Ergenlerin sosyal karşılaştırma ve duygusal öz-yeterlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, `Ergenlerin sosyal karşılaştırma ve duygusal öz-yeterlik düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?` sorusuna cevap aranmıştır.Araştırmada, katılımcıların cinsiyet, yaş, kardeş sayısı, anne ve baba öğrenim düzeyi, anne ve baba mesleği, ekonomik durum, okul başarısı algısı, kendine zarar verme düşüncesine sahip olma ve hayattan memnun olma durumuyla ilgili bilgileri edinmek amacıyla araştırmacı tarafından oluşturulan bir bilgi formu kullanılmıştır. Ergenlerin sosyal karşılaştırma düzeylerini ölçmek amacıyla Gilbert ve Trent (Alan ve Gilbert 1995) tarafından geliştirilen ve Şahin, Durak ve Şahin (1997) tarafından Türkçeye uyarlanan Sosyal Karşılaştırma Ölçeği ve Kirk, Schutte ve Hine (2008) tarafından hazırlanıp Totan, İkiz ve Karaca (2010) tarafından Türkçeye uyarlanıp güvenirlik-geçerlik çalışması yapılan Duygusal Öz-yeterlik Ölçeği kullanılmıştır.Araştırmada, ölçeklerin güvenirlik ve geçerlik çalışmaları kapsamında doğrulayıcı faktör analizi ve madde analizi (madde toplam korelasyonu ve Cronbach Alpha) yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre Sosyal Karşılaştırma Ölçeği, 16 madde ve tek boyutlu yapısı ile güvenilir ve geçerli bir ölçektir. Duygusal Öz-yeterlik Ölçeği, 28 madde ve 4 boyutlu yapısı ile güvenilir ve geçerli bir ölçektir.Araştırmaya Van ili Edremit, Tuşba ve İpekyolu ilçelerinde bulunan ortaöğretim kurumlarından 570 öğrenci katılmıştır. Bu katılımcıların %52.5'i kadın, %47.5'i erkektir. Elde edilen bulgulara göre; ergenlerin sosyal karşılaştırma düzeyleri ile duygusal öz-yeterlik düzeyleri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ergenlerin sosyal karşılaştırma düzeylerinin cinsiyete göre anlamlı farklılık gösterdiği; erkek ergenlerin sosyal karşılaştırma düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmüştür. Aynı zamanda duygusal öz-yeterliğin düşünceyi destekleyici olarak kullanma alt boyutunun da cinsiyete göre anlamlı farklılık gösterdiği, buna göre erkeklerin ortalamaları kadınların ortalamalarından daha yüksektir. Elde edilen diğer bir bulguya göre ergenlerin sosyal karşılaştırma düzeylerinin duygusal öz-yeterliği anlamlı yordadığı; sosyal karşılaştırma düzeyi ile duygusal öz-yeterlik arasındaki ilişkide hayattan memnun olma değişkeninin anlamlı katkı sağladığı sonucuna varılmıştır. Araştırmanın sonucunda elde edilen bulgular, alanyazın doğrultusunda tartışılmış ayrıca araştırmacılara, öğretmenlere ve ilgili alan uzmanlarına önerilerde bulunulmuştur.Anahtar KelimelerSosyal Karşılaştırma, Öz-yeterlik, Duygusal Öz-yeterlik, Ergenlik.

In this study, an answer to the question is `Is there a significant relationship between social comparison and emotional self-efficacy levels in adolescents?''. In the study, an information form (questionnaire is more appropriate) which was formed by the researcher was used to obtain information about the participants' gender, age, number of siblings, education level of mother and father,, parents' professions, economic status, school achievement perception, self-harm idea and life satisfaction. In order to measure the social comparison levels of adolescents, Social Comparison Scale developed by Gilbert and Trent (Alan and Gilbert 1995) which was adapted to Turkish by Şahin, Durak and Şahin and Emotional Self-Efficacy Scale, which was prepared by Kirk, Schutte and Hine (2008) andadapted to Turkish by Totan, İkiz and Karaca (2010), were used.Confirmatory factor analysis and item analysis (item total correlation and Cronbach Alpha) were used for the reliability and validity studies of the scales in the study. According to the findings, Social Comparison Scale is a reliable and valid scale with 17 items and one dimensional structure. Emotional Self-Efficacy Scale is a reliable and valid scale with 28 items and 4 dimensional structures.In Edremit, Tuşba and İpekyolu districts of Van,570 students from the secondary schools were participated in the study. 52.5% of these participants were female and 47.5% were male. According to the findings; There was a positive correlation between social comparison levels and emotional self-efficacy levels in adolescents. It was found that the level of social comparison was higher in among males. In addition, the average of the use of emotional self-efficacy as a supportive of thinking is higher in males. According to another finding, it was found that social comparison levels of adolescents significantly predict emotional self-efficacy; social satisfaction level and emotional self-efficacy in the relationship between the satisfaction of life satisfaction has been found to contribute significantly.At the end of the study, the findings were discussed with the literature and suggestions were made to the researchers, teachers and psychological counselors who wanted to work in these areas.Key wordsSocial Comparison, Self-Efficacy, Emotional Self-Efficiency, Puberty.