Orhan Kemal`in ``Cemile`` adlı romanı üzerine söz dizimi çalışması

Abstract

Dil, insanlar için önem taşıyan bir iletişim kaynağıdır. İnsanoğlu var olduğundan beri iletişim kurmak için dile ihtiyaç duymuştur. Dilsel iletişim, yazılı ve sözlü olarak işlev görmüştür. Sözlü iletişim herkes tarafından rahatlıkla anlaşılırken, yazılı iletişimin anlaşılabilmesi için belirli bir eğitimin alınması gerekir. Dil eğitiminin ise bazı kuralları vardır. Bu kurallar, Türkçe söz dizimi üzerine çalışanlar tarafından gramer ve dil bilgisi gibi isimlerle adlandırılmaktadır. Dil bilgisinin bir konusu da söz dizimidir. Türkiye Türkçesi söz dizimi üzerine çalışanlar, söz dizimini genel olarak cümle öğeleri, cümle çeşitleri ve kelime grupları başlığı altında ele almışlardır. Orhan Kemal'in Cemile adlı romanı üzerine söz dizimi çalışması ise Leyla Karahan'ın `Türkçede Söz Dizimi` adlı kitabındaki tasnife uyularak yapıldı.Orhan Kemal'in Cemile adlı romanındaki söz dizimi incelemesi, üç bölümde ele alındı. İlk bölümde, yazarın hayatı, sanat anlayışı, eserleri ve Cemile adlı romanı üzerinde duruldu. İkinci bölümde, kelime grupları ana başlığı altında tanımlarına, dilcilerin bu konular hakkındaki görüşlerine ve romanda tespit edilen kelime grupları ile ilgili örneklere yer verildi. Son bölümde ise cümle ana başlığı altında, cümlenin öğeleri ve cümle türleri ele alındı. Ayrıca dilcilerin bu konular hakkındaki görüşlerine ve romanda tespit edilen bazı cümle tahlillerine yer verildi.Çalışmanın amacı, Orhan Kemal'in Cemile adlı romanında dilin hangi işlevlerini kullandığına değinerek, cümle bilgisi, kelime bilgisi, hakkında bilgi vermek ve Türkiye Türkçesi söz dizimi çalışmalarına katkı sağlamaktır. Anahtar Kelimeler: Orhan Kemal, Cemile, Söz Dizimi, Kelime Grupları, Cümle.

Language is an important source of communication for people. Since the existence of human beings, they have needed language to communicate. The linguistic communication functioned verbally and in writing. While oral communication is easily understood by everyone, a specific training is required to understand written communication. Language education has some rules. These rules are named by grammar and grammar names by the Turkish syntax. A subject of language knowledge is syntax. Turkey Turkish workers on the syntax, the general syntax elements of a sentence, the kinds of sentences and word groups have been discussed under the heading. Syntax study on Orhan Kemal's novel Cemile was done following Leyla Karahan's book Syntax in Turkish. The syntax review of Orhan Kemal's novel Cemile was discussed in three sections. The first part focuses on Orhan Kemal's life, his understanding of art, his works and Cemile's novel. In the second chapter, the definitions of vocabularies on the vocabularies and the vocabularies of the word groups were given. In the last section, the sentence and the sentence types were discussed. In addition, the views of the linguists on these issues and some sentence analyzes in the novel were included. The purpose of the study, referring to Orhan Kemal's novel use of language in which the functions of Cemile, syntax, vocabulary, give information about Turkey and Turkish language syntax is to contribute to the study.Key Words: Orhan Kemal, Cemile, Syntax, Word Groups, Sentence.