Ayla Kutlu`nun hikâyelerinde toplumsal cinsiyet rolleri ve kız çocukların eğitimi sorunu

Abstract

Ayla Kutlu, zengin birikimi ve bakış açısıyla eserlerinde inceleme merakı uyandıran Modern Türk Edebiyatı'nın seçkin yazarlarındandır. 1970 sonrasında kadına ve kadın sorunlarına yaklaşımıyla dikkat çeken eserler vermiş olan Ayla Kutlu'nun hikâyelerinin içeriğinde, kadınların problemlerini kavramaya yönelik örnekler yoğun olarak yer almaktadır.Bu çalışmanın amacı, Kutlu'nun hikâyelerinde cinsiyeti, cinsiyet tutumları içinde kadının rolünü, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerinin oluşumundaki faktörlerin etkisini, toplumun kız çocuklarına bakış açısını, kız çocuklarına-kadına karşı kullanılan dil ve üslubu, toplumun eğitime yaklaşım durumlarını incelemektir. Dolayısıyla kadınların sosyokültürel, siyasi, ekonomik ve daha birçok yönden sorunlarını, mağduriyetlerini, çığlıklarını bir kadın olarak dile getirmekten çekinmeyen Ayla Kutlu'nun hikâyelerinden yola çıkarak edebî kişiliğini, sanat anlayışını, başta kız çocukların olmak üzere ülkenin eğitim meselesini, bireyin toplumda var olmasını sağlayan cinsiyet rollerini ve ötekileştirilmiş kadın kimliğini incelemek gibi konular bu çalışmanın kapsamına girmektedir.Giriş kısmında yazarın hikâyeciğine değinilmiştir. Kuramsal çerçeve bölümünde, Ayla Kutlu'nun hayatı, sanat anlayışı, eserleri araştırılarak yazar hakkında genel bilgi verilmeye çalışılmış, toplumsal yapı özellikleri içinde kadının konumuna bakılmış, toplumda meydana gelen ekonomik, siyasi, sosyal ve kültürel değişimlerin cinsiyetler arasındaki eşitliğe yansıması üzerinde durulmuştur.Araştırma, tarama modelinde, bir `betimsel doküman analizi` çalışmasıdır. Veriler betimsel analiz kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular Ayla Kutlu'nun hikâyelerinde cinsiyet/toplumsal cinsiyet rolleri ve cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerinin oluşumunda etkili olan faktörler, Ayla Kutlu'nun hikâyelerinde eğitim sorunu/kız çocukların eğitimi ve dil/üslup başlıkları altında toplanmıştır. Çalışmada eğitimde yaşanan sıkıntılar üzerinde durulmuş ve özellikle kız çocuklarına yönelik eğitim problemleri, kız çocuklarının okumaması durumunda toplumun ne tür sorunlarla karşılaşacağı vb. konular Ayla Kutlu'nun hikâye kitaplarındaki ilgili kısımlarla ortaya konulmuştur.Tartışma, sonuç ve öneriler kısmında cinsiyetçi tutumlara ve kız çocuklarının eşitsizlik karşısındaki eğitim durumlarının göz ardı edilmesinin toplumda oluşturacağı kayıplar üzerine ortaya konulan görüşler, benzer çalışmaların sonuçlarıyla karşılaştırılarak tartışılmış, o gün ki kadar olmasa da bugün de benzer sıkıntıların devam etmesi nedeniyle ilgili kesimlere ve bundan sonra yapılacak çalışmalara kaynaklık etmesi ve fikir vermesi noktasında önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Sözcükler Ayla Kutlu'nun hikâyeleri, toplumsal cinsiyet rolleri, kız çocukların eğitimi sorunu

Ayla Kutlu is one of the leading writers of Contemporary Turkish Literature which arouses interest in her works with her rich accumulation and perspective. After 1970, Ayla Kutlu, who produced works that draw attention with her approach to women and women's problems, is found to have intense examples understanding women's problems.The aim of this study is to examine the social structure of the post the gender of the stories in the middle, the role of those in gender attitudes, the nature of the factors in the development of gender and gender roles, the perspectives of girls in society and the situation of education towards the state.Thus, women's socio-cultural, political, economic and many other aspects of complaints, fearing the cries from expressing woman as Ayla Kutlu literary personality, based on history, educational issues, including the pioneering children of the country In this study, gender roles and individualized alienated women identity, one of the bleeding wounds of the country, are discussed.In this study, the general life of the author is tried to be given by researching the author's life, understanding of art and works, the position in the social structure of the characteristics of the female is sighted. It is emphasized that the economic, political, social and cultural changes taking place in the society are reflected in the traditions, family, marriage institution and most importantly the equality between men and women.In this research, descriptive document analysis model was applied. Data were analyzed using descriptive analysis.Results' Ayla Kutlu in the story, sex and gender roles and gender and the effective factors in the formation of gender roles' and Ayla Kutlu training issue and girls' education are grouped under headings. In this study, the problems of the period after the political coup and political coup were expressed, the problems experienced in education as in other fields were emphasized and educational problems especially for girls, what kind of problems the society would face if girls could not read, were explained in the relevant parts of Ayla Kutlu's story books.In the discussion, conclusions and recommendations, the opinions of sexist attitudes and the ignorance of the education level of girls against inequality will be discussed and compared with the results of similar studies. Although not as much as that day, because of similar problems, suggestions have been made to provide resources and ideas to the relevant sectors and the studies to be carried out thereafter.Key WordsAyla Kutlu's stories, gender roles of social, education problem of girls