Abdu`r-Rahmân-i Darîr,Tafsîl-i Tarîk-i Mukarrebîn ve Sebîli`l-Müttebi`în (Giriş-inceleme-metin-dizinler)

Abstract

Bu çalışmada, 18. yüzyılın ortalarına doğru Abdurrahmân-i Darîr tarafından kaleme alınan Tafṣı̇̄l-i Ṭarı̇̄ḳ-i Muḳarrebı̇̄n ve Sebı̇̄li'l-Müttebiʿı̇̄n adlı eser incelenmiştir. Yazma eserin belirlenen nüshaları arasından Millî Kütüphane Yazmalar Koleksiyonunda 06 Mil Yz A 8891 arşiv numarası ile kayıtlı olan nüsha esas alınmıştır.Dört ciltten oluşan bu çalışmada eser ve eserin müellifi hakkında bilgilerin verildiği `Giriş` bölümünden sonra beş bölüm bulunmaktadır. `Yazım Özellikleri` bölümünde eserdeki Türkçe sözcüklerde bulunan ünlü ve ünsüzlerin yazılışı ile bazı ek, sözcük ve biçimlerin yazılışları ele alınmıştır. `Ses Bilgisi Özellikleri` bölümünde Türkçe sözcükler, Eski Türkçe ve Eski Anadolu Türkçesi dönemlerindeki biçimleri, alıntı sözcükler ise asıl biçimleri temelinde değerlendirilmiştir. `Biçim Bilgisi Özellikleri` bölümünde metinde kullanılan ekler ve sözcük türleri bölümlendirilerek ayrıntılı biçimde incelenmeye çalışılmıştır. `Metin` bölümünde, esas alınan nüsha, çeviri yazı işaretleri ile Latin harflerine aktarılmış, sonrasında eserin tıpkıbasımı verilmiştir. `Dizinler` bölümünde üç alt başlık bulunmaktadır. `Sözcükler Dizini`nde sözcükler metinde kullanıldığı anlam veya anlamlarına göre dizilmiştir. `Özel Adlar Dizini`nde metinde geçen özel adlar alfabetik sıraya göre dizilmiştir. `Ekler Dizini`nde metinde kullanılan bütün ekler tüm örnekleri ile verilmiştir.

In this study, the book titled Tafṣı̇̄l-i Ṭarı̇̄ḳ-i Muḳarrebı̇̄n ve Sebı̇̄li'l-Müttebiʿı̇̄n written by Abdurrahmân-i Darîr, through the middle of the 18th century, is examined. From inside copies identified of manuscript, the copy registered with 06 Mil Yz A 8891 archive number in Millî Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu has been based on.In this work, which consists of four volumes, after the `Introduction` section, which provides information of the book and writer, there are five sections. In the `Spelling` section, the spelling of vowels and consonants in the Turkish words, and the spelling of some suffixes, words and forms are studied. In the `Phonology` section, Turkish words, Old Turkish and Old Anatolian Turkish forms are evaluated; furthermore, the quoted words are assessed by their original forms in the phonetic features section. In the `Morphology` section, the suffixes and word types that are used in the text are examined in detail. In the `Text` section, original copy, the transcripts were transcribed to the Latin alphabet, and then the facsimile text is given. There are three subtitles in the `Directories` section. First of all, the `Words Index` is arranged according to the meanings or meanings of the words used in the text. Secondly `Custom Names Directory`, custom names which are used in the text are arranged alphabetically in this section. Lastly `Suffix Index`, all suffixes which are utilised in the text are given in with the examples.