Binyatê vegêranê di çîrokên Kenê Parsek (Pêkenînî Geda) yên Hesen Qizilcî da

Abstract

Bu çalışmada Hesen Qizilcî'nin Kenê Parsek (Pêkenînî Geda) adlı eserindeki anlatım öğeleri üzerinde durulmuştur.Öykünün olay örgüsünü çözmenin yolu anlatımı çözmekten geçer. Anlatıcı öykünün olay örgüsünü kurmak için sade bir dil ve kurmaca bir metot kullanır. Karakterler, onların rolleri, olay örgüsüyle ilişkileri anlatım öğeleri ile ortaya çıkar. Anlatıcı öykünün kahramanları ve okuyucu arasında bir köprü görevi görür. Anlatıcı okura bir mesaj gönderir ve sözlü ya da yazılı olarak anlatımın öğeleri için bir temel oluşturur.Öykünün önemli unsurlarından olan anlatıcı, öykünün konusu ile okuyucu arasında bir köprü görevi görür. Anlatım aşamasında/sürecinde anlatıcı açık ve aktiftir. Çünkü anlatıcı konusunun kurgulanması, organizasyonu ve sınıflandırılmasıyla ilgilenir. Öyküde anlatıcı belirsiz olabileceği gibi öykü içindeki bir kahraman da olabilir ve anlatıcı rolüyle kendisini okura belli eder.Hesen Qizilcî'nin siyasi, edebi ve toplumsal pek çok eseri bulunmaktadır. Çünkü o toplumunu çok iyi tanımaktadır ve öykülerinin tamamında kendi toplumundan bahsetmektedir. Bu yazar milletimiz için övülmeye değer biridir. O baba ve atalarının izlediği yoldan farklı olarak edebiyatla ilgili çalışmalar yapmıştır. Hesen Qizilcî'nin tercih ettiği edebiyat ise toplumsal edebiyattır.Hesen Qizilcî'nin Kenê Parsek isimli öykü kitabı toplam on dört öyküden oluşuyor. Hikâyelerinin konusu genelde egemen sistemin köylü, fakir ve çaresiz insanların üzerindeki baskısı; insanların saflığı; ağalık ve kölelik; ırgatlık ve çiftiçilik; çetin hayatın ironisi; dindar ve dolandırıcı tüccarlardır.Bu çalışmada yazarın öykülerindeki anlatımı ortaya konulmaya çalışılmış ve Kenê Parsek adlı eserin anlatım öğelerine ne düzeyde sadık kaldığı belirlenmeye çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Anlatım, Hesen Qizilcî, Kenê Parsek, öykü, Anlatıcı.

The title of this research is (the foundation of narrating stories of Kenê Parsek) by Hesen Qizilcî. It is an attempt for determining the foundation of narrating stories. Narrating is the main way that narrator determines by what so ever happen in the story. Inside the story the narrator use simple words and mistrial style to connect the accidents which have a relationship with personalities and their tasks specially that can be found inside the context in narrating. Narrator is a dam between story personalities and recipients because narrative is a message which has been send from sender to receiver. This message becomes a foundation for making the subject of narrating either orally or in written. Therefore, narrator as one of the significant element of story becomes a dam between subject and recipient. Availability of narrator in the process of narrating is active and prominent because he is responsible for writing, organizing and analyzing subject. It is worth to mention that narrator in story have a special personality or has his echo and it could be a hidden person and find by a voice pronoun and he is responsible to narrate the story for the narrator. Hesen Qizilcî has many political, literary and social works. Because he knows his society very well and he talks about his own society in all his stories. This writer is worth praising for our nation. Unlike the way his father and his ancestors followed, he worked on literature. The literature preferred by Hesen Qizilcî is social literature.In general the stories of (Kenê Parsek) by Hesen Qizilcî include 14 stories. The subjects of all 14 stories are like oppression's system on village, poverty, foolish people, servant, worker, farmer, hard working, religious figures, fake traders etc. We tried to determine the foundation of narrating inside the stories and stand for the all stories one by one to show that to which extend Kenê Parsek is involved the foundation of narrating. Key words: Narrating, Hesen Qizilcî, Kenê Parsek, Narrative, Narrator.