Öğretmenlerin rekreatif etkinliklere katılımlarında serbest zaman katılım engelleri ve mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, toplum mimarı olan öğretmenlerin rekreatif etkinliklere katılımlarında serbest zaman katılım engelleri ile mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir.Araştırmanın çalışma grubunu Manisa ili Turgutlu ilçesinde ilkokul (130), ortaokul (182) ve lisede (265) görev yapmakta olan toplamda (577) öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan öğretmenlerden (303)'ü erkek, (274)'ü kadındır.Araştırmaya katılan gönüllü öğretmenlere `Boş Zaman Engeli Ölçeği` Gürbüz ve diğ. (2012) ve `Maslach Tükenmişlik Ölçeği` Ergin (1992) doldurmaları istenmiştir. Verilerin istatistiksel analizi SPSS20 programı ile gerçekleştirilmiştir. Ulaşılan bulgular serbest zaman engeli ve mesleki tükenmişlik düzeyi perspektifinde tartışılmıştır.Verilerin değerlendirilmesi aşamasında, tanımlayıcı istatistikilerle birlikte Independent t testi ve Anova t testi kullanılmıştır. Öğretmenlerde boş zaman engeli ile mesleki tükenmişlik düzeyi arasındaki ilişkinin belirlenmesinde Pearson korelasyon testi kullanılmıştır.Yapılan analizler sonucunda, öğretmenlerin medeni durum, yaş, mesleki kıdem, görev yaptığı okul türü ve serbest zaman etkinlikleri ile uğraşı durumlarına göre boş zaman engeli ölçeği açısından (p<.05); yaş, mesleki kıdem, görev yaptığı okul türü ve serbest zaman etkinlikleri ile uğraşı durumlarına göre mesleki tükenmişlik ölçeği açısından anlamlı farklılıkların olduğu tespit edilmiştir (p<.05).Araştırmaya katılan öğretmenlerin boş zaman engeli ile mesleki tükenmişlik düzeyi arasındaki ilişki için yapılan korelasyon analizi sonucuna göre, pozitif yönlü ve düşük düzeyde bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir (ölçek ortalama r: 0,140, p<.01).Çalışma sonucunda Turgutlu ilçesinde görev yapmakta olan öğretmenlerin rekreatif etkinliklere katılımlarında serbest zaman katılım engelleriyle karşılaştığı ve mesleki tükenmişlik yaşadığı saptanmıştır.Anahtar kelimeler: Serbest Zaman, Serbest Zaman Engeli, Rekreasyon, Tükenmişlik, Mesleki Tükenmişlik, Tükenmişlik Sendromu.

As a result of the research, it was revealed that teachers working in Turgutlu district faced barriers of leisure time participation and experienced professional burnout.The sample of the study consists of 577 teachers working in primary school (130), secondary school (182) and high school (265) in Turgutlu district of Manisa. Of the teachers participating in the research, (303) were male and (274) were female.Volunteer teachers participating in the study `Leisure Barrier Scale` Gürbüz et al. (2012) and `Maslach Burnout Scale` Ergin (1992). Statistical analysis of the data was performed with SPSS20 program. The findings were discussed in the perspective of leisure time barrier and professional burnout level.Independent t test and Anova t test were used together with descriptive statistics. Pearson correlation test was used to determine the relationship between teachers' leisure time disability and occupational burnout level.As a result of the analysis, the teachers' marital status, age, occupational seniority, type of school and leisure activities activities according to the status of leisure disability scale (p <.05); It was found that there were significant differences in terms of occupational burnout scale according to age, occupational seniority, type of school and leisure activities (p <.05).According to the results of the correlation analysis between the teachers' leisure time disability and occupational burnout levels, a positive and low level relationship was found (scale average r: 0.140, p <.01).As a result of the study, it was found that teachers working in Turgutlu district faced barriers of free time participation in their participation in recreational activities and experienced professional burnout.Key words: Leisure Time, Recreation Constraints, Recreation, Burnout, Professional Burnout, Burnout Syndrome.