Şirket akademilerinin çalışan performansı, iş tatmini ve örgütsel bağlılığa etkisi

Abstract

ÖZETŞİRKET AKADEMİLERİNİN ÇALIŞAN PERFORMANSI, İŞ TATMİNİNE VE ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞA ETKİSİSon yıllarda yapılan araştırmalarda örgütlerde insan kaynağına verilen önemin arttığı görülmektedir. Örgüt yöneticilerinin özellikle de insan kaynakları departmanlarının en çok önemsediği hususlardan birisi de çalışanların kişisel gelişimlerine verilen önemdir. Günümüzde Avrupa ülkelerinde sıklıkla kullanılan Kurumsal Üniversite ya da Kariyer Akademileri adlarıyla anılan yeni bir kavram ülkemizde de literatüre girmeye başlamıştır. Bu araştırmanın amacı örgütler tarafından çalışanların gelişimi için kurulan Kurumsal Akademilerin, çalışan performansı, iş tatmini ve örgütsel bağlılık düzeyleri üzerindeki etkisini belirlemek ve önemini ortaya koymaktır. Araştırmada çalışan performansı, iş tatmini ve örgütsel bağlılık boyutları arasındaki nedensellik ilişkileri değişkenlerin alt boyutlarıyla birlikte incelenmiş ve bu değişenler üzerinde Kurumsal Akademilerin etkisi araştırılmıştır.Araştırmada anket yöntemi kullanılmıştır. Anketler üç farklı ölçek ve demografik soruların yer aldığı 4 bölümden oluşmaktadır. Araştırmada Karakum (2005) tarafından geliştirilen iş performans ölçeği, Hackman ve Oldham'ın (1980) İş özellikleri anketinden uyarlanan ve Türkçeye Basım ve Şeşen (2009) tarafından çevrilen iş tatmini ölçeği ve Jaworski ve Kohli (1993) tarafından geliştirilen Örgütsel bağlılık ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi kariyer akademilerinde yer alan ya da almayan çalışanlardan ağırlıklı olarak Manisa ve İstanbul illerinde elektronik alanında özel sektörde faaliyet gösteren işletmelerden oluşmaktadır. Bunun yanında Ankara ilinde savunma sanayinde faaliyet gösteren ve İzmir ilinde lojistik sektöründe faaliyette bulunan işletmeler tarafından da yapılan anket çalışmasına destek sağlanmıştır. Araştırmaya katılan işletmelere toplamda 300 adet anket dağıtılmıştır. Dağıtılan anketlerin 247 adedi yanıtlanmıştır. Araştırmamızda cinsiyet, yaş, eğitim durumu, pozisyon, firmada ki çalışma süresi, toplam çalışma süresi, medeni durum, çalışılan bölüm ve mezun olunan fakülte olmak üzere 9 adet demografik faktör bulunmaktadır. Mezun olunan fakülte hariç diğerleri analize tabi tutulmuştur. Demografik değişkenler ile çalışan performansı, iş tatmini ve örgütsel bağlılık değişkenleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Cinsiyet ve medeni duruma ilişkin analizler T-testi ile gerçekleştirilirken, diğer demografik faktörlere ilişkin analizler Anova testiyle yapılmıştır. Araştırmamız neticesinde şirket akademilerinde yer alan çalışanlar ile yer almayan çalışanlar arasında yapılan T-testi sonucunda örgütsel bağlılık, görev performansı ve iş tatmini boyutlarında anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Sadece bağlamsal performans boyutunda anlamlı farklılık olduğu görülmüştür. Araştırmanın yapıldığı iller itibariyle belirli sınırların olması ve akademiye sahip şirketlerin azlığı sebebiyle araştırma sonucunda şirket akademilerinin çalışanlar üzerinde yeterli etkiye sahip olmadığı görülmüştür. Araştırmanın diğer bir hipotezinde şirket akademilerine ya da yönetici akademilerinde bulunma durumu incelenmiş ve şirket akademilerine katılan çalışanların örgütsel bağlılık, bağlamsal performans ve tatmin düzeyleri yönetici akademilerinde yer alan çalışanlara göre daha yüksek olduğu görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Kurumsal Akademi, Çalışan Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık, Şirket Akademisi.

ABSTRACT APPRAISING EMPLOYEE PERFORMANCE, JOB SATISFACTION, ORGANIZATIONAL COMMITMENT OF CORPORATE ACADEMYRecent Studies has shown that the giving importance to Human Resources has been raised. One of the most important issues that Organizational management gives importance is personal development. Lately, a new concept has begun to take place in literature with the names of Career Academy or Institutive University in Europe. The aim of this study is to reveal effect of Institutive Academies created for personal development on organizational commitment, job satisfaction, and employee performance. In this study, casuality relationship among employee performance, job satisfaction and organizational commitment are analysed with sub-dimensions and the effects of Institutive Academy on these changing cells are searched.Survey is used in this study. The survey is formed as four sections that consist of demographic questions and three different scales. The scales that are used on this study are job performance scale by Karakum (2005), job satisfaction scale by Hackman and Oldham (1980) that was translated into Turkish by Basim and Şeşen (2009), organizational commitment scale by Jaworski and Kohli (1993). The sample of the study is composed of private enterprises operating in electronic area mainly in Manisa and Istanbul provinces employees who are in career academies or not in the career academies. In addition, support was provided for the survey conducted by the enterprises operating in the defense industry in Ankara and operating in the logistics sector in the province of Izmir. A total of 300 questionnaires were distributed to the enterprises. Of the distributed questionnaires, 247 were answered. In our study, there are 9 demographic factors including gender, age, educational status, position, working time in the company, total working time, marital status, department worked and faculty graduated. Except for the faculty graduated, others were analyzed. The relationship between demographic variables and employee performance, job satisfaction and organizational commitment variables were examined. While analysis of gender and marital status were performed by T-test, analyses of other demographic factors were performed with Anova test.As a result of our research, there was no significant difference in the dimensions of organizational commitment, task performance and job satisfaction as a result of the T-test performed between employees in the company academies and those who do not participate. Only a significant difference was found in the contextual performance dimension. Due to the fact that there are certain boundaries because of the provinces where the research was conducted and because of the lack of companies with academies, it is seen that the academies have no effective effect on the employees. In another hypothesis of the study, the existence of the company academies or the executive academies was examined and the organizational commitment, contextual performance and satisfaction levels of the employees participating in the company academies were higher than the employees in the executive academies.Key words: Institutive Academy, Employee Performance, Job satisfaction, Organizational Commitment, Corporate Academy.