Üniversite öğrencilerinde siber zorbalık/mağduriyet ve Monoamin Oksidaz A enziminin gen polimorfizmi ile ilişkisinin incelenmesi

Abstract

Amaç: Daha önce yapılan çok sayıda araştırma, monoamin oksidaz A enziminin (MAO-A)düşük aktivitesine neden olan genotipe sahip bireylerde agresif ve antisosyal davranış riskinin artabileceğini göstermiştir. Bizde bu çalışmamızda internet kullanımının artmasıyla son zamanlarda yaygınlığı giderek artan bir zorbalık alt türü olan siber zorbalık ve MAO-A gen polimorfizmi arasındaki ilişkiyi ortaya koymayı amaçladık.Metod: Çalışmaya Üsküdar Üniverisitesi'nde eğitim gören lisans ve ön lisans öğrencilerinden oluşan 102 gönüllü dâhil edildi. Çalışmaya dâhil edilen tüm katılımcıların demografik özellikleri kaydedildi. İnternet kullanım özelliklerine ait bir formun yanı sıra, üniversite öğrencileri için hazırlanan Yenilenmiş Siber Zorbalık Ölçeği ve Kısa Semptom Envanteri (KSE) katılımcılar tarafından dolduruldu. Çalışmamızda bukkal svap kullanılarak ağız içi sürüntü yöntemi ile elde edilen materyalden DNA izole edildi. MAO-A VNTR spesifik primerleri ile PCR işlemi yapıldı.Bulgular: Çalışmaya 58 (%56,9) kadın, 44 (%43,1) erkek olmak üzere 102 kişi dâhil edildi. Çalışmaya dâhil edilen örneklemin yaş ortalaması 20,9 ± 1,9'du.Katılımcılar sadece zorba veya sadece kurban olarak iki alt gruba ayrıldığında 53 (%52) kişi zorba, 49 (%48) kişi zorba olmayan kategorideydi, diğer taraftan kurban bakımından 64 (%62,7) kişi kurban, 34 (%37,3) kişi kurban olmayan kategoriye alındı. Alelerin kadın ve erkek grupta dağılımına bakıldığında kadın grupta en çok izlenen alel eşit olarak 1-3 (%44,8) ve 3-3 (%44,8) alelleriydi. Erkek grupta en sık izlenen alel 3(%77,3) aleliydi. Siber zorba olan ve olmayan grupta KSE toplam ortalama puanına ve alt gruplarına bakıldığında, toplam ortalama puanı ve tüm alt parametreler siber zorba olan grupta olmayan gruba göre daha yüksekti ve bu fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p<0.05). Siber mağdur olan grupta anksiyete ve somatizasyon puan farkı istatistiksel olarak anlamlı yüksek saptandı (p<0.05). Çalışmamızda özellikle siber zorba olan grupta daha güçlü olmak üzere; siber zorba ve siber mağdur olma durumu ile MAO-A düşük enzim aktivitesine neden olan genotipe sahip bireyler arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptandı(p<0.05).Sonuç: Çalışmamız anti sosyal davranış bozukluğu, şiddete eğilim gibi birçok olumsuz davranışta hedef gösterilen MAO-A düşük enzim aktivitesine neden olan genotipe sahip olma ve KSE'ne göre birçok psikiyatrik bozukluğu siber zorbalık ve siber mağduriyet ile ilişkili bulmuştur. Bu sebeple çevresel ve psikiyatrik faktörlerin yanı sıra genetik etkilerin de siber zorbalık ve mağduriyet üzerine etkili olduğu sonucuna varılabilir.Anahtar kelimeler: Siber zorbalık, siber mağduriyet, monoamin oksidaz, polimorfizm, düşük enzim aktivitesi

Aim: In the literature, numerous studies had shown that the low-expressive genotype of monoamine oxidase enzyme (MAO-A) may increase the risk of involvement in aggressive and antisocial behaviour.In this study, we aimed to explore the relationship between the MAO-A gene polymorphism and cyberbullying-a specific subtype of bullying which became more prevalent by the increasing use of the internet in recent years.Method: A total of 102 university students who are enrolled in an undergraduate program at Uskudar University were included in the study. An interview form was used to collect information related to demographic and internet use characteristics of the participants. Revised Cyber Bullying Inventory for University Students and The Brief Symptom Inventory were used to assess cyberbullying experiences and psychological symptoms of the participants, respectively. DNA was isolated from the biological material obtained by intraoral swab method using buccal swab kit. PCR was performed by using specific primers designed for MAO-A VNTR.Results: 58 (56.9) female and 44 (%43.1) male subjects were included in the study. The mean age of the participants was 20.9 ± 1.9 years. When participants dichotomized into two groups in terms of bullying or victimization status, 53 (%52) subjects were considered as cyberbully and 49 (48%) as non-cyberbully;whereas64 (%62.7) subjects were classified as cybervictimand 34 (%37.3) as non-cybervictim. Regarding alelic distribution by gender, alleles 1-3 (%44.8) and 3-3 (%44.8) were the most frequent alleles in females, and allele 3 (%77.3) was most frequent allele in males. Cyberbully group scored higher than the non-cyberbullies on all subscales of BSI scores, as well as total score (p<0.05). With respect to the cybervictimization, cybervictims had higher scores of anxiety and depression than the non-cybervictims(p<0.05). When groups compared, MAOA-L was more frequent in cyberbully group than the non-cyberbully group and in cybervictim group than the non-cybervictim group(p<0.05).Conclusion: In this study, we found that both cyberbullying and cybervictimization are associated with low expression of MAO-A gene and several psychological difficulties. Thus, it may be said that, genetic factors may also have mediating effects on cyberbullying/cybervictimization, along with other psychological and environmental factors.Key words: Cyberbullying, cybervictimization, monoamine oxidase, polymorphism, low expression