Dîwançeya Mela Ebdullahê Qursincî (Lêkolîn & Metn)

Abstract

Mela Abdullah, olağanüstü zekasıyla temaşa ettiği olayları hafızasına kaydederek,onları veciz bir edebi ifadeye dönüştürmüştür. Toplumun acılarını ve sevinçlerini ele alaraktrajikomik vakıaları espirili bir dille ele almıştır ve kürt edebiyat tarihine ismini yazdırmayıhaketmiştir. Yaşamış olduğu coğrafya, yapı itibariyle dağlık ve engebeli olduğundan, ekserHizanlı gibi o da kendini ilme adamıştır. Hizan, sahip olduğu çok sayıda medresesi ile birüniversiteler şehri görünümündedir.Kadim bir şehir olan Hizan, özellikle Osmanlılar döneminde bir ilim merkezi ya damedreseler diyarıdır. Çok sayıda medreseyi barındıran Hizan birçok âlimin, din adamının vekanaat önderinin yetişmesine de vesile olmuştur. Coğrafyaların insanlar üzerindeki tesiri veMela Abdullah‟ın yaşamış olduğu dönemdeki toplumun sosyokültürel yapısına bakıldığındaonun söylediklerini ve kendisini ifade ediş tarzını daha iyi anlayabilmek mümkündür.

Mela Abdullah has deserved to write his name in the history of Kurdish literaturethereby memorized the events by way of illustration with his extraordinary intelligence andtransformed them into a terse literary expression. He approached sorrows and joys of thesociety during his period and addresses the tragicomic events in a humorous language. Due tothe geography, is mountainous and hilly where he lived in Mela Abdullah also like a proHizan committed himself to knowledge. Hizan is like a university city with a large number ofmadrasah.The ancient city of Hizan, especially during the Ottoman period is a center of science and thebase of madrasahs. Hizan, includes many madrasahs, also provides for the development ofthe scholar, the clergy and the opinion leader. When we look at the influence of geography onpeople and the sociocultural structure of society during the time when Mela Abdullah lived, itis possible to understand better what he says and how he expresses himself.