Gri tahminleme ile Süleyman Demirel Üniversitesi Ağız Diş Sağlığı Merkezi`nde yatan hasta sayılarının tahmini

Abstract

Sağlık hizmetlerine olan talepte sürekli bir artış vardır ve de devamlı gelişim göstermektedir. Bu hizmetleri sunmak için gerekli olan kaynaklar her zaman kısıtlıdır. Sağlık hizmeti sunan birimlerin bu düşünceler ışığı altında hizmetleri aksatmadan sunabilmeleri için ön planlama yapmaları, gelecekte yapılacak veya karşılaşılabilecek problemlere yönelik araştırmalar yapmaları gerekmektedir. Bilimsel yöntemler ile yapılan tahminler bu birimlerin planlamalarına ciddi oranda yardımcı olacaktır.Bu çalışmada; gün geçtikçe hasta istatistikleri artmakta olan ve artan talep karşısında alt yapısı yetersiz kalan Süleyman Demirel Üniversitesi Ağız Diş Sağlığı Merkezi'nin yatan hasta verileri incelenmiştir. Yöneticilere yatacak olan hasta sayıları ile bir tahmin bilgisi sunmanın, gelecekte gerekli olacak alt yapı değişikliklerinin önceden planlanması ve sağlık hizmetinin aksamadan veya uzun randevu süreleri olmadan gerçekleşmesi açısından yardımcı olacağı düşünülmektedir. Tahminleme sürecinde Ocak 2015-Ağustos 2019 dönemi yataklı servise ait 58 aylık veriler kullanılmış olup; mevsimsel farklılıklar, hareketli ortalamalar ve çarpımsal ayrıştırma, öngörü işlemleri ise gri tahminleme ile yapılmıştır.2019 Eylül-2021 Aralık dönemini kapsayan 28 ay için öngörü işleminin yapıldığı çalışmada, modelin öngörü başarısı, MAPE başarı kriteri ve tahmin modelinin doğruluğunu belirlemek için iki belirleyici değer olan p ve C parametrelerinin değerleri bağlamında değerlendirilmiştir. Tahmin modelinin, doğruluğunu gösteren p değeri 0.82 ve hata oranını gösteren C değeri 0.46 hesaplanmıştır. MAPE değeri ise %21 olarak hesaplanmıştır. Bu değerlerden anlaşılacağı üzere başarılı bir sonuç elde edilmiştir.

There is a steady increase in demand for health care and also shows continuous development. Health services generally have limited resources for providing good maintenance. In order to provide good health services without any disrupting, health service units should make preliminary planning and conduct researches for the future problems. Estimates made by scientific methods will seriously help the planning of these units. In this study; the data of inpatients of the Faculty of Dentistry of Süleyman Demirel University, which is increasing in patient statistics and whose infrastructure is inadequate due to increasing demand, is examined. It is thought that providing managers with an estimate of the number of patients will help in the planning of future infrastructure changes and health care without interruption or long appointment times. Data for 58 months collected from inpatient service for the period January 2015 - August 2019 is used during the process of estimation. For forecasting processes, seasonal differences are used for moving average multiplicative and decomposition, and forecasting is used for gray estimation method. In this study, success of the forcesting of 28 months model from 2019 September to 2021 December was evaluated in the context of MAPE success criterion and the values of two determinant values, p and C parameters, to determine the accuracy of the estimation model. The p value which shows the accuracy of the prediction model is 0.82 and the C value showing the error rate is calculated as 0.46. MAPE value was calculated as 21%. As a result of these values, a successful result was obtained from the study.