Karl Marx ve Max Weber`in sınıf, din ve ekonomi anlayışı

Abstract

Karl Marx ve Max Weber on dokuzuncu ve yirminci yüzyıllarda sosyal bilimler alanına damga vuran en önemli düşünürler arasında yer almaktadırlar. Bu araştırmada Karl Marx ve Max Weber'in sınıf, din ve ekonomi anlayışları üzerinde durulmuştur. Marx, dini bir üst yapı kurumu olarak ele almıştır. Onun çalışmaları daha çok ekonomi odaklıdır. Ona göre toplumların temel yapısını ekonomi oluşturmaktadır. Bütün sosyal ve kültürel değerlerin, dünya görüşlerinin ana etmeni ekonomidir. Ekonomi, toplumlarda sınıfları doğurmuştur. Çıkarların olduğu yerde çatışmalar kaçınılmazdır. Burjuvazi proletaryanın emeğini sömürerek ayakta kalmaktadır. Hâkim sınıf kendi ideolojisini topluma dayatmaya çalışmaktadır. Weber'in sosyoloji anlayışı eylem odaklıdır. Anlayıcı sosyolojinin en önemli temsilcisi olan Max Weber; toplumsal olayların anlaşılması için `İdeal Tip`leri kullanmıştır. Ayrıca en önemli eseri olarak da bilinen `Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu'nda Protestanlığın kapitalizmin doğmasına neden olduğunu belirtmektedir. Marx, toplumsal altyapı kurumu olarak kabul ettiği üretim ilişkilerinin din de dahil olmak üzere üst yapı kurumlarını tek taraflı olmak üzere belirlediğini iddia ederken, Max Weber din ve ekonomi arasında karşılıklı bir ilişki olduğu görüşündedir.

Karl Marx and Max Weber are the most important thinkers among the social scientists in the 18th and 19th centuries. This study focuses on their works of the sociology of religion. Marx addressed the religion as a superstructure. His works mainlyare based on the economy. To him, economy identifies the background of the societies. The economy is main causes of the social and cultural values and world views. Economy gives birth to social classes. If there is a profit in anywhere thus conflictis unavoidable. Thus, Marx claims in the bourgeoisie and proletarian classes available very society. Bourgeoisie class imposes its ideology on the society.Weber's understanding of the society is based on social action which is an interpretive understandingof the sociology. To understand the social events in society this thesis explores his analyze of `ideal type`. His great work the `Protestant Ethic and the Spirit of Capitalizm` still shows that Protastantism has caused the emergence of capitalism in the modern world. Although Marx accepts the `production relations` as a main social substructure and approaches religion as super structure, which indeed one- sided perspective, Weber belives that there is vice versa relation between religion and economy.