachers' teaching and learning mathematics anxiety and beliefs. Also, it has been identified that there is a significant, moderate and negative relationship between their teaching mathematics anxiety and mathematical problem solving beliefs. Keywords: Anxiety, Mathematics Teaching Anxiety, Belief, Mathematical Belief, Pre-service Primary School Teacher.