İşitme cihazı kullanımının ses parametreleri üzerine etkisinin objektif olarak değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada işitme kaybı olup işitme cihazı kullanmayan ve tek ya da çift taraflı işitme cihazı kullanan bireylerin, fonasyon özelliklerinin ses analiz yöntemleriyle incelenmesi ve işitmesi normal olan bireyler ile karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada 18-60 yaş arasında 30 bireyden oluşan dört grup bulunmaktadır. Birinci grupta işitme kaybı olmasına rağmen işitme cihazı kullanmayan 17 kadın, 13 erkek, ikinci grupta her iki kulağında işitme kaybı olmasına rağmen sadece bir kulağında işitme cihazı kullanan 13 kadın, 19 erkek, üçüncü grupta her iki kulağında da işitme cihazı kullanan 12 kadın, 18 erkek ve dördüncü grupta işitme kaybı olmayan 15 kadın, 15 erkek yer almıştır. Bireylerin ses kayıtları Trust 21964 model mikrofon kullanılarak, Praat Akustik Analiz Yazılım Programı 6.0.31 ile yapılmış; vokal shimmer, vokal jitter, temel frekans, s/z oranı ve /a/ ve /i/ fonemleri için formantlar ile harmonik bozulma oranları incelenmiştir. Bireylerin, sigara içme alışkanlığı, cinsiyetleri, yaşları, işitme kaybı ve işitme cihazı kullanım süreleri ve işitme kaybı dereceleri değerlendirilmiştir.Bilateral ve unilateral işitme cihazı kullananlar ile işitme kaybı olduğu halde işitme cihazı kullanmayan bireylerin, temel frekans, şiddet seviyesi, puls atımları, vokal shimmer, formantlar ve harmonik gürültü oranları işitme kaybı olmayan normal bireylerle benzerlik göstermiştir (p>0.05). Ancak bilateral işitme cihazı kullanan kadınlarda, vokal jitter parametresi diğer gruplara göre istatistiksel olarak farklı elde edilmiştir (p<0.05). Bilateral işitme cihazı kullanan kadınlarda jitter parametresinde gruplar arasında farklılık olmasının; kadın sesinin erkek sesine göre daha tiz olması ile ilişkili olabileceği düşünülmüştür. Bu bireylerde bilateral işitme cihazı kullanımının sağladığı yüksek frekans amplikasyonunun, bireylerin kendi ses moniterizasyonuna etki ettiği düşünülmüştür. Kadınlarda görülen bu etkileri araştıracak ses analizlerinde algısal yöntemleri de içeren daha geniş örneklemli çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Anahtar Kelimeler: İşitme cihazı, işitme kaybı, ses analizi

This study aims to compare the phonetic specifications of individuals with normal hearing and individuals with hearing impairment who either don't use a hearing aid or use unilateral or bilateral hearing aid, by voice analysis. The study is done on four groups, comprising 30 individuals in each group, between 18 and 60 years of age. The first group consisted of 17 female and 13 male who don't use hearing aids in spite of hearing loss; the second group consisted of 13 female, 19 male who use unilateral hearing aid in spite of bilateral hearing loss, the third group consisted of 12 female, 18 malewho use bilateral hearing aid and the fourth group consisted of 15 female, 15 male with normal hearing. The voices of the individuals were recorded via a Trust brand 21964 model microphone and Praat Acoustic Analysis software program version 6.0.31. Vocal shimmer, vocal jitter, main frequency, s/z ratio for /a/ and /i/ phonemes, formants and the harmonic distortion ratios have been inspected. Gender, age, hearing loss and the time of hearing aid usage and hearing loss degree have been taken into account. The acoustic voice analysis results of individuals who use unilateral and bilateral hearing aid and of those who don't use hearing aid in spite of hearing loss have shown quite similar results on fundamental frequencies, intensity level, pulses, vocal shimmer, formants and harmonic noise ratios compared to individuals with normal hearing (p>0.05). But, the vocal jitter parameter of females who use bilateral hearing aid were statistically different than the other groups (p<0.05). The possible reason for differing on jitter parameters of females using bilateral hearing aids is that, the fundamental frequency of female voice is higher than male's. It was thought that high frequency amplification provided by bilateral hearing aids in these individuals had an effect on the voice moniterization of those individuals. To investigate these effects on female, larger-sampled studies including perceptual methods is needed.Keywords: Hearing aid, hearing loss, voice analysis