Siyasal finans teorisi: Siyasal ve finansal kuramların ortak dinamikleri üzerine bir deneme

Abstract

Tarihi ve güncel çok sayıda örnekte siyaset ve finans arasındaki güçlüetkileĢim açıkça görülebilir. Bazı durumlarda siyasi geliĢmelerin finansal piyasalarıbazı durumlarda ise finansal kararların siyasal alanı etkilediği çok sayıda örnekvardır. Bunun ötesinde devletlerin farklı hukuki ve yönetsel alt yapılarının farklıfinansal sistemlerle mevcudiyet gösterdiği de bir gerçektir. Bu gözlemler `siyaset vefinans arasında nasıl bir etkileĢim olduğu ve etkileĢimin yönünün ne olduğu`sorununu ortaya çıkarmıĢtır. ÇalıĢmanın temel problemi, siyaset ve finansdisiplinlerinin ortak dinamiklerinin kuramsal düzeyde belirlenmesi ve böylece ikidisiplin arasındaki etkileĢimin anlaĢılması ve açıklanmasıdır.ÇalıĢmada siyaset ve finans disiplinleri felsefi temellerine inilerekçözümlenmeye çalıĢılmıĢtır. Mübadele olgusunun siyaset ve finans için temel biryapı taĢı olduğu sonucuna ulaĢılmıĢtır. Siyasal ve finansal her mübadeleyi birsözleĢme olarak ele alan çalıĢma, iki disiplinin sözleĢme kavramı içerisinde ortak birpaydada buluĢtukları sonucuna varmıĢtır.ÇalıĢma insan doğası, etik, sözleĢme ve iktidar olguları arasındaki iliĢkiyiifade etmek için ÇESĠ Modeli‟ni önermektedir. ÇalıĢma modelin siyaset ve finansıkapsayan temel bir yapı oluĢturduğu savunmaktadır. Model, Magna Carta süreci veFransızların Madagaskar‟ı iĢgali örneğini açıklamak için analize tabi tutulmuĢtur.Sonuç olarak ÇESĠ Modeli‟ nin bu iki örneği yeterli bir Ģekilde açıklayabildiğibulgulanmıĢtır.Ġlk örnek olayda Magna Carta sürecinin neden Ġngiltere‟de yaĢandığısorgulanmıĢtır. Bunun cevabı ÇESĠ Modeli kapsamında aranmıĢtır. Buna göre; odönemde Ġngiltere‟de yaĢayan insanların, Kıta Avrupası‟ndan farklı bir tarihi mirasve coğrafya içerisinde yaĢadıkları bulgulanmıĢtır. Bu durum `ÇevrelenmiĢlik` olarakifade edilmiĢtir. Böyle farklı bir çevrenin, farklı toplumsal ve siyasal değerleresebebiyet vermesi `Etik` kapsamında değerlendirilmiĢtir. Bu farklı değer sistemininsonucu olarak imzalanan Magna Carta Libertatum, modelin `SözleĢme` olarak ifadeettiği kavram kapsamında değerlendirilmiĢtir. Bu anlaĢma sonunda kralın bazıyetkilerini kaybetmesi buna karĢın halkın bir takım yetkiler elde etmesi `Ġktidar`kapsamında değerlendirilmiĢtir.Fransızların Madagaskar‟ı iĢgali ve sonraki uygulamalarının ele alındığıörnek olayda ÇESĠ Modeli sürecinin ters Ģekilde çalıĢtığı bulgulanmıĢtır. FransızlarınMadagaskar‟ı iĢgali, askeri güç olarak, ` Ġktidar` kapsamında değerlendirilmiĢtir.ĠĢgal sonrasında halka yüklenen vergi ve yeni para basımı `SözleĢme` kapsamındadeğerlendirilmiĢtir. Bu süreç sonunda Madagaskar halkının üretim ve tüketimalıĢkanlıkları temelinde değiĢen yaĢam Ģekilleri, `Etik` kapsamındadeğerlendirilmiĢtir. Böylece Madagaskarlı gelecek nesillerin `ÇevrelenmiĢ` olduklarısavunulmuĢtur.Siyasal Finans Teorisi, ÇESĠ Modeli kapsamında, siyaset ve finans arasındakibağlamı açıklamaktadır. Dolayısıyla bu model siyasal ve finansal karar alıcılar içinbütüncül bir karar alma mekanizması sağlayabilir.

The strong interaction between politics and finance can be clearly seen inmany historical and current examples. In some cases, there are many examples ofpolitical developments affecting the financial markets, and in some cases financialdecisions affecting the political sphere. Furthermore, it is a fact that different legaland administrative infrastructures of states exist in different financial systems. Theseobservations have raised the question of `what interaction between politics andfinance is and what the direction of interaction is`. The main problem of the study isto determine the common dynamics of the disciplines of politics and finance at thetheoretical level and thus to understand and explain the interaction between the twodisciplines.