Demokrat Parti Dönemi`nde İstanbul`da sosyo-kültürel değişim

Abstract

Türkiye'de 1950 seçimleri sonrası Demokrat Parti'nin iktidarda olduğu yeni bir dönem yaşanmıştır. 1950-1960 yılları arasında Demokrat Parti yönetiminde İstanbul, sosyo-kültürel açıdan önemli değişimlere uğramıştır. Siyasi açıdan Amerika ve Batılı ülkelerle yakınlaşma politikasının yaşanması sosyal ve kültürel yönden gelişmelerin ortaya çıkmasında etkili olmuştur. Özellikle İstanbul'da bu değişimin oldukça belirgin bir şekilde hayata geçirildiğini görüyoruz.6-7 Eylül 1955 olayları sonrasında İstanbul sosyo-kültürel anlamda büyük değişimlere uğradı. Gayrimüslim vatandaşlarımızın başka ülkelere gitmesi neticesinde belirgin bir boşluk oluştu. Hükümet, konu ile ilgili önlemler almaya çalışarak, zararların karşılanması için çalışmalar başlattı. Yine de bu vatandaşlarımız özellikle de Rumların bir bölümü olaylardan önemli ölçüde etkilendi. Ellili yıllarda İstanbul moda, sanat ve alışveriş merkezi olarak ön planda yer almaya devam etmiştir. Dünya modasının yakından takip edildiği bu dönemde kadın dergileri belirleyici rol oynadı. Bu dönemde yeme içme kültüründe de bazı değişimler görüldü. Müzik, sinema ve tiyatro gibi alanlarda da İstanbul ellili yıllarda değişimin rahatlıkla gözlenebildiği bir şehir olarak karşımıza çıkmaktadır. Ellili yıllarda sanat dâhil pek çok alanda Batı'nın sanat anlayışından etkilenmiş olmakla birlikte geleneksel değerlerinde muhafaza edilmeye çalışıldığı anlaşılmaktadır. Ellili yıllarda İstanbul'un nüfusunun artması birçok sorunu da beraberinde getirdi. Aynı zamanda şehrin modernleşmesi ve dikkat çekici tarihi eserlerin ön plana çıkarılması için imar faaliyetlerinde bulunuldu Bu dönemde sosyal ve kültürel açıdan Amerika'nın ve Batı kültürünün etkisi değişimde belirleyici rol oynamış olsa da Türk kültürüne ait değerlerin de muhafaza edilmeye çalışıldığı anlaşılmaktadır. Adnan Menderes ve Demokrat Parti iktidarı bazı eksiklikler yaşanmış olsa da modernleşmeyi ve gelişimi büyük ölçüde desteklemiştir. Bu çalışma Demokrat Parti döneminde İstanbul'da sosyo-kültürel açıdan yaşanan değişimleri etkileyen faktörleri, gelişmeleri ve sonuçlarını incelemek üzere hazırlanmıştır. Anahtar Kelimeler :Adnan Menderes, İstanbul, Demokrat Parti Dönemi, 1950-1960.

After the 1950 elections in Turkey has experienced a new period of power of the Democratic Party. Between 1950 and 1960, Istanbul under the Democrat Party underwent significant socio-cultural changes. Politically, the policy of rapprochement with American and Western countries has been influential in the emergence of social and cultural developments. Especially in Istanbul, we see that this change was realized quite clearly.After the events of 6-7 September 1955, Istanbul has undergone major changes in socio-cultural terms. As a result of non-Muslim citizens going to other countries, there was a clear gap. The government, by trying to take measures related to the issue, initiated efforts to meet the damages. Nevertheless, some of our citizens, especially Greeks were significantly affected by the events.In the fifties, Istanbul continued to be in the forefront as a fashion, art and shopping center. Women's magazines played a decisive role in this period when world fashion was closely followed. In this period, some changes were observed in the eating and drinking culture.In the areas such as music, cinema and theater Istanbul is a city where changes can be observed easily in the fifties. In the fifties, many areas of art, including art, are influenced by the Western art, but it is understood that the traditional values have been preserved. The increase in the population of Istanbul in the fifties brought many problems. At the same time, modernization of the city and remarkable historical artifacts were highlighted.In this period, although the influence of America and Western culture played a decisive role in social and cultural aspects, it was understood that the values of Turkish culture were tried to be preserved. Adnan Menderes and the Democratic Party have supported the modernization and development to a great extent. In this study, the factors affecting the socio-cultural changes in Istanbul during the Democratic Party period are examined.Key Words:Adnan Menderes, Istanbul, Period of Democratic Party, Socio-Cultural Life, 1950-1960.Quantity of Page:202Scientific Director:Prof. Dr. Metin AYIŞIĞI