Türkiye`de milli eğitim politikalarının oluşmasında aktörlerin rolü

Abstract

Eğitim bireylerin doğumundan ölümüne kadar davranışlarını etkileyerek toplum içindeki konumlarını belirleyen bilgi birikimi, beceri, iletişim ve anlayışlarını olumlu yönde etkileyen bir araçtır. Bu aracın ülke menfaatlerine uygun bir şekilde kullanılması, yöneticilerin çağın ve toplumun gerekliliklerine uygun şekilde politikalar üretmesi ve uygulaması ile mümkün olmaktadır. Türkiye'de Osmanlı Dönemi'nden günümüze kadar geçen süre zarfında, eğitim alanında farklı politikalar uygulanmıştır. Bu tezin amacı, Türkiye'de 1980 sonrası kamu politikası aktörlerinin Milli Eğitim Politikalarını nasıl etkilediğini ortaya koymaktır. Kamu politikası aktörlerinin Milli Eğitim Politikaları alanındaki çabalarını ve görüşlerini bir araya getiren ve sentezleyen bu çalışma 1980'den günümüze Türkiye'nin eğitim politikalarının gelişimini sistematik olarak ortaya çıkarmayı hedeflemektedir. Bu anlamda çalışma Türkiye'nin eğitim alanındaki konumunu dününü, bugününü anlatırken geleceğine ışık tutması açısından önemlidir. Çalışmada 1980 sonrası kamu politikası aktörlerinin eğitim politikalarına etkileri üzerine odaklanılmıştır. Türkiye'de eğitim politikalarında meydana gelen değişimleri analiz edebilmek için, konuyla ilgili geniş bir literatür taraması yapılmıştır. Ayrıca, konuyla ilgili politika belgeleri analiz edilmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda Hükümet Programları, Siyasi Parti Programları, Kalkınma Planları, Milli Eğitim Şuraları, Yasal Düzenlemeler, Sivil Toplum Kuruluşları, AB İlerleme Raporları, IMF Niyet Mektupları ve Dünya Bankası ile yapılan proje anlaşmaları araştırmada araç olarak kullanılmıştır. Bu araçlar incelenirken nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi kullanılmıştır. Elde edilen belgeler tespit edilen kavramlar aracılığıyla tablolara dökülerek dönemler itibariyle eğitim politikaları konusunda yaşanan gelişmeleri görme olanağı sağlanmıştır.Çalışmanın sonucunda, eğitim politikalarını yönlendiren kamu politikası aktörlerinin eğitim politikaları üzerinde etkilerinin birbirinden bağımsız oluşmadığı anlaşılmaktadır. İçinde bulunulan sosyal, ekonomik ve siyasi şartlar doğrultusunda bu aktörlerin birbirlerini etkiledikleri ya da birbirlerinin etkilerinin ne yönde ve nasıl olacağını belirledikleri görülmüştür.

Education is a tool which is individuals' accumulation of knowledge that points out the topics in society and affects their skills, communication and comprehension positively by influencing their behaviors from birth till death. Administrators should produce and apply policies that are appropriate for the necessities of the time and society to use this tool for benefits of country properly. Different policies about education field have been applied from ottoman period till today in Turkey. The purpose of this thesis is to reveal how actors of public policy influence the policies of national education after 1980 in Turkey. This study that bunches together and synthesize efforts and viewpoints of public policy actors about the policies of national education aim at revealing development of education policies in Turkey from 1980 till today. In this sense, the study is significant with regard to offer an insight into the future when it explains position, past and the present of Turkey about field of education.This study focuses on effects of public policy actors after 1980. A wide literature search about this topic is done to analyze changes in education policies in Turkey. Moreover, this is tried to be analyzed the policy papers about the topic. In this context, government programs, political party programs, progress plans, the national education councils, legal arrangements, non-governmental organizations, the European community progress reports, IMF letters of intent and Project agreement that was done with the world bank is used in the study as a tool. When these tools are examined, content analysis among qualitative research methods was used. Acquired documents tabulate by means of concepts that are determined. Hence, this is supplied facilitation of seeing developments about education policies as of periods. At the end of the study, this is comprehended that public policy actors who direct education policies and their effects on education policies are not independent. This is understood that these actors affect each other or they point out how their effects should be in accordance with the current social, economical and political conditions.