Silah taşımanın bağlanma biçimi ve psikolojik iyi oluş ile ilişkisi

Abstract

Türkiye'de bireysel silahlanmanın psikolojik nedenleri ve bireysel silahlanmayı tercih eden insanların profil analizi bakımından yapılmış bir çalışmaya rastlanmamıştır. O yüzden özellikle erken çocukluk döneminin kişilik olumu üzerindeki etkilerini düşünecek olursak, insanların güven ve kaygı durumlarının oluşmasında en etkin rol oynayan bağlanma stilleri ve yaşam boyu algılanan fiziksel ve ruhsal sağlığın en önemli yordayıcısı olduğu düşünülen Psikolojik İyi Oluş etkenlerinin bireysel silahlanma üzerindeki etkileri ile ilgili bir çalışma yapmak fikri son derece heyecan verici gelmiştir. Ülkemizde ateşli silah ruhsatı temini her ne kadar zor koşullara bağlı olsa da, başta Suriye, Kuzey Irak ve Rusya üzerinden yurda gelen kaçak ateşli silahlarla, özellikle Doğu Karadeniz bölgesi başta olmak üzere 'merdiven altı' tabir edilen tornalarda üretilen el yapımı, kayıtsız silahlara erişimin ucuz ve kolay olması sebebiyle, bireysel silahlanmanın arzulanan seviyenin üzerinde olduğu düşünülmektedir. Bu konuda yasal düzenlemelerin yapılması gerektiği düşünülmektedir. Ancak, her şeyden önemlisi ateşli silahlara gösterilen ilginin ve talebin doğru anlaşılması ve bu konuda eğitici, bilgilendirici yayınlar üretilmesidir. Zira günümüzde komedi filmleri ve dizileri, hatta çizgi filmlerde bile ateşli ve ateşsiz silahlar, kesici-delici ya da ezici-bereleyici aletler gösterilmekte, sosyal medya mecralarında yoğun silah tanıtımı, özendirici yayın ve satış promosyonları yayınlanmaktadır. Bu sebeple, başta ateşli silahlar olmak üzere, silah ve kişisel güvenlik ekipmanlarına duyulan ilgi ve talebin psikolojik boyutunun araştırılması için bağlanma stilleri ve psikolojik iyi oluş bakımından yapılan bu çalışmada Türkiye genelinde 9 bölgede 24,494 kişi ile görüşülmüş ve bireysel silahlanma tercihlerini de içeren bir demografik bilgi formu, YİYE II ve Psikolojik İyi Oluş Formu doldurtulmuştur. Çıkan sonuçlara göre psikolojik iyi oluş ve güvenli bağlanma bireysel silahlanma ile negatif ilişkilidir. Ancak kaygılı ve kaçınmacı bağlanma ile kesici-delici silah taşıma arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca silahlanma türleri ile cinsiyet arasında da anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Bundan sonra yapılacak araştırmalarda kırsal kesim ile 18 yaş altı nüfusun verilerinin de toplanıp değerlendirilmesinde fayda olacağı düşünülmektedir. Ayrıca mevcut ateşli silah yasa ve uygulamalarının güncellenmesinin faydalı olacağı düşünülmektedir.

There is no in dept research on psychological reasons of personal arms bearing and/or profiling of people who are pro-arms bearing. Therefore, conducting a research on the effect of attachment style, which stems in early childhood period and is a determi-nant factor on human personality and relationships, and psychological well-being, which can be considered as determining factor on physical and psychological health, on arms bearing was a thrilling idea. Although firearms permits are not easy to get in Turkey and are subject to a lot of paperwork and pre-requisite conditions, illicit weapons which en-ter the country thru the boarders of the conflict zones, especially Syria, Northern Iraq and Russia, and hand made firearms which are manufactured mostly in Eastern Blacksea region, on bench lathes in secluded facilities create an easier and cheaper ac-cess to unregistered firearms and increase the amount on personal firearms bearing. Cur-rent arms laws need to be regulated. However, it is more important to address the inter-est and demand for arms to produce informative, educative publications and broadcasts. Forwhy, current shows, series, comics and movies even including comedies and roman-tic comedies have plenty of scenes with firearms and other weapons. Besides, there are plenty of incentive, promoting posts and publications in social media channels. There-fore, this study is conducted in 9 geographical regions of Turkey, reaching 24,494 peo-ple to address the psychological effects of attachment styles and psychological well-being on arms and self defense equipments bearing. The study is based on personal in-terviews, demographical informations form, Experiences in Close Relationships-Revised (ECR-R) and Personal Wellbeing Index - Adult (PWI-A) Form. According to the analy-sis of the data obtained, secure attachment style and psychological well being are nega-tively correlated with arms bearing. However, anxious/ambivalent and/or avoidant at-tachment styles are positively related with arms bearing. Besides, there was a meaning-ful gender difference by the types of arms. For further researches, it is thought that the data obtained from rural areas and adolescents will make a comparative contribution to the literature. It is also thought that a revision is required for the current firearms laws and regulations.