6. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan metinlerin değerler eğitimi açısından incelenmesi ve öğretmen görüşleri bağlamında değerlendirilmesi

Abstract

Çalışmanın amacı, 6. sınıf Eksen Yayınları Türkçe ders kitabındaki metinleri değerler eğitimi açısından incelemek ve öğretmen görüşleri bağlamında değerlendirmektir. Nitel araştırma yöntemine göre düzenlenen bu çalışmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme ve doküman inceleme kullanılmıştır. Çalışmada doküman olarak 6. sınıf Eksen Yayınları Türkçe ders kitabı ele alınmıştır. Ayrıca öğretmenlerin değer algılarını öğrenmek ve değer aktarımında 6. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinler ile ilgili düşüncelerini belirlemek üzere yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış, Türkçe öğretmenleriyle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bunların sonucunda araştırmacı tarafından yapılan tespitler uzman görüşlerinin alınması ile sonuçlandırılmıştır. 6. sınıf Eksen Yayınları Türkçe ders kitabında bulunan 40 metinde toplam 247 değer cümlesi tespit edilmiştir. 26 değer cümlesi ile metinlerde en çok rastlanan değer sorumluluk değeridir. Metinlerde estetik duyguların geliştirilmesi ve alçakgönüllülük değerlerine ise hiç rastlanmamıştır. Değerlerin en fazla yer aldığı metin türü 116 değerle hikâye edici metinler, en az yer aldığı metin türü ise 46 değerle şiir türünde metinler olmuştur. Bilgilendirici ve hikâye edici metinlerde en fazla sorumluluk değerine, şiirlerde ise en fazla vatanseverlik değerine rastlanılmıştır.Öğretmen görüşleri incelendiğinde değerler eğitimi kavramıyla ilgili öğretmenlerin en sık bahsettiği değerler hoşgörü, sevgi ve yardımseverlik olmuştur. Öğretmenler, olumsuz olarak: değerlerin eğitim boyutuyla sınırlandırılması, değerler eğitimine gerekli önemin verilmemesi ve sistemden kaynaklanan sorunlar nedeniyle değerlerin geri plânda kalması görüşlerini belirtmişlerdir. Öğretmenlerin metinlerde en çok yer verilmesini istedikleri değerin saygı değeri olduğu görülmektedir. Görüşmeler sonucunda değerlerin ders kitaplarındaki metinler aracılığıyla verilmesi gerektiği ayrıca değerleri aktarırken canlandırma, soru-cevap ve tartışma gibi yöntem ve tekniklerin kullanılmasının yararlı olacağı sonuçlarına ulaşılmıştır.

The purpose of the study is to examine the texts in 6th grade Eksen Publishing Turkish coursebook in terms of values education and evaluate in context of teachers opinions. İn this research that was arranged with qualitative method, semi-structured interview and document examination methods were used for data collection. In the study as a document, Eksen Publishing 6th grade Turkish coursebook were used Also in order to learn valve perceptions of teachers and to find out their throughts about the texts in coursebook for value transfering, some interviews with Turkish teachers were done using semi-structured interview forms. As a result, evaluations done by researher were accomplished with also using experts views.In 40 texts in 6th grade Eksen Publishing Turkish coursebook, 247 values sentences were detected. Most found value with 26 values sentences was `responsibility`. Next one was `patriotism` with 21 value point. `Love` and `respect` follow them with 20 points. In the texts, `developing aesthetic feelings` and `modesty` values could never be seen. The type of the texts that has most values was stories with 116 value points. The least ones were poems with 46 points. In informative and story type texts, most used value was `responsibility`. In poems, it was `patriotism`.When teachers views were examined, most values coming to mind of teachers were `tolerance, `love` and `charity`. Teachers also stated some negative opinions. Those are `values limited only in education` `not caring values education enough` and `ignoring values due to systematical problems.` It was seen that teachers want the value `respect` most that should be included in texts. As a result of interviews, values should be given via the texts in coursebooks. Also while transfering values, acting, question and answer, and discussion etc. Techniques are useful.