Şeyh Mehmed Sırrî Dîvânı inceleme - metin

Abstract

Şeyh Mehmed Sırrî Efendi, XVIII. yüzyılda tasavvuf kültürünün önemli merkezlerinden olan Fâtih semti civarlarındaki Remli Tekkesinin kurucusu ve şeyhidir. İstanbul'da Kâdirîliğin kökleşmesini sağlamıştır. Hem şair hem musikîşinas olan sanatçı, şiirlerinde Sırrî mahlasını kullanmıştır. Baştan sona tasavvufî unsurların hâkim olduğu şiirlerinde, din ve tasavvufla ilgili duygu ve düşünceler, içten bir anlatımla dile getirilmiş, bazı şiirleri bestelenmiştir. İslâm dininin genel kaidelerine bağlı, ehl-i sünnet çizgisinde, samimi bir müslüman olan şairin, şiirlerinde yer alan Kâdirî Tarîkatı ile ilgili konular, tasavvuf alanında önemli bir kaynak oluşturacaktır. Ayrıca şairin şiirlerinde kullandığı musikî terimleri, musikî aletleri ve makam adları, musikî sahasında da ses getirecektirBu çalışma, üç ana bölümde ele alındı. Buna göre ilk bölüm, şairin hayatı, edebî şahsiyeti, tekkesi, eserleri ve tarîkatını, ikinci bölüm, dîvânın şekil özelliklerini ve muhteva incelemesini içermekte ve üçüncü bölüm, transkripsiyonlu metinden oluşmaktadır.Bu çalışmayla, Şeyh Mehmed Sırrî Efendi'nin hem fikrî ve edebî yönüyle hem de musikîşinaslığıyla Türk tasavvuf edebiyatındaki yeri ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Sheikh Mehmed Sırri Efendi is the founder and arch sheikh of the Sufi Remli Lodge in Fatih District which was one of the important centers of the sufi culture in the 18th century AD. He helped the Qadiriyya Order to become established in Istanbul. As both a poet and a musician, he used the pseudonym Sırri in his poems. His poems totally characterized by sufi elements involve his sincere way of expression about the religion and Sufism. Besides, some of his poems were composed. Through this study, the subjects he addresses in his poems about the Qadiriyya Order as a sincere Sunni Muslim and a supporter of general Islamic attitudes will establish a significant source in the realm of sufism. Besides, the musical terms, musical instruments and names of musical makams will create a tremendous impression in the field of music. This study has three parts. The first part covers the poet's biography, literary personality, his lodge, his works and his order. The second part covers the examination of physical characteristics and the content of his collection. The third part is the transcribed text of the whole collection. This study tries to introduce the place Sheikh Mehmed Sırri Efendi occupies in the Turkish sufi literature through his ideological, literary and musical traits.