Doğa ve macera rekreasyonu etkinliklere katılan bireylerin serbest zaman doyum ve mutluluk düzeylerinin incelenmesi: Fethiye destinasyonu örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı, doğa ve macera rekreasyonu etkinliklerine katılan bireylerin serbest zaman doyumu ve mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi ve çeşitli demografik özelliklere göre karşılaştırılmasıdır. Çalışmanın evrenini Türkiye'den Fethiye destinasyonunda gerçekleştirmek üzere; yamaç paraşütü, bungee jumping, macera parkuru, rüzgar sörfü, tüplü dalış, rafting, kanyon yürüyüşü ve uçurtma sörfü vb. gibi doğa ve maceraya dayalı etkinliklere katılan bireyler oluşturmaktadır. Çalışma grubunu ise doğa ve macera rekreasyon katılımcısı arasında, 18-56 yaşları arasında değişen toplam 321 gönüllü oluşturmuştur. Çalışmada kullanılan veri toplama aracı olarak demografik bilgilerin bulunduğu sorulara, `Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formu` ve `Serbest Zaman Doyum Ölçeği` kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistiklerle birlikte bağımsız örneklemler için t-testi, MANOVA ve ANOVA kullanılmıştır. Serbest zaman doyumu ve mutluluk arasındaki ilişkinin belirlenmesinde Pearson Korelasyon testi ve etkinin ortaya konması için ise Regresyon testinden faydalanılmıştır.Bu doğrultuda çalışmamızın sonucunda, doğa ve macera sporuna katılan bireylerin mutluluk seviyelerinin yüksek olduğu, SZDÖ alt boyut ortalama puanına göre ilk sırayı `rahatlama` doyumunun aldığını tespit edilmiştir. Mutluluk verilerine ilişkin olarak; katılımcıların eğitim durumu, refah düzeyi, çalışma durumu, fiziksel aktivitelere katılım durumu ve serbest zamanları değerlendirmede güçlük çekme durumlarına göre istatistiksel anlamlı farklılıkların olduğu sonucu görülmektedir. SZDÖ ilişkin ise tüm demografik değişkenlerde farklılıklara rastlandığı; erkek, bekar, lisansüstü eğitim alan, refah düzeyi yüksek olan, tam zamanlı çalışan, doğa ve macera etkinliklerine arkadaş grubu ile katılan, fiziksel aktiviteleri düzenli yapan ve serbest zamanları değerlendirirken hiçbir zaman güçlük çekmeyen katılımcıların serbest zaman doyum düzeyleri, diğerlerine göre daha yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. SZDÖ ile OMÖ-K arasında pozitif yönde bir ilişki ortaya çıkmış ve bu ilişkinin etki seviyesi ise 16% olarak belirlenmiştir. Bu doğrultuda, serbest zaman doyumunun bireyin mutluluk seviyesini artırdığı sonucunu ortaya koymaktadır.

The aim of this study is to analyze the relationship between leisure satisfaction and happiness levels of participants of nature and adventure recreation activities and to compare them in terms of various demographic features. The population of the study consists of participants of nature and adventure related activities such as; paragliding, bungee jumping, adventure track, windsurf, scuba diving, rafting, canyon trekking and kitesurf etc. The sample group consists of 321 volunteers ages of who ranges between 18 to 56. The participants were obtained through convenience sampling method which is one of the tecniques of probability sampling. Data collecting tools of the study are demographic information form prepared by the researcher, `Oxford Happiness Scale-Short Form` and `Leisure Satisfaction Scale`. In the evaluation of the data, along with descriptive statistics, t-test, MANOVA and ANOVA were used. To determine the relationship between leisure satisfaction and happiness, Pearson Correlation test and to determine the impact Regression analysis were used. In the light of these, it is determined that the happiness levels of nature and adventure sports participants are high, according to subscale mean score of LSS-T, the first subscale is `relaxation`. For happiness and leisure satisfaction data, according to various demographic variables, it is seen that there are statistically significant differences. It is revealed that there is a positive relation between LSS-T and OHS-SF and the impact level of this relation is 16%. In the light of this, it can be said that leisure satisfaction increases the happiness levels of the individuals.