Lise öğrencilerinin siber saldırganlık eğilimlerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı siber saldırganlık kavramını tanımlamak ve lise öğrencilerinin siber saldırganlık eğilimini çeşitli değişkenlere göre incelemektir. Bu amaç için hazırlanan Siber Saldırganlık Ölçeği geliştirilmiştir.Bu araştırma nicel araştırma desenlerinden olan betimsel türde tarama modeline örnektir. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında Van ili İpekyolu ve Edremit ilçelerinde öğrenimlerine devam eden öğrencilerden oluşmaktadır. Ölçek, açımlayıcı faktör analizi için 1573 öğrenci, doğrulayıcı faktör analizi için 188 öğrenci olmak üzere toplam 1761 öğrenciye uygulanmıştır. Açımlayıcı faktör analizine katılan öğrencilerin %54,2'u kadın (n= 852), %45,8'i erkek (n=721) öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından alan yazın incelenerek oluşturulan Siber Saldırganlık Ölçeği ve demografik bilgi formu kullanılarak toplanmıştır. Ölçeğin geçerliliğini araştırmak için KMO ve Bartlett testi, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Elden edilen veriler SPSS 22.0 ve LISREL 8.8 paket programları kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda Cronbach's Alpha Güvenirlik kat sayısı tüm ölçeğe ilişkin 0,92 (>0,70) olarak tespit edilmiştir. Ölçeğin 6 faktörlü yapısı, doğrulayıcı faktör analizinden elde edilen uyum istatistiklerine göre doğrulandığı tespit edilmiştir. Siber Saldırganlık ölçeğinin doğrulayıcı faktör analizinin uyum indeksleri: RMSEA değeri 0,076, AGFI indeksi 0,72, NNFI değeri 0,93, NFI değeri 0,91 ve CFI değeri 0,94'tür. Siber Saldırganlık Ölçeği 6 faktörlü yapısının doğrulayıcı faktör analizinden elde edilen uyum istatistiklerine göre doğrulanmıştır. Veri analizinde t-testi, ANOVA, Scheffe testleri uygulanmıştır. Ayrıca yapılan analizler ölçeğin `Görsel ve Cinsel Siber Saldırganlık`, `Huzursuzluk Verme ve Alay Etme`, `Kullanıcı Hesabına Yönelik Siber Saldırganlık`, `Tehdit`, `Dışlama` ve `Sahte Hesap` olmak üzere 6 faktörde toplandığı görülmüştür. Bu bağlamda Siber Saldırganlık Ölçeği altı faktör altında toplanan, 32 maddeden oluşan bir ölçektir. Analizler ölçeğin, bireylerin siber saldırganlık davranışlarını ölçmeye yönelik geçerlik ve güvenilir bir araç olduğunu ortaya koymuştur.Araştırmanın bulgularına göre lise öğrencilerinin siber saldırganlık eğilimleri okul türü, cinsiyet, internet kullanım süresi, ebeveynlerin internet kullanması, kullandıkları sosyal ağlara, sosyal ağlarda anonim olmasına, öğrencilerin ebeveynlerine karşı sosyal ağ tutumuna, odaya sahip olması ve sosyal ağlarda etkileşimli olmasına, bilgisayara sahip olmasına göre anlamlı farkın olduğu tespit edilmiştir.

The aim of this study is to define the concept of cyber aggression and to examine the tendency of cyber aggression of high school students according to various variables. The Cyber Aggression Scale was developed for this purpose.This research is an example of a descriptive survey model. The study group of the research consists of students who continue their education in Ipekyolu and Edremit districts of Van province in the 2018-2019 academic year. The scale included 1573 students for exploratory factor analysis and 188 studenst for confirmatory factor analysis, was applied to a total of 1761 students. The exploratory factor analysis research group consisted of 1573 students including 852 girls and 721 males who attended 9th, 10th, 11th and 12th grades in nine state schools in Van. The data of the study were collected by using the Cyber Aggression Scale and demographic information form which were prepared by the researcher. KMO and Bartlett test, exploratory and confirmatory factor analysis were performed to investigate the validity of the scale. The data were analyzed by using SPSS 22.0 and LISREL 8.8 package programs. As a result of the analyzes, Cronbach's Alpha reliability coefficient was determined as 0,92 (> 0,70). It was found that the 6-factor structure of the scale was validated according to the compliance statistics obtained from confirmatory factor analysis. Compliance indexes of confirmatory factor analysis of Cyber Aggression Scale: RMSEA value is 0.076, AGFI index is 0.72, NNFI value is 0.93, NFI value is 0.91 and CFI value is 0.94. The 6-factor structure of the scale was determined according to the compliance statistics obtained from confirmatory factor analysis, t- test, ANOVA and Scheffe tests were used for data analysis. In addition, the analyzes revealed that the scale was composed of 6 factors: `Visual and Sexual Cyber Aggression `, `Unrest and Irrison` , `Cyber Aggression towards User Account `, `Threat`, `Exclusion` and `Fake Account`. In this context, the Cyber Aggression Scale is a 32-items scale which is collected under of six factors. The analyzes revealed that the scale is a valid and reliable to measure the individuals behavior of Cyber AgrressionAccording to the findings of the study, it was determined that there was a significant difference in cyber aggression tendencies among high school students according to type of school, gender, duration of internet use, using internet of parents, using social networks, being anonymous in social networks, having social network attitude towards parents, having room interacting on social networks, having a computer.