Sosyal ve ekonomik destek hizmetinden faydalandırılan ailelerin çocuk istismarı ve ihmali konusunda farkındalık düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada sosyal ve ekonomik destek hizmetinden faydalandırılan ailelerin istismar ve ihmal farkındalıklarının farklı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırma verileri nicel yöntemle toplanmıştır. Araştırmaya amaçsal örnekleme yöntemi ile seçilen sosyal ve ekonomik destek hizmetinden yararlanan 137 anne ve baba katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak sosyo-demografik bilgi formu, anket soruları ve ebeveynlere yönelik istismar farkındalık ölçeği; verilerin analizinde ise bağımsız örneklemler için t-testi, bağımsız örneklemler için tek yönlü ANOVA, ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre ailelerin istismar ve ihmal farkındalık düzeyini anne-babaların yaşı, cinsiyetleri, meslekleri ve sahip oldukları çocuk sayıları etkilemezken; anne-babaların eğitim durumunun etkilediği, eğitim düzeyi arttıkça istismar ve ihmal farkındalıklarının da arttığı tespit edilmiştir. Bekâr anne-babalar ve eşlerden birinin vefat ettiği tek ebeveynli ailelerde farkındalık düzeyinin evli olanlara göre daha düşük olduğu görülmüştür. Bunun yanı sıra ailelerin evinde yeterli gıda bulunma durumu, evin temizliği, güvenli bir semtte ikamet etme, yeterli sosyal destek alabilme, çocukla etkili bir iletişim kurma ve onun ihtiyaçlarına duyarlılık gösterme gibi aile özelliklerinin çocuk istismar ve ihmal farkındalık düzeylerini artırdığı saptanmıştır. İstismar ve ihmal çocuklar üzerinde kalıcı hasarlar bırakmakta ve onların psikososyal gelişimlerine zarar vermektedir. Bu nedenle dezavantajlı grupta bulunan sosyal ve ekonomik destek hizmeti müracaatçılarına yönelik var olan hizmetlere katkı sağlayacak programlar geliştirilmeli, yapılan ekonomik destekler psikososyal hizmetlerle desteklenmelidir.

This study examines the awareness level of families who have benefited social and economic support services, based on different variables. To serve this purpose, research data was acquired with quantitative method. 137 mother and father, who was selected with purposive sampling technique method took part in this research. Socio-demographic Information Form, survey questions and Scale of Abuse Awareness for Parents was used on this research. T-Test for Independent Samples, One-Way Analysis of ANOVA for Independent Samples and Correlation Analysis were used during the analysis of data. Research findings show that child neglect or abuse awareness level have no connection with parents' age, gender, profession or number of children but rather positively connected to parents' education level. Single mother/fathers or single parent families with a deceased parent, tend to show lower levels of awareness compared to married parents. In addition to that, having sufficient food, house cleanliness, residing in a safe district, enough social support, effective communication with child and sensitivity to child's needs increase child neglect awareness or abuse awareness levels. Abuse and neglect harm psycho-social development of children and cause permanent damage. For this reason, supportive programs need to be developed for families of disadvantageous group that benefit existing social and economic support services.